In navolging van Eva Knardahl (1927-2006) nam de Noorse pianist Einar Steen-Nøkleberg, de complete pianomuziek van Grieg op. Ontdek naast Griegs intieme miniaturen, o.a. zijn enige Pianosonate en zijn complete Noorse Melodieën en Lyrische Stukken. Een aanrader!
De aantrekkelijkheid van de heerlijk mooie pianomuziek van Edvard Grieg is sterk verbonden aan het kenmerkend Noors karakter, zijn aangeboren gevoel voor lyrische melodieën en voor compacte melodische thema’s, en zijn uniek gevoel voor Noors ritme en harmonie. De werken roepen het hele gamma aan gevoelens op, van melancholie tot de uitbundige en de gepassioneerde bitterzoete en zachtaardige pastorales. Deze editie, uitgevoerd door de eminente Grieg-specialist Einar Steen-Nøkleberg, bevat Griegs complete werken voor solo-piano, van de geliefde Lyrische Stukken tot de epische Ballade op.24 uit 1876, via geïnspireerde arrangementen voor piano van enkele orkestwerken (“Peer Gynt Suite” en “Sigurd Jorsalfar” met gesproken teksten door Rut Tellefsen (foto) en Per Tofte (foto)), liederen (Norges Melodier), naar zelden-gehoorde composities uit zijn studententijd en fragmenten.
De Noorse pianist Einar Steen-Nøkleberg werd in 1944 als zoon van de landbouwer Jacob Steen-Nøkleberg en Signe Sveen geboren in Østre Toten in de Noorse provincie Oppland. Hij kreeg zijn muzikale opleiding van Nicolai Dirdal en Hans Leygraf en in aanvulling op zijn pianolessen, kreeg hij ook onderricht in het spelen van klavecimbel. Hij was van 1975 tot 1982, hoogleraar aan de Hochschule für Musik, Theater und Medien in Hannover en vanaf 1982, professor aan de Noorse Academie voor Muziek in Oslo. Tot zijn studenten in Oslo behoorde o.a. de duits-Koreaanse pianiste, Caroline Fischer (°1984).
Hij won de Norwegian Music Critics Award, Spellemannprisen, Lindemanprisen en de Griegprisen, en in 1993 werd hij Ridder, Eerste Klasse in de Orde van St. Olav. Steen-Nøkleberg specialiseerde zich eerst in de muziek van Johann Sebastian Bach, maar legde zich later toe op muziek uit Noorwegen. Hij nam meer dan vijftig albums op en toerde door heel Europa, Amerika, Azië en de Sovjet-Unie. Na zijn opname van het compleet oeuvre voor piano van Grieg voor Naxos, nam hij het piano oeuvre op van Halfdan Kjerulf, Thomas Tellefsen en Harald Sæverud.
Griegs piano oeuvre is zeer verscheiden. Onder zijn vele miniaturen bevinden zich o.a. innemende en charmante Humoresken, op. 6 en Poetiske tonebilder, op. 3, wel 66! Lyrische Stukken in tien delen, de cyclus Stemninger op. 73, Zes Noorse melodieën, op. 112 en zes Norske fjeldmelodier (1886, zonder opus). In 1865 ontmoette Grieg de componist Rikard Nordraak, die hem sterk beïnvloedde. Grieg voltooide twee bewegingen (hier opgenomen) van zijn enige sonate voor piano dat jaar, toen hij pas 22 jaar oud was. Het werk werd voltooid en een jaar later gedrukt als op.7. Grieg bevond zich toen in Leipzig waar hij tussen 1858 en 1862 studeerde. De druk verscheen nadat de componist het werk had laten zien aan Niels Gade, zijn ander groot voorbeeld. In de eerste beweging verwerkte hij zijn muzikale handtekening in de noten E-H-G, staande voor Edvard Hagerup Grieg (de H is een Duitse notatie voor B). In de sonate zijn al passages te horen die doen denken aan zijn enige maar wondermooi pianoconcerto, gecomponeerd twee jaar later.
Samengebracht als een complete set, is deze bijzonder aantrekkelijke en charmante collectie nu een waardevolle referentie voor Griegs werken voor piano solo. De cd’s werden opgenomen in de Lindeman Hall van de Noorse Muziekacademie (Norges musikkhøgskole), in Oslo. Ludvig Mathias Lindeman (1812-1887) (foto) was een Noorse componist die met zijn zoon Peter, in 1883, het conservatorium van Christiania (nu Oslo) oprichtte. Lindeman verzorgde de uitgave van “Ældre og nyere norske Fjeldmelodier”, een verzameling Noorse volksliederen, waarop Grieg en Johan Svendsen zich voor de volksliederen in hun composities baseerden.
Meerwaarde van deze uitgave zijn de uitvoeringen van de lied arrangementen op zowel piano, clavichord, harmonium als op orgel, (beluister bv. meteen de Larvik Polka op cd 14), de participatie van de vertellers/spreekstemmen en het koor in “Peer Gynt” en “Olav Trygvason”, de opname van het arrangement dat Grieg in 1895 maakte van “De intocht van de Bojaren” van Johan Halvorsen, de twee bijzondere fragmenten uit een Pianoconcerto, gecomponeerd tussen 1882 en 1885, en de heel uitgebreide, interessante tekst van Øyvind Nordheim (foto), de bibliothecaris van de Norsk musikksamling van de Universitetsbiblioteket in Oslo, in het bijbehorend boekje. Het “Norwegian State Institute of Music Chamber Choir” wordt gedirigeerd door Stefan Schiøll. Niet te missen!
De box met 14 cd’s/volumes bevat :
Vol. 1 Piano Sonata / 4 Piano Pieces / Moods / Humoresques
Vol. 2 Improvisations on 2 Norwegian Folk Songs / 25 Norwegian Folk Songs and Dances
Vol. 3 4 Album Leaves / 6 Poetic Tone Pictures / Pictures from Everyday Life / Ballade
Vol. 4 From Holberg’s Time / Slåtter / 6 Norwegian Mountain Melodies / Morning Mood
Vol. 5 Norwegian Melodies, EG 108: nrs. 1-63
Vol. 6 Norwegian Melodies, EG 108: nrs. 64-117
Vol. 7 Norwegian Melodies, EG 108: nrs. 118-152
Vol. 8 Lyric Pieces, Boeken 1-4
Vol. 9 Lyric Pieces, Boeken 5-7
Vol. 10 Lyric Pieces, Boeken 8-10
Vol. 11 Peer Gynt Suite Nos. 1-2 / Sigurd Jorsalfar / Gebet und Tempeltanz / Bergliot
Vol. 12 Norwegian Dances, Op. 35 / Waltz Caprices / Peer Gynt / 3 Orchestral Pieces from Sigurd Jorsalfar
Vol. 13 2 Melodies / 2 Elegiac Melodies / Transcriptions of Original Songs, Vol. 1 / 2 Nordic Melodies
Vol. 14 23 Small Pieces / Transcriptions of Original Songs, Vol. 2 / Larvik Polka
Grieg Complete Piano Music Einar Steen-Nokleberg 14 cd Naxos 8.501404