Riccardo Muti leidt het Chicago Symphony Orchestra, mannen van het Chicago Symphony Chorus en bassolist Alexey Tikhomirov in deze aangrijpende uitvoering van Shostakovich’s Symphony No. 13, Op. 113 (Babi Yar), live opgenomen in september 2018.

Na de uitbundige symfonieën 11 en 12, componeerde Sjostakovitsj de introverte maar heel bijzondere symfonieën nrs. 13 en 14. De 13de verschilde radicaal. In plaats van de Sovjet-Unie te verheerlijken, bekritiseerde Sjostakovitsj het, met gezongen poëzie van Yevgeny Yevtushenko (foto). Het onderwerp van deze grimmige liedcyclus ‘Babi Yar’, was de moord op honderdduizenden Oekraïense joden door de nazi’s, een gruwelijke episode in de geschiedenis van de Sovjet Unie. Stalin zou Sjostakovitsj op zijn minst gevangen hebben gezet, maar Chroesjtsjov eiste alleen nieuwe teksten, waarin duidelijk werd dat ook veel niet-joodse Sovjets, veel hadden geleden.

De première van de Symfonie vond plaats in Moskou op 18 december 1962 door het Filharmonisch Orkest van Moskou en de bassen van het Republikeins Staatskoor en het koor van de Gnessin Staatsacademie voor Muziek, onder leiding van Kirill Kondrasjin (foto) (nadat Jevgeni Mravinski had geweigerd het werk te dirigeren). De solist was Vitali Gromadsky. De symfonie wordt als een liedcyclus of een koorsymfonie bestempeld, aangezien Sjostakovitsj delen van gedichten van Jevgeni Jevtoesjenko gebruikte die over de Tweede Wereldoorlog, het Bloedbad van Babi Jar en andere onderwerpen gaan. De vijf gedichten die Sjostakovitsj op muziek zette (één gedicht per deel) zijn in het Russisch en behelzen elk aspect van het Sovjetleven.

Het geheel van deze opname schittert met pure sonische kracht. Muti en orkest navigeren vakkundig door de fijne en vakkundige knepen van de vijf bewegingen, op humanistisch-Marxistische wijze getoonzet op de stralende poëzie van Yevgeny Yevtushenko, en drukken thema’s uit die Sjostakovitsj dierbaar waren, revolutie en oorlog, de rol van het individu in de samenleving, idealisme in het licht van compromis, vooroordeel en intolerantie.

Yevtushenko (foto) zei: “Over mensen zoals Shostakovich heeft de dood geen macht. Zijn muziek zal klinken zolang de mensheid bestaat … Toen ik ‘Babi Yar’ schreef, was er geen monument. Nu is er een monument”. “Het werk zal eeuwig blijven, niet alleen omdat het een geweldig stuk muziek is “, zei Muti aan het publiek,” maar omdat het een diepe waarschuwing is, een document dat belangrijk is voor ons en de volgende generatie”. Ga deze fenomenale uitvoering  meteen beluisteren.

Shostakovich Symphony No. 13 in B flat minor, Op. 113 ‘Babi Yar’ Alexey Tikhomirov (bass) Chicago Symphony Orchestra & Chorus, Riccardo Muti cd CSOR9011901 CSO Resound