Nog eerder dan de eerste auto, fiets, tram of het motorvliegtuig was er de trein. Op 26 september 1825 maakte de stoomtrein in Engeland zijn entree. In Nederland gebeurde dat ruim een decennium later toen een trein van de Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij uit Amsterdam naar Haarlem vertrok. “De Arend”, zoals de stoomlocomotief heette, haalde 38 kilometer per uur, een snelheid waar veel negentiende-eeuwers, gewend aan de trekschuit en de postkoets, toen enorm van schrokken…
“Tweehonderd jaar geleden, in 1825,” lezen we, “reed er voor het eerst een trein. Het was op een dinsdag in september, de 27e van die maand, in het noordoosten van Engeland op een traject van dertien kilometer, van Darlington naar Stockton. Er was al een testrit geweest, maar op die 27e september was de eerste officiële rit. De tram zou nog zo’n vijftig jaar op zich laten wachten, de auto zestig jaar en het vliegtuig bijna tachtig jaar. Zelfs een ogenschijnlijk eenvoudig vervoermiddel als de trapfiets was nog niet uitgevonden; dat zou pas kort na 1860 gebeuren. De trein was er in vergelijking met andere moderne vervoermiddelen vroeg bij.”
Het begon allemaal met de stoomlocomotief, een uitvinding van de Engelsman George Stephenson, die leefde van 1781 tot 1848. Hij ging de boeken is als ‘de vader van de spoorwegen’. In “Het eerstvolgende station is…” belichten Wim Daniëls en Suzanne Voets op een heerlijk aantrekkelijke wijze, de geschiedenis van het reizen met de trein vanuit tal van verschillende invalshoeken. Van stationsgebouwen en treininterieurs tot het spoorboekje en het eerste treinkaartje, en van de bijnamen van treinen en lijnen tot de komst van de koninklijke wachtkamer, het roken en eten in de trein, vrouwen- en stiltecoupés, en de mededelingen voor de reizigers. Een heerlijk overzichtswerk vol verhalen, weetjes, lijstjes en nostalgie.
“In de tweehonderd jaar dat de trein bestaat,” zo lezen we nog, “is er een boeiende treingeschiedenis ontstaan. In dit boek vertellen we de grote en kleine verhalen erover. Dat doen we als ware treinliefhebbers. We reizen veel met de trein, en meestal met genoegen. Natuurlijk kan een treinreis weleens tegenvallen en zelfs uitvallen door een vermaledijde seinstoring, door werkzaamheden of een andere oorzaak. Soms kun je er echt weleens de pest over in hebben, maar in veruit de meeste gevallen verlopen treinreizen prettig en voorspoedig en komen treinen op tijd op de plaats van bestemming aan.”
“Je bent met de trein bovendien file loos onderweg en kunt mijmerend naar buiten kijken en voorbijsnellen aan bos en hei, kanalen en rivieren, dorpen en steden. Je kunt in een aardig of zelfs waardevol gesprek belanden met een medereiziger of met de koptelefoon op naar een interessante podcast of fijne muziek luisteren. En je kunt je verliezen in een boek, bijvoorbeeld dit boek, over het reizen met de trein, hoe het is begonnen, hoe het zich ontwikkeld heeft en welke bijzonderheden tweehonderd jaar treingeschiedenis heeft opgeleverd.” Een aanrader.
Wim Daniëls Suzanne Voets Het eerstvolgende station is… De geschiedenis van het reizen met de trein 256 bladz. geïllustreerd uitg. Alfabet ISBN 9789021343341