Johann Simon Mayr (1763-1845) geboren in Oberbayern, liet wel zestig opera’s en meer dan zeshonderd religieuze composities (waaronder 7! Requiems) en kamermuziek na. Hij componeerde ook twee pianoconcerti. Het is des te merkwaardiger dat hij vandaag bijna onbekend is. De kwaliteit van de muziek kan niet de reden zijn, zoals blijkt uit de huidige opname van zijn Mis in do klein uit 1826 en één van zijn Stabat Maters. Uitstekende solisten, het Orpheus Vokalensemble en Concerto Köln o.l.v. van Florian Helgath doen meer dan recht aan deze bijzondere muziek.
Leraar van Donizetti
Johann Simon Mayr werkte een groot deel van zijn leven als componist en muziekdocent in Italië. In 1789 werd hij kapelmeester in Bergamo. Donizetti was er zijn bekendste leerling. Voor de rest van zijn leven was hij zowel als kapelmeester van de Santa Maria Maggiore in Bergamo als van de Chiesa di San Lazzaro dei Mendicanti in Venetië werkzaam. Mayr heeft ook de muziek van Haydn, Mozart en Beethoven in Italië bekend gemaakt.
In dienst van de Illuminati
Zijn eerste muziekonderricht kreeg hij in het Benedictijner klooster in Weltenburg en na 1774 in het Jezuïetencollege van Ingolstadt. Hij studeerde theologie, filosofie, medicijnen, recht en canoniek recht en werkte vanaf 1777 als organist. In 1787 werd hij muziekdocent bij Baron Thomas de Bassus in het Beierse Schloss Sandersdorf in Altmannstein. De Bassus was de leider van de Illuminati in Italië. Hij was verbonden aan de universiteit van Ingolstadt, hét centrum der Beierse Illuminati (“Gesellschaft der Perfectibilisten”), die de reformatie van de kerk en de emancipatie van de burgerij op basis van de vrijmetselarij nastreefden.
Voor Rossini
In de vroege 19de eeuw was deze zeer productieve componist één van de meest succesvolle opera componisten in Noord-Italië. Hij was daartoe aangemoedigd door Piccini en Peter von Winter. Zijn werken werden in heel Europa gespeeld. Mayr was de populairste operacomponist in de periode vlak voor Rossini in Italië. Hij vormde de stilistische overgang tussen de 18de -eeuwse opera seria en de 19de -eeuwse Italiaanse opera. Dit uitte zich vooral in zijn vocale ensembles en kleurrijke orkestpartijen. Daarnaast richtte hij in Italië de Lezioni caritatevoli di musica en het Pio istituto musicale op, instellingen voor behoeftige musici. De jonge Donizetti kon bv. van de Lezioni genieten.
Hervormer
Hij introduceerde ook vele nieuwe vormen. Hij was bv. de eerste die het koor afwisselend polyfoon en unisono liet zingen (een effect dat Verdi herhaaldelijk toepaste) en hij verrijkte het orkest met houtblazers, harp en slaginstrumenten. Veel orkestratievondsten die aan Berlioz werden toegeschreven, werden reeds door Mayr toegepast. Ook de zogenaamde “tempesta” (de storm) zoals frequent gebruikt door Rossini en Verdi, alsook de “banda” (een harmonieorkestje op of achter het toneel) waren vondsten van Mayr.
Deze schitterende cd als degustatie van de religieuze kunst van Mayr, kan enkel bijdragen tot de verdere herontdekking van deze vergeten maar ooit beroemde componist. Uitvoerders zijn Katja Stuber (sopraan), Marion Eckstein (alt), Fernando Guimares (tenor) en Tareq Nazmi (bas), het Orpheus Vokalensemble en Concerto Koln o.l.v. Florian Helgath. Warm aanbevolen.
Johann Simon Mayr Missa in c Stabat Mater Katja Stuber Marion Eckstein Fernando Guimares Tareq Nazmi Orpheus Vokalensemble & Concerto Koln Florian Helgath cd CARUS83480