“Mozart Posthorn Serenade” door het Mozarteumorchester o.l.v. Reinhard Goebel op het label Berlin Classics.

Het Mozarteumorchester Salzburg, het oudste symfonieorkest van Oostenrijk sinds 1841, inspireert zijn publiek over de hele wereld niet alleen met zijn Mozart-interpretaties. Dompel uzelf onder in het rijke muzikale erfgoed van Salzburg met deze nieuwste release, een boeiende collectie die de tijdloze klanken van deze historische stad viert, onder de deskundige leiding van Reinhard Goebel.

Met “Mozart: Posthorn Serenade” keert het orkest terug naar zijn muzikale wortels en wijdt zich opnieuw aan werken van Wolfgang Amadeus Mozart. Het is het vijfde deel van een reeks van zes releases die het gerenommeerde orkest in augustus 2023 samen met het label Berlin Classics is begonnen. Het orkest staat onder leiding van Reinhard Goebel, die in 2010 werd benoemd tot hoogleraar historische uitvoeringspraktijk aan het Mozarteum Salzburg, als opvolger van Nikolaus Harnoncourt. Er is waarschijnlijk nauwelijks een andere kunstenaar die enerzijds over zo’n uitgebreide kennis van de historische uitvoeringspraktijk beschikt en anderzijds zoveel componisten en werken uit de periode tussen de barok en de laat-klassieke periode kent. Hij bekijkt op het eerste gezicht bekende werken met een nieuwe blik en bevrijdt ze in zijn uitvoeringen van de ballast van de overwoekerde tradities van de late 19de eeuw.

De Serenade voor orkest nr. 9 in D majeur KV 320, ook bekend als de Posthoornserenade, wordt op dit album omlijst door de twee marsen, KV 335 nr. 1 en nr. 2. Mozart componeerde de Posthoornserenade in 1779, kort na zijn terugkeer naar de stad Salzburg. Na de dood van zijn moeder raakte hij in grote financiële nood en raakte hij depressief. Hij was afhankelijk van de steun van de aartsbisschop en werd gedwongen de functie in Salzburg te aanvaarden, ondanks alle bezwaren. De Serenade is de laatste serenade die hij in zijn geboortestad schreef. Het manuscript is gedateerd op 3 augustus 1779. Het werk uit zeven delen werd opgedragen aan de studenten van de Universiteit van Salzburg om de voltooiing van hun studie te vieren voordat ze allemaal per postkoets naar huis terugkeerden – vandaar de naam “final music”. De Concertante en Rondo bevatten uitstekende solosequenties voor fluit en hobo. Het eerste trio van het tweede menuet bestaat uit een solofluit (of piccolo) die boven de strijkers wordt bespeeld. Het tweede trio bevat een solo voor posthoorn, waaraan de serenade zijn bijnaam ontleent.

De serenadetraditie kent een lange geschiedenis in Salzburg en is nog steeds nauw verbonden met het sociale leven van de stad. Serenades waren populair op festivals en feesten. Componisten als Mozart gebruikten ze om hun vaardigheden te tonen en tegelijkertijd het publiek te vermaken. De Posthoornserenade weerspiegelt deze traditie en toont Mozarts talent om verschillende muziekstijlen en instrumenten te combineren. Voor zijn Posthorn Serenade gebruikte hij een posthoorn als instrument. Hierdoor krijgt de muziek een feestelijk en levendig karakter, kenmerkend voor de serenadetraditie.

Voor Mozart is deze Salzburger traditie niet alleen een kans om zijn muzikale talenten te tonen, maar ook een belangrijk onderdeel van zijn artistieke identiteit. De serenades gaven hem de mogelijkheid om te experimenteren met verschillende muziekvormen en zijn compositietechnieken verder te ontwikkelen. Deze veelzijdigheid bewijst Mozart ook met de twee marsen KV 335, die hij in 1780 componeerde. De eerste mars kenmerkt zich door een levendige en feestelijke melodie, die typerend is voor de marsmuziek uit die tijd. Het heeft een helder, ritmisch karakter en is daardoor zeer geschikt voor feestelijke gelegenheden. De tweede mars is ook in marsstijl, maar met een iets andere sfeer en dynamiek. Beide marsen laten zien dat Mozart pakkende melodieën kan creëren en daarbij de formele structuren van de muziek respecteert. Deze opname is nauw verbonden met de culturele en muzikale geschiedenis van Salzburg, waarmee het orkest zijn meesterschap en diepgaande begrip van de historische context van de muziek demonstreert.

Reinhard Goebel werd in 1952 in Siegen geboren en was vioolstudent bij Franzjoseph Maier, Eduard Melkus, Marie Leonhardt en Saschko Gawriloff. Hij was vooral geïnteresseerd in de historische en filologische interesses in muziek en kon zijn kennis verdiepen door zijn muziekstudies aan de Universiteit van Keulen. Verdere impulsen kreeg hij van Christoph Wolff, de nestor van het Bach-onderzoek. Reinhard Goebel is de oprichter van het Ensemble Musica Antiqua Cologne en leidt het al meer dan 33 jaar. Tegenwoordig is hij een veelgevraagd dirigent en streeft hij ernaar zijn uitgebreide kennis van historisch geïnformeerde uitvoeringen door te geven aan moderne symfonie- en kamerorkesten. In januari 2009 werd Reinhard Goebel de eerste gastdirigent van de Bayerische Kammerphilharmonie. Verder is Reinhard Goebel regelmatig betrokken bij nieuwe producties in beroemde operahuizen, zoals Händels “Xerxes” in de Koninklijke Opera van Kopenhagen, Johann Christian Bachs “Amadis de Gaule” en “Temistoclé” in het Nationaal Theater in Mannheim, evenals met een Monteverdi-cyclus in het Nedersaksische Staatstheater van Hannover.

In januari 2013 voerde Goebel alle zes Brandenburgse concerten van J.S. Bach uit met de Sibelius Academie in Helsinki. Reinhard Goebels speciale interesse in de Duitse muziek uit Bachs tijd, die al zijn werk met de Musica Antiqua Cologne inspireerde, maar ook de literatuur van de preklassieke en klassieke periode zal zijn toekomstige projecten bepalen. Met het Ensemble Musica Antiqua Keulen, dat in 1973 werd opgericht en in 1978 een exclusief contract kreeg met de archiefproductie van de Duitse Grammophone Society, onderscheidde Reinhard Goebel zich als een van de belangrijkste exponenten in de “oudemuziekscene”, vooral als onbetwiste autoriteit op het gebied van Duitse barokmuziek. Zijn opnames met het Ensemble Musica Antiqua Keulen zijn ongeëvenaard, waarvoor hij internationaal werd geëerd met talrijke prijzen en onderscheidingen – bijv. de “Diapason d’Or” voor zijn cd “Mozart in Paris” in 2008, en opnieuw voor zijn nieuw bewerkte opname van “Le Parnasse Francais” in 2010.

Mozart Posthorn Serenade Mozarteumorchester Reinhard Goebel cd Berlin Classics 0303022BC