“The Farinelli Manuscript” door Ann Hallenberg, Stefano Aresi en Stile Galante, op het label Glossa. Schitterend!

In 1753 stuurde Farinelli een kostbaar manuscript uit Madrid naar keizerin Maria Theresa in Wenen. Het bevatte enkele aria’s die hij gewoonlijk zong tijdens privé avondconcerten voor de koning van Spanje. Onder hen waren de gevierde “Son qual-nave” en “Quell’usignolo”, waarvoor hij zijn eigen originele da capo’s en cadenza’s schreef. De aria’s van dit handschrift dat een uniek inzicht biedt in het kunstenaarschap van de beroemde castraat, werd nu na nauwgezet wetenschappelijk onderzoek, opgenomen.

Na drie jaar in Engeland te hebben doorgebracht vertrok Farinelli, eigenl. Carlo Brosci, naar Spanje. Het was de bedoeling om maar een paar maanden in Spanje te verblijven maar het werd uiteindelijk bijna 25 jaar. Zijn stem, die door de koningin aangewend werd om koning Filips V van Spanje te genezen van zijn melancholische waanzin, verwierf voor hem de macht van Eerste minister. Hij was wijs en bescheiden genoeg om deze macht op een discrete manier te gebruiken. Twee decennia lang zong Farinelli avond na avond dezelfde aria’s van Johann Adolf Hasse voor de koning. Kort nadat Ferdinand VI van Spanje de troon beklom werd Farinelli aangewezen als directeur van de theaters in Madrid en Aranjuez.

De meeste opera’s die zijn theaters opvoerden hadden teksten geschreven door Pietro Metastasio. Farinelli werd tot ridder geslagen in 1750 met het Kruis van Calatrava. Hij gebruikte zijn macht aan het hof om Ferdinand te overhalen om een Italiaanse Opera te openen. Hij werkte ook samen met Domenico Scarlatti, een Napolitaan die ook in Spanje woonde. Toen Karel III van Spanje de troon beklom keerde Farinelli terug naar Bologna met zijn schilderijen en muziekinstrumenten die hij had vergaard en geërfd van Domenico Scarlatti. Farinelli bracht de rest van zijn leven door met Metastasio. Vele grootheden kwamen hem opzoeken: Mozart, Gluck, Casanova, Burney en keizer Josef II. Farinelli overleed een paar maanden na Metastasio.

Met “The Farinelli Manuscript” biedt Ann Hallenberg (°1967)  (foto), begeleid door Stefano Aresi en Stile Galante, een sprankelende lezing van de muziek waarvan bekend is dat deze door de castraat Carlo Broschi, alias Farinelli, is gezongen tijdens zijn 25-jarig verblijf in Spanje (en verzonden als een geschenk aan keizerin Maria Theresa). Beschreven als “een natuurkracht”, met een vlekkeloze coloratura en een puurheid van timbre, volgt de Zweedse mezzo haar eerdere verschijning op Glossa (Aresi, een cd gewijd aan muziek geassocieerd met de latere castrato Luigi Marchesi), met een pittige demonstratie van de muzikaliteit wat Farinelli zo aantrok bij luisteraars aan het Spaanse hof. Verleid tot Madrid op het hoogtepunt van zijn krachten in 1737 verzorgde Farinelli regelmatig concerten voor de Spaanse koninginnen, Elisabetta Farnese en Maria Barbara de Bragança en hun respectieve echtgenoten Felipe V en Fernando VI, die ongeveer acht of negen aria’s zong op deze soirées.

In het manuscript ontdekte men ook werk van musici die eveneens actief waren in Madrid, Niccolo Conforto, Giovanni Battista Mele en Farinelli zelf, en ook muziek van andere prominente, Italiaanse componisten van toen, Giovanni Antonio Giay, Gaetano Latilla, Giovanni Battista Mele en Geminiano Giacomelli. Hallenberg zingt de uitgeschreven ornamenten en da capo’s die voorkomen in het manuscript van Farinelli, waarbij Aresi de precieze instrumentatie en ensemble-indeling volgt, zoals gedetailleerd in de hofarchieven. De ster mezzosopraan Ann Hallenberg zingt de adembenemende, originele versieringen gemaakt door Farinelli met verbazingwekkend gemak en Stile Galante en dirigent/musicoloog Stefano Aresi zorgen op hun beurt met hun gebruikelijke elegantie, voor een waardevolle inbreng in dit zorgvuldig ontworpen, origineel project. Warm aanbevolen.

The Farinelli Manuscript Ann Hallenberg Stile Galante Stefano Aresi cd Glossa GCD923521

https://www.stretto.be/2018/02/28/nicola-porpora-en-de-castraat-siface-op-het-label-glossa-door-stile-galante-o-l-v-stefano-aresi-en-nereydas-o-l-v-javier-ulises-illan/