In dit voor velen onbekend Dramma per musica redt een dochter haar vader, (de koning) en haar zoon, van de bedreigingen van onwettige mededingers naar de troon. De opera werd geprezen waar ze ook werd opgevoerd. Terecht. Deze opname presenteert de herziene en triomfantelijke, Parijse versie.Een heuse ontdekking!
“Zelmira” was de laatste opera die Rossini (foto) in 1822 componeerde voor Napels. De opera zou dankzij de steun van Metternich, de weg vinden naar Wenen, waar Rossini verzekerd was van opvoeringen. Rossini wilde de vermeende onverenigbaarheid tussen Italiaanse lyriek en Duitse harmonie verzoenen en gebruikte daartoe spannende en gewaagde harmonieën en een hele reeks oogverblindende, orkestrale effecten.
“Zelmira” is een opera in twee akten op een libretto van Andrea Leone Tottola. Eerder had Tottola de libretti geschreven voor Rossini’s “Mosè in Egitto” (1818), “Ermione” (1819), en “La donna del lago” (1819), en had hij de libretti geschreven voor wel zes opera’s van Donizetti. Gebaseerd op de Franse tragedie, “Zelmire” uit 1762, van Pierre Laurent Buirette de Belloy (1727-1775) (foto), bekend van zijn tragedie, “Le Siège de Calais”, was “Zelmira” de laatste van Rossini’s Napolitaanse opera’s. Stendhal noemde de muziek Teutoons, vergeleek het met “La clemenza di Tito” maar merkte op, “terwijl Mozart, als hij nog had geleefd, waarschijnlijk volledig Italiaans zou zijn geworden, is Rossini aan het einde van zijn carrière meer Duits geworden dan Beethoven”.
De eerste uitvoering van “Zelmira” was in Napels in het Teatro di San Carlo (foto) op 16 februari 1822. Dit werd gevolgd door een succesvolle première in Wenen in april 1822, als onderdeel van een drie maanden durend Rossini-festival waarvoor Rossini extra muziek componeerde. Opvoeringen in verschillende Italiaanse steden werden gevolgd door de Londense première in januari 1824, met Rossini als dirigent en zijn vrouw, Isabella Colbran (foto), in de titelrol. De opera werd gezien in Parijs in 1826. Rossini had zich nl. in 1824 in Parijs gevestigd waar hij het Théâtre Italien leidde.
De plot van deze onbekende maar bijzondere opera draait om Zelmira, haar vader Polidoro, (de wijze en geliefde koning van het eiland Lesbos), en haar echtgenoot, prins Ilo. Voor het eigenlijke verhaal begint, heeft de Trojaanse prins, Ilo het eiland verlaten om zijn vaderland te verdedigen. Tijdens zijn afwezigheid is Azor, de heer van Mytilene en een teleurgestelde minnaar van Zelmira, Lesbos binnengevallen met de bedoeling koning Polidoro te vermoorden en de troon over te nemen. Zelmira is er weliswaar in geslaagd haar vader in het koninklijk mausoleum te verbergen en vertelt Azor dat hij zich in de tempel van Ceres verbergt. Azor verbrandt de tempel, denkend dat hij zo de koning heeft gedood, maar wordt op zijn beurt gedood op bevel van Antenore, die ook naar de troon streefde.
Krijgers uit Mytilene rouwen om de dood van Azor. Antenore is van plan om met de hulp van Leucippo, de troon van Lesbos (foto) over te nemen door Zelmira en haar vader, Polidoro, te beschuldigen van de dood van Azor. In het begin gelooft zelfs Emma, de vertrouwelinge van Zelmira, de beschuldigingen. Uit angst voor de veiligheid van haar jonge zoon, onthult Zelmira aan Emma dat haar vader nog leeft en vraagt haar om met het kind te willen onderduiken. Prins Ilo keert terug naar het eiland, maar Zelmira is bang om aan hem over de beschuldigingen tegen haar te vertellen en om zichzelf te verdedigen. In plaats daarvan hoort Prins Ilo alleen de versie van het verhaal van Antenore. Antenore wordt gekroond tot koning van Lesbos. Leucippo probeert Ilo te vermoorden, maar wordt tegen gehouden door Zelmira. Gevonden met de dolk in haar hand, wordt Zelmira daardoor beschuldigd van een poging om haar man te vermoorden en wordt gevangengezet.
In de tweede akte onderschept Leucippo een brief van Zelmira aan Ilo waarin ze hem vertelt dat haar vader nog leeft en dat de beschuldigingen tegen haar onjuist zijn. Hij en Antenore bevrijden haar zogezegd uit de gevangenis maar misleiden haar opdat ze de schuilplaats van haar vader zou onthullen. Zowel vader als dochter worden opnieuw gevangen door de samenzweerders en wachten op hun terechtstelling. Ondertussen is Prins Ilo radeloos over de dood van Polidoro (zo denkt hij) en het ongelukkig einde van zijn huwelijk. Maar dan verschijnt Emma die hem de waarheid over Zelmira en Ilo vertelt. Hij en zijn mannen redden Zelmira en Polidoro en wanneer Zelmira herenigd is met haar man en kind, worden zowel Antenore als Leucippo geketend weggeleid.
De personages/solisten zijn Joshua Stewart (Antenore, tenor), Luca Dall’Amico (Leucippo, bas-bariton), Silvia Dalla Benetta (Zelmira, sopraan) (foto), Marina Comparato (Emma, mezzo-sopraan), Federico Sacchi (Polidoro, bas), Mert Süngü (Ilo, tenor) (foto), Xiang Xu (Eacide, tenor) en Emmanuel Franco (Gran Sacerdote, bariton).Warm aanbevolen.
© andreas heideker
Rossini Zelmira Silvia Dalla Benetta Joshua Stewart Mert Süngü Marina Comparato Federico Sacchi Luca dall’Amico Górecki Chamber Choir Virtuosi Brunensis Gianluigi Gelmetti 3 cd Naxos 8.660468-70