De hoorn is sinds zijn eerste gebruik eeuwen geleden, toen de mens als signaal of als ritueel op dierhoorns blies, aanzienlijk ontwikkeld. De vele technische verbeteringen hebben in de barok tot het gebruik van de hoorn geleid als een veelzijdig solo instrument met een feestelijk en jubelend karakter en een typisch, fluwelen, zachte klank.

De hoorns van vandaag lijken nog weinig op de hoorns uit het verleden. Zelfs voor ze voor het eerst in de klassieke of kunstmuziek werd gebruikt, trof men de hoorn vaak aan bij religieuze ceremonies als een efficiënte manier om mensen tot gebed te roepen. De hoorn speelde daarnaast natuurlijk, letterlijk en figuurlijk, een vitale rol tijdens de jacht. Sindsdien heeft het instrument enorme transformaties ondergaan. Het belangrijkste was de toevoeging van kleppen, waardoor spelers toegang kregen tot alle tonen in plaats van alleen maar tot de natuurtonen. Het eerste gebruik van de hoorn in de kunstmuziek was zo rond het eind van de 16^de eeuw, wanneer Cavalli in zijn opera “Le Nozze di Teti e di Peleo”, een “chiamata alla caccia” (“oproep tot de jacht”) voorschreef. De hoorn verscheen weliswaar pas jaren later als een solo concerto instrument. Eén van de eerste voorbeelden was een anonieme “Sonata da caccia”, opgenomen in deze release, voor een hoorn die jachtachtige motieven speelt in een concertante relatie tot de strijkers en de continuo.

De barokke periode zag een bloei van componisten die hoornconcerti toevoegden aan hun repertoire, vaak samen met andere instrumenten. Telemann componeerde bv. een aantal concerti en ouvertures voor en met hoorn. Zijn beroemde, Italiaanse tijdgenoot Vivaldi componeerde twee concerti voor twee hoorns, waarvan het tweede hier is opgenomen. Andere, minder bekende componisten, zijn ook vertegenwoordigd. Hoornist Peter Damm heeft nl. vergeten stukken van het hoornrepertoire ontdekt, waaronder concerti van Peter Johann Fick en Christoph Förster, die in de eerste helft van de 18^de eeuw actief waren. Hun Duitse tijdgenoten Johann Friedrich Fasch, Johann David Heinichen en Johann Joachim Quantz, die een grote hoeveelheid muziek voor hoorn componeerden, zijn ook vertegenwoordigd. Jan Dismas Zelenka’s, “Caprice in F” voor twee hoorns, bevat een speelse schriftuur voor de twee solo-instrumenten.

Een andere Boheemse componist, de onbekende Franz Anton Rössler, die later de naam Francesco Antonio Rosetti gebruikte, componeerde verschillende hoornconcerti (cd 9). Rössler was kapelmeester aan het hof van de hertog Frederik Frans I van Mecklenburg-Schwerin in Ludwigslust. Hij heeft Mozart (op cd 6) geïnspireerd. Mozarts tijdgenoot Joseph Haydn kreeg met zijn Concerto nr.1 ook een plaats, naast een Concerto nr.2, dat aan Haydn wordt toegeschreven. Ook broer Michael Haydn is met een Hoornconcerto vertegenwoordigd.

In de romantische periode was Carl Maria von Weber de eerste om in zijn “Concertino in e klein”, de geest van die periode weer te geven. Hij werd gevolgd door Schumann, die enkele maanden na zijn “Adagio en Allegro op.70”, zijn technisch veeleisend “Konzertstück” componeerde. Richard Strauss, zoon van een hoornist, was niet verlegen om uitdagende virtuositeit. Zijn beide hoornconcerti vragen veel van de solist. De minder bekende Othmar Schoeck en Hans Georg Pflüger, beiden actief in de 20ste eeuw, staan op de laatste cd van de box. Met hun muziek wordt aangetoond waarom de vernieuwde aandacht die de hoorn momenteel krijgt, zeer verdienstelijk is.

De box bevat enkele van de grootste namen uit de hoornwereld. Peter Damm is niet alleen aanwezig als solist maar ook als arrangeur. De Australische hoornist Andrew Joy is een hoog gewaardeerde hoornist. Hij speelt o.a. Pflügers concerto, dat hij zelf in 1986 in première speelde. De jonge hoornist Felix Klieser is meer dan een buitengewoon musicus. Geboren zonder armen, speelt hij hier muziek van Haydn en Mozart met zijn tenen! En hoe! De verdienstelijke, Tsjechische broers Zdeněk en Bedřich Tyslar zijn in hun land bekend voor het uitvoeren van verwaarloosde en vergeten Tsjechische muziek. Karakteristiek voor Oost-Europa, spelen zij op moderne dubbele klephoorns die een prachtig geluid produceren.

Deze 10 cd box is niet alleen uniek om het beste van het hoornrepertoire te beluisteren, ze laat ook bijzonder mooie maar vergeten composities herontdekken. Met een uitgebreide verzameling hoornconcerti uit verschillende eeuwen bevat de box hoornconcerti van Telemann, Förster, Haydn, Bier, Vivaldi, Quantz, Zelenka, Heinichen, Fick, Reicha, Sperger, von Weber, Saint-Saëns, Schumann, Lortzing, Fasch, Mozart, Fiala, Pokorny, Rosetti, R Strauss, Schoeck en Pflüger. U beluistert uitstekende uitvoeringen door Peter Damm, Felix Klieser, Andrew Joy, Herman Jeurissen en de broers Tyslar en de orkesten Staatskapelle Dresden, het Nederlands Kamer Orkest en het Kammerorchester Carl Philipp Emanuel Bach o.l.v. Siegfried Kurz, Roy Goodman en Hartmut Haenchen. Het bijhorend boekje bevat een interessante tekst van Philip Borg-Wheeler die hij speciaal voor deze release schreef. Een buitengewoon mooie en interessante box. Niet te missen!.

Horn Concertos various artists 10 cd Briljant classics 95412