“Masaaki Suzuki plays Bach Organ Works”, Leipziger choräle (I), op het label Bis.

Dit zesde volume van Masaaki Suzuki’s veel geprezen opnamen van de complete orgelwerken van Johann Sebastian Bach, presenteert de eerste elf composities uit een manuscript, die de Leipziger Koralen worden genoemd.

Deze bundel, die rond 1739 werd bedacht, is ongewoon omdat het geen nieuwe composities bevat, maar eerder ‘bewerkingen’ van orgelkoralen uit de jaren 1708-1717, toen Bach in Weimar verbleef. De koraalbewerkingen zijn gebaseerd op gevestigde Lutherse melodieën die Bach bijzonder aanspraken. Ze waren niet bedoeld als preludes voor gemeentezang, maar eerder als muziek om de communiedienst te begeleiden of als concertmuziek. Bach besteedde veel zorg aan dit project, selecteerde het beste van zijn orgelmuziek van eerder in zijn carrière en zag het als zijn erfenis voor de toekomst. Samen met het Orgel-Büchlein, de Schübler Koralen en het derde boek van de Clavier-Übung vormen de Leipziger Koralen het hoogtepunt van Bachs geestelijke orgelmuziek. Op deze opname bespeelt Masaaki Suzuki het Arp Schnitger-orgel van de Martinikerk in Groningen, Nederland, een van de grootste en beroemdste barokorgels van Noord-Europa. Arp Schnitger was de beroemdste orgelbouwer in Noord-Duitsland in de 17de eeuw, en zijn bewonderaars waren onder andere Buxtehude, Händel en Bach zelf.The Well-Tempered Clavier, BWV 846-893 | History & Facts | Britannica

In november 1705, reisde de 20-jarige J. S. Bach te voet naar Lübeck om er in de Marienkirche Dietrich Buxtehude, de onbetwiste meester van het orgel in Noord-Duitsland, te horen spelen. Op dit moment kende de jonge Bach reeds dankzij de ontwikkeling van de muziekuitgeverijen, alle muziekstijlen die toen aan de verschillende Duitse vorstenhoven voorkwamen. Het was de tijd dat de barok in heel Europa hoogtij vierde, maar voor Bach was er één stijl die hem meer dan alle andere typeerde, de “Stylus Phantasticus”, die uit Rome door Frescobaldi was geïmporteerd door zijn leerling Froberger, en waarvan Buxtehude de erfgenaam en laatste grote meester was. De “Stylus Phantasticus” was bijzonder geschikt voor instrumentale muziek. Het was bedoeld om het genie van de improvisator te benadrukken, zijn vermogen om voortdurend verbazingwekkende harmonische sequenties te ontwikkelen, zich plotseling van een fuga naar een vrije passage en omgekeerd te verplaatsen, het geheel in een virtuositeit. Deze stijl is te vinden in Bachs vroege klaviercomposities, gecomponeerd in Arnstadt en tijdens zijn vroege jaren in Weimar.Govert Jan Bach over Johan Sebastian Bach en Luther

In de Lutherse mis nam en neemt orgelspel een heel belangrijke plaats in. Hierdoor ontstond vanaf de tweede helft van de 17de eeuw, een groot aantal composities voor orgel die op koraalmelodieën waren gebaseerd. Deze composities werden koraalbewerkingen genoemd, of, als ze bedoeld waren als inleiding op de gemeentezang, koraalprelude. De vier soorten koraalbewerkingen waren het orgelkoraal, de koraalfantasie, de koraalfughette en de koraalpartita. De koraalfughette was geen bewerking van het koraal maar eerder een inleiding op het koraal. De koraalfughette was meestal een eenvoudige fuga op een thema dat ontleend was aan de eerste regel van de koraalmelodie. De koraalpartita was een reeks variaties op een koraal in de stijl van variaties op volksliederen die in de 17de eeuw heel populair waren. De koraalpartita maakte meestal geen gebruik van het pedaal en kon daarom ook op orgelpositief of klavecimbel uitgevoerd worden. Vaak was de koraalpartita niet voor kerkelijk maar voor huiselijk gebruik bedoeld.Masaaki Suzuki plays Bach Organ Works on the Christoph Treutmann Organ  Stiftskirche St. Georg, Grauhof Vol. 4 … orgel-büchlein …”, op het label  BIS. | Stretto – Magazine voor kunst, geschiedenis, filosofie, literatuur  en muziek.

Kees van Houten schrijft boek over Schübler-koralen - Orgelnieuws.nl

Schübler-koralen is de naam die gewoonlijk wordt gegeven aan de Sechs Chorale von verschiedener Art BWV 645-650, gecomponeerd door Johann Sebastian Bach voor orgel en door hem gepubliceerd rond 1748. De bijnaam van de koralen komt van de graveur en uitgever Johann Georg Schübler, genoemd op het titelblad. De meeste van de Leipziger koralen daarentegen, zijn in vroege versies uit Bachs Weimarperiode (1708-1717) overgeleverd, in kopieën van de hand van Johann Gottfried Walther, een neef langs moederskant van Bach, die organist van de stadskerk van Weimar was, en Johann Tobias Krebs, die eerst leerling van Walther en later van Bach is geweest. In het manuscript zijn in schoonschrift latere herzieningen toegevoegd, en van BWV 660, is ook de Weimar autograaf aan het manuscript toegevoegd. De wijzigingen zijn soms klein, soms radicaal, Herr Jesu Christ, dich zu uns wend (BWV 655) bestaat zelfs in vier steeds opnieuw herziene versies. De twee laatste koralen, Komm, Gott Schöpfer, Heiliger Geist (BWV 667) en Vor deinen Thron tret ich hiermit (BWV 668), zijn beide uitgebreide versies van korte bewerkingen die in het Orgelbüchlein voorkomen.

De Japanse dirigent, klavecinist en organist, Masaaki Suzuki (1954) behaalde in 1979, zijn diploma’s orgel en dirigeren aan de Tokyo University of the Arts. Hij ging zich vervolgens verder bekwamen voor orgel (Piet Kee), klavecimbel (Ton Koopman) en improvisatie (Klaas Bolt) aan het Conservatorium van Amsterdam. In 1980, behaalde hij een Tweede prijs op de wedstrijd voor klavecimbel (basso continuo) en in 1982 de Derde prijs voor orgel, beide in de internationale wedstrijden die jaarlijks worden georganiseerd in het kader van het Festival Musica Antiqua.

In 1981-1983 doceerde hij klavecimbel aan de Muziekhogeschool van Duisburg in Duitsland. Terug in Japan gaf hij talrijke concerten, zowel op orgel als op klavecimbel. Hij organiseerde ook de concerten die werden gegeven in de Universiteit voor vrouwen van Shoin in Kobe, waar in de kapel een klassiek Frans orgel, gebouwd door Marc Garnier, werd geïnstalleerd. Vanaf 2005 was hij docent orgel en klavecimbel aan de Geijutsu Universiteit (Muziekconservatorium) in Tokyo. Hij stichtte en leidde er het departement Oude Muziek. Op 1 juli 2009 werd hij gastprofessor voor koordirectie aan het Yale Institute for Sacred Music en dirigent van de Yale Schola Cantorum.

Tracklist:

 Fantasia super ‘Komm, Heiliger Geist’, BWV651

 Komm, Heiliger Geist, BWV652

 An Wasserflussen Babylon, BWV653

 Schmücke dich, o liebe Seele, BWV654

 Trio super Herr Jesu Christ, dich zu uns wend, BWV655

 O Lamm Gottes unschuldig, BWV656

 Nun danket alle Gott, BWV657

 Von Gott will ich nicht lassen, BWV658

 Nun komm der Heiden Heiland, BWV659

 Trio super Nun komm der Heiden Heiland, BWV660

 Nun komm der Heiden Heiland, BWV661

Masaaki Suzuki Plays Bach Organ Works Vol. 6 (on the Arp Schnitger Organ of Martinikerk, Groningen) Masaaki Suzuki cd BIS2731