Louis Spohr (1784–1859) was een Duitse componist, violist (vioolvirtuoos), muziekpedagoog, musicoloog en dirigent. Spohr was een tijdgenoot van Niccolò Paganini en streed met hem om de eer gezien te worden als de belangrijkste violist van die tijd. Hij genoot grote faam door het organiseren van muziekfestivals.

Het is zowel betreurenswaardig als onbegrijpelijk dat Louis Spohr tegenwoordig vrijwel onbekend is als componist van oratoria, aangezien hij door zijn tijdgenoten als zodanig zeer werd gewaardeerd. Onder musicologen wordt hij in ieder geval samen met Mendelssohn gerekend tot de belangrijkste Duitse componisten van oratoria in de eerste helft van de 19e eeuw. Geïnspireerd door een uitvoering van Bachs Matthäus-Passion schreef Spohr in 1834 zijn Passie-oratorium Des Heilands letzte Stunden WoO 62, dat de gebeurtenissen van de Passie vanuit een ongewoon perspectief beschrijft.

Onder keurvorst Willem II van Hessen-Kassel (foto) bracht Spohr  de opera van Kassel op een ongekend niveau. Hier dirigeerde hij het hele eigentijdse operarepertoire en veranderde het muziekleven van de stad door abonnementsconcerten en uitvoeringen van oratoria. Als componist schreef hij naast kamermuziek vooral voor de grote genres en hij oogstte vooral met de opera Jessonda (1823), de oratoria Die letzten Dinge (1825/26) en Des Heilands letzte Stunden (1834/35) alsook met zijn Symfonie Nr. 4 in F-groot, op. 86 (1834/35) grote internationale faam. Beroemd werd hij verder door zijn optreden als dirigent bij talrijke Duitse muziekfeesten alsook door zijn werkzaamheden als vioolleraar. Zijn pedagogische, theoretische en praktische ervaring heeft hij samengebracht in de in 1832 gepubliceerde ‘Methode voor viool’.

In plaats van een evangelist neemt de discipel Johannes de rol aan van de verteller die direct bij de gebeurtenissen betrokken is. Samen met Maria, de moeder van Jezus, beschrijft hij het verhaal van Jezus’ Passie – op een bijna opera-achtige en dramatische manier. Vooral de scènes voor het oordeel van Kajafas en aan het kruis met de muzikaal geschilderde aardbeving zijn opmerkelijk. Met dit concept beantwoordde Spohr precies aan de smaak van het publiek, want men verwachtte van zo’n werk niet alleen religieuze verheffing, maar ook een meeslepend plot.

De première in Kassel in 1835 was navenant succesvol. Vier jaar later werd een Engelse versie uitgevoerd in Norwich, waar volgens de Times honderden mensen tot tranen toe bewogen werden. Geen wonder dus dat Spohr dit oratorium beschouwde als een van de beste die hij ooit had gecomponeerd. De vermaarde krachten van Frieder Bernius en het Kammerchor Stuttgart, de Deutsche Kammerphilharmonie Bremen en een uitstekend ensemble van solisten (Johanna Winkel, Maximilian Vogler, Florian Sievers, Arttu Kataja, Thomas E. Bauer, Felix Rathgeber en Magnus Piontek) maken dit juweel van de religieuze koormuziek uit de vroege 19e eeuw opnieuw beschikbaar op CARUS in een prachtige opname.

Frieder Bernius (1947) studeerde aan de Musikhochschule Stuttgart en en musicologie aan de Universität Tübingen. Hij volgde meestercursussen bij o.a. Witold Rowicki, Sergiu Celibidache, Edward Downes en Otmar Suitner. In 1968 richtte hij het “Kammerchor Stuttgart” op. De namen van Felix Mendelssohn Bartholdy en Frieder Bernius worden ondertussen terecht in één adem genoemd. Bernius’ opname van Mendelssohns religieuze koormuziek met het Kammerchor Stuttgart, die veel prijzen heeft gewonnen, was een belangrijke interpretatieve prestatie. Het heeft in grote mate bijgedragen tot de verruiming van het concert repertoire. Grote stilistische veelzijdigheid is het kenmerk van Frieder Bernius.. Of hij nu vocale werken dirigeert van Monteverdi, Bach, Händel, Mozart, Beethoven, Fauré en Ligeti, toneelmuziek van Mendelssohn of symfonieën van Haydn, Burgmüller en Schubert, zijn werk streeft altijd naar een geluid dat tegelijk onmiskenbaar persoonlijk is en tegelijkertijd tijd georiënteerd op het oorspronkelijke geluidsideaal. Hij wijdt zich evengoed aan de herontdekking van opera’s uit de 18de eeuw als aan eerste uitvoeringen van hedendaagse composities. Hij is vooral geïnteresseerd in de muzikale geschiedenis van Zuidwest-Duitsland.

Rolverdeling :

Florian Sievers (tenor), Johannes

Johanna Winkel (sopraan), Maria

Maximilian Vogler (tenor), Jezus

Thomas E. Bauer (bariton), Judas Ischarioth

Arttu Kataja (bas) , Petrus, Nicodemus

Magnus Piontek (bas), Philo

Felix Rathgeber (bas), Kaiphas

Louis Spohr Des Heilands letzte Stunden Passionsoratorium Florian Sievers, Johanna Winkel Maximilian Vogler Kammerchor Stuttgart Die Deutsche Kammerphilharmonie Frieder Bernius 2 cd Carus CAR83540