Sedert 2007, publiceert het label Cameo, orkestmuziek van de bij velen onbekende Ignaz Brül (1846-1907). Na de uitgave van vol. 5 in de reeks “Music of 19th Century Jewish German Composers”, van de cd met Brülls Vioolconcerto en zijn Macbeth Ouverture, samen met een Fluitserenade van Salomon Jadassohn, is er nu de uitgave van een schitterende dubbel cd met vijf orkestwerken van Brüll.
De Joodse componist Ignaz Brull werd geboren in 1846 in Prossnitz in Moravië. In 1850 verhuisde zijn familie naar Wenen. Zijn ouders waren allebei erg muzikaal en beseften al snel dat de jonge Ignaz heel muzikaal was. De moeder van Brull moedigde hem aan door hem zijn eerste pianolessen te geven, maar het was duidelijk dat hij meer professionele lessen nodig had. Hij werd daarop een leerling van professor Julius Epstein. Later studeerde hij bij Johann Rufinatscha en bij Felix Otto Dessoff. Op 14-jarige leeftijd componeerde Brüll zijn eerste pianoconcert. In Wenen had hij contact met prominente en invloedrijke componisten, uitvoerders en dirigenten. Brüll en Johannes Brahms werden vaste vrienden, een vriendschap die duurde tot het overlijden van Brahms in 1897. De orkestwerken van Brahms, inclusief de symfonieën, werden voor het eerst gespeeld door Brahms en Brüll op twee piano’s voor vrienden en uitgevers, die graag samen kwamen in Brülls zomerverblijf, zijn villa “Berghof”, in het idyllische “Unterach am Attersee” (foto’s).
Brüll componeerde meer dan honderd werken voor solo-piano, orkest- en kamermuziekwerken, en wel tien opera’s, o.a. “Das Goldene kreuz” (1875), op een libretto van Mélesville, de librettist van Auber en Adam. Helaas zijn bijna al zijn werken gedurende meer dan een eeuw genegeerd en heeft het publiek geen toegang gekregen tot Brülls kwaliteiten die zo vanzelfsprekend waren voor Brahms en vele anderen, o.a. ook voor Karl Goldmark. De hechte vriendschap met Brahms kon hem helaas niet redden van het antisemitisme dat Wagner en Liszt in de 19de eeuw propageerden. Hitler verafgoodde Wagner en gaf de opdracht om de muziek van Brüll te verbranden.
Op deze dubbel cd ontdekt u Brülls Ouverture ‘Macbeth’, de Serenade nr. 1 in F, op. 29 en de Serenade nr. 2 in E, op. 36, het Vioolconcerto in la klein, op. 41 (met het prachtig “Molto moderato quasi andante”), en de Symfonie in mi klein, op. 31. De uitvoerders zijn de violist Ilya Hoffman en het Malta Philharmonic Orchestra en het grotere Balarusian State Symphony Orchestra, afwisselend o.l.v. Michael Laus en Marius Stravinsky.
Brüll componeerde drie serenades waarvan de eerste twee hier opgenomen zijn. De eerste is zeer melodieus en sierlijk. Alle zes bewegingen zijn interessant. Het orkest is hier kleiner dan voor de Symfonie of voor de tweede Serenade en de geest van Mendelssohn is nog sterk aanwezig. De tweede serenade in drie bewegingen, bevat opvallend mooie hoornpartijen en is over het geheel speels en transparant georkestreerd. Het vioolconcerto is dé ontdekking. Het werd door Michael Laus gereconstrueerd uit een gepubliceerde piano reductie en het handschrift van de volledige partituur. De solo partij is heel erg lyrisch met mooie dialogen met de houtblazers. De tweede beweging is prachtig. Het ganse Concerto werd blijkbaar gecomponeerd in het teken van melodie en ontwikkeling. Brüll bleek niet geïnteresseerd in holle, flitsende virtuositeit.
De symfonie uit 1880, de enige die Brüll componeerde, klinkt ernstiger dan de beide Serenades, maar met behoud van een sterke, melodische impuls. Een interessante beweging is de tweede beweging Allegretto, waarin Brüll het orkest als een kamermuziekensemble behandelde, een techniek die later gebruikt werd door Brülls jongere vriend en aanbidder, Gustav Mahler. Er is niet echt een langzame beweging, hoewel de eerste en de laatste, beide Moderato gemarkeerd zijn. De centrale bewegingen zijn overweldigend zacht, ondanks enig hoorbaar onheil in het Scherzo. Een immense ontdekking van hemels mooie muziek! Niet uitstellen!
Brüll Orchestral Works Ilya Hoffman Malta Philharmonic Orchestra Balarusian State Symphony Orchestra Marius Stravinsky Michael Laus 2 cd Cameo Classics CC9103
