Luzzasco Luzzaschi (ca. 1545-1607) studeerde bij de Rore en werd kapelmeester en organist van de Hertog van Ferrara. Hij was de leraar van Frescobaldi. Zijn naam is vandaag nog bekend, dankzij de muziek die hij componeerde voor het “Concerto delle donne”, een ensemble van virtuoos zingende hofdames (“virtuose giovani”) aan het hof van de Este’s in Ferrara.

Het ensemble was opgericht door Alfonso II d’Este (1533-1597) de hertog van Modena en Ferrara voor zijn 14-jarige!, derde vrouw, Margherita Gonzaga d’Este. Hun zangwijze beïnvloedde Carlo Gesualdo, Luca Marenzio en Claudio Monteverdi en naar hun voorbeeld werden er gelijkaardige ensembles opgericht door Caccini voor Maria de Medici in Parijs, Firenze, Rome en Mantua.

Als men het hele oeuvre van Luzzaschi verkent, ontdekt men dat zijn muziek en invloed groot was. Luzzaschi was muzikaal en historisch nl. één van de centrale figuren van de late, Italiaanse renaissance. Deze opname geeft een breed beeld van het oeuvre van Luzzaschi. Verschillende genres werden geselecteerd en uitgevoerd met de gepaste, historisch uitvoeringspraktijk. Terwijl er stukken uit de Concerto delle donne zijn opgenomen, was het vertrekpunt van het ensemble “Profeti della Quinta”, dat ook de andere muziek van Luzzaschi dezelfde kwaliteit uitstraalde. Veel van die schitterende muziek werd hier voor de eerste keer opgenomen.

Het programma wordt geopend met een feestelijk zes stemmig madrigaal (“”Ecco il bel Lauro verde”) uitgevoerd door zangers en een instrumentaal ensemble. Dit wordt gevolgd door madrigalen voor vijf stemmen, a cappella of met chitarrone, polyfone motetten met orgelbegeleiding, en diverse instrumentale stukken, ricercare’s en gagliarda’s, een toccata en een canzone, van Luzzaschi en Giovanni Francesco Anerio (ca. 1567-1630). De priester Anerio was maestro di cappella van de Basilica di San Giovanni in Laterano in Rome en van de kathedraal van Verona, vooraleer hij in dienst trad van koning Sigismund III van Polen. In 1619 componeerde hij “Teatro armonico spirituale” dat beschouwd wordt als het eerste oratorium in de geschiedenis van de muziek.

Het programma werd afgerond met stukken uit het Concerto delle donne en met nieuwe, historisch verantwoorde arrangementen van vijfstemmige madrigalen voor solo en duet, een praktijk uit de tijd van Luzzaschi. Een heel, heel bijzondere cd. Warm aanbevolen.

Luzzasco Luzzaschi Madrigals, Motets & Intrumental Music Profeti Della Quinta cd PAN CLASSICS PC 10350