De oude volkeren uit het Noorden vatten het heelal op als een immense boom waaruit zich negen werelden vertakten. Hun mythisch universum werd bevolkt door reuzen, goden, dwergen, alven, helden en Walkuren, die de zielen van gestorven krijgers meevoerden naar Walhalla.
In Asgaard heerste Odin, god van wijsheid en magie, samen met Thor, belichaming van brute kracht en beschermer van het leven, en Frigg en Freyja, godinnen van liefde en vruchtbaarheid. Maar uiteindelijk bleek de ‘Godendeemstering’, de bloedige strijd die het einde van de wereld inluidde, onvermijdelijk. Eeuwenlang werden deze verhalen mondeling doorgegeven, tot ze – na de bekering van Vikingen en Germanen in de 11de eeuw – werden opgeschreven.
De mythen over de avonturen van de Noordse goden, die al lang mondeling worden overgedragen, hebben ons bereikt dankzij manuscripten die in de 13de– en 14de eeuw door IJslandse geleerden zijn geschreven. De sagen, oude poëzie en vooral de Edda van Snorri, herontdekt door de romantici in de 19de eeuw, gaven een glimp van het fantastisch mythisch universum dat aan het christendom in Scandinavië voorafging. Voor de Vikingen en andere noordelijke volkeren was het universum georganiseerd rond een centrale as, de Yggdrasil-boom, waaruit negen werelden voortkwamen, waaronder Asgard en Vanaheim, de koninkrijken van de goden; Midgard, het domein van de mens, of Jötunheim, het land van reuzen, en Niflheim, de wereld van ijs, mist en duisternis.
Jean-Baptiste Rendu en François Emion leiden u met hun boek door de verbeeldingswereld van de oude volkeren in Noordwest-Europa – van Duitsland en Engeland tot Scandinavië en Groenland, met de Lage Landen ergens tussenin. Een referentieatlas om de rijke en boeiende Noordse mythologie te ontdekken. Dit uitgebreid naslagwerk, gepubliceerd in samenwerking met de krant Le Monde, onderzoekt het pantheon van de Noordse mythologie waar Odin, oppergod, heer van wijsheid en magie, regeert over de andere Aesir-goden: Thor, incarnatie van kracht en beschermer van goden en mensen; Frigg en Freyja, godinnen van liefde en vruchtbaarheid; Loki, ambivalente god die het einde van de wereld zal bespoedigen; of Baldr, de fundamenteel goede god wiens dood de verschrikkelijke Ragnarök inluidt, de laatste strijd tussen goden en reuzen die het einde van de wereld inluidt.
“Het is vooral te danken aan de IJslandse skalden en geleerden uit de dertiende en veertiende eeuw”, lezen we in de inleiding”, “ dat we de Noordse goden en hun avonturen kennen. Ze lieten ons manuscripten na met poëzie, liederen en saga’s die ons een blik gunnen in de mythische wereld van Vikingen en Germanen vóór hun bekering tot het christendom (rond het jaar 1000).” “Deze oude volkeren uit Noordwest-Europa”, zo gaat het verder, “hadden een samenhangende visie op het universum. Ze geloofden in negen parallelle werelden die zich vertakten uit een centrale as, de levensboom Yggdrasil. Ze dachten na over het ontstaan en de ontwikkeling van de kosmos en hadden ook de voltooiing ervan voor ogen, wanneer alles zou worden vernietigd in de roemruchte ‘Godenschemering’. “Le Grand Atlas de la mythologie nordique” werd vertaald door Joris Capenberghs.
Jean-Baptiste Rendu is journalist en historicus, François Emion is docent Scandinavische studies aan de Parijse Sorbonne.
François Emion, Jean-Baptiste Rendu Atlas van de noordelijke mythologie De godenwereld van Vikingen en Germanen 224 bladz. geïllustreerd uitg. Noordboek ISBN 9789464712339