Het Concerto, “Grosso Mogul”, RV 208, gecomponeerd aan het begin van de jaren 1710, is een perfecte weergave van Vivaldi als man van het theater. Briljante ritornelli met tal van ruimtelijke effecten en ruige solo’s, tegen een uitbundige snelheid op eigenzinnige thema’s, wisselen af met melodieën boven exotische harmonieën. En dit alles op een uitgesproken theatrale manier.
Lina Tur Bonet, geboren op Ibiza, was drie jaar oud toen ze haar eerste muzieklessen kreeg van haar vader, Antonio Tur, afgewisseld met haar danslessen. Later verhuisde ze om vioolopleiding te volgen aan de universiteiten van Freiburg en Wenen, met leraren als Nicolas Chumachenco, Günter Pichler (van het Alban Berg Quartett) en Hiro Kurosaki. Ze nam ook deel aan masterclasses van Tibor Varga, Franco Gulli, Shmuel Askenasi, Augustin Dumay, Joseph Silverstein, Erich Höbarth en Rainer Kussmaul. Na haar opleiding werd ze uitgenodigd om les te geven in Spanje en in het buitenland. Haar activiteit wordt momenteel afgewisseld met het lesgeven van de romantische viool aan het conservatorium van Saragossa, waar ze zich ook op barokensemble toespitst en zich in de twee repertoires verdiept.
Het visueel element, boogbewegingen, onregelmatige articulaties en abrupte verschuivingen van positie, is essentieel voor het effect. Hier is Vivaldi’s geniale vaardigheid in het weten hoe sonoor voordeel te halen uit zijn instrument, optimaal en duidelijk waarneembaar. De laatste cadens van het concerto bestaat uit verschillende versies. Vivaldi zelf gebruikte hoogstwaarschijnlijk zijn eigen improvisaties op het moment zelf, waarbij hij een keuze maakte uit passages die hij van tevoren had voorbereid.
Deze opname maakt gebruik van de bijzondere cadens, die opgedragen was aan graaf Giorgio Leonardo Pontotti uit Cividale del Friuli (Italiaanse provincie Udine in de regio Friuli-Venezia Giulia). De cadens is de langste van de tientallen cadensen die bekend zijn van Vivaldi en is een uitstekende weergave van het nieuw virtuoos genre. Locatelli componeerde enkele jaren later in navolging van Vivaldi’s cadensen, zijn Capricci in Venetië, en deze stonden op hun beurt model voor de beroemde 24 Caprices van Paganini.
De naam “Grosso Mogul” staat niet op het handschrift van het concerto dat in Turijn bewaard wordt, wel op een copie van de verschillende partijen die zich in de Landesbibliothek Mecklenburg-Vorpommern in Schwerin bevindt. De titel wordt verondersteld te zijn toegevoegd vanwege het succes. Bach maakte er zelfs een transcriptie van voor orgel, (BWV 594). De titel was mogelijks een verwijzing naar het populair operalibretto “Il gran Mogol” uit 1713 van Domenico Lalli (Vivaldi’s en Porta’s opera’s” Agrippo” waren er op gebaseerd), of naar de beroemde diamant met dezelfde naam van niet minder dan 280 karaat!, die ontdekt werd in India en in de 17de eeuw geslepen werd door de Venetiaan Hortensio Borgis.
Deze opname presenteert voor de eerste keer de originele versie van het concerto met de indrukwekkende, uitgebreide cadens. Vivaldi heeft het bij verschillende gelegenheden herhaaldelijk gewijzigd, met name voor één publicatieproject waarbij hij de cadensen en het recitativo, die te nauw verbonden waren met een persoonlijke praktijk, zorgvuldig verwijderde om het concerto geschikt te maken voor uitvoeringen in de rest van Europa. Op de cd staan het Vioolconcerto in D, RV 208, “Grosso Mogul”, het Allegro uit het Vioolconcerto in la klein van Johann Georg Pisendel (herzien door Vivaldi), (Pisendel verbleef in 1717 bij Vivaldi in Venetië), het “Concerto per Violino in Tromba” in G, RV 311, het Vioolconcerto in D, RV 226 en 3 “Graz Sonaten”, nr. 1 in C, RV 4, nr. 2 in si klein, RV 37 en nr. 3 in mi klein, RV 17a.
De klank van de viool en het boogspel van Lina Tur Bonet zijn hier glazig, scherp, gedurfd, aanstekelijk en betoverend. Dit is fenomenaal vioolspel dat u geenszins mag missen! Ontdek o.a. ook haar cd “La Gioia Corelli: Violin Sonatas Op. 5” met Musica Alchemica (Pan Classics- PC10375). Niet uitstellen.
Vivaldi Il Grosso Mogul Violin Concertos & Sonatas Musica Alchemica Lina Tur Bonet cd Pan Classics PC 10391