Carl Maria von Weber, Franz Krommer, Clarinet Quintets, door Eric Hoeprich, op het label Glossa. De intieme, poëtische klank van het enkel rietblad. Subliem!

Carl Maria von Webers werken voor klarinet behoren tot de meest gekoesterde en meest uitgevoerde composities voor het instrument. Op de cd staan het Klarinetkwintet in op. 34 van Carl Maria von Weber (1786-1826), het Adagio uit het Kwintet op. 25, nr. 3 van Heinrich Baermann (1784-1847) en het Klarinetkwintet op. 95 van Franz Krommer (1759-1831)Carl Maria von Weber (1786-1826) werd wereldberoemd met “Der Freischütz”, “Euryanthe” en “Oberon”, zijn drie belangrijkste bijdragen aan de geschiedenis van de vroege romantische Duitse opera. Weber had een uitgesproken liefde voor de klarinet. Bovendien werd het instrument in zijn tijd almaar vaker gebruikt als solo-instrument. De meeste van zijn werken voor klarinet, inclusief de twee solo-concerti op. 73 en op. 74, dateren uit 1811. Beide klarinetconcerti, zelfs meer dan zijn vorig concertino op. 26, werden mijlpalen in de vroege romantische traditie en werden consequent gespeeld door bijna alle klarinettisten. In het Es-groot concerto is een hoffelijk karakter te herkennen.

Carl Maria von Weber maakte vanaf 1810 een tocht langs verschillende steden in Duitsland en in 1813 werd hij directeur van het Statentheater (Stavovské divadlo) in Praag. In 1816 en 1817 werkte Von Weber in Berlijn en vanaf 1817 was hij directeur van de prestigieuze opera van Dresden. Toen hij in 1811 München bezocht, was Carl Maria von Weber (1786-1826) onder de indruk van de muzikale kwaliteiten van het theaterorkest onder leiding van de componist Peter von Winter. Onder de uitstekende musici van dit orkest bevond zich de klarinettist, Heinrich Baerman (1784-1847) (foto), wiens expressieve spel de componist enkele maanden eerder al had bekoord tijdens een concert in Mannheim. De warme klank van Baermann stond in schril contrast met de meer doordringende stijl van de meeste van de klarinettisten van toen. In zijn dagboek noteerde Weber de amplitude van zijn toon en de consistentie van klank die Bearmann in alle registers van het instrument kon bieden. Naast von Weber, componeerden ook Mendelssohn en Giacomo Meyerbeer speciaal werk voor deze bijzondere klarinettist.

De meeste klarinetten uit die tijd bevatten maar vijf of zes kleppen. Bearmann daarentegen speelde sinds 1809 op een instrument met 10 kleppen, gebouwd door Griesling & Schlott uit Berlijn. Dit belangrijk detail met betrekking tot de bouw van het instrument, vergemakkelijkte de overgang van het ene register naar het andere (laag, midden, hoog), terwijl het tegelijkertijd een grotere virtuoze snelheid in chromatische passagenoten mogelijk maakte, evenals een betere verkenning van het bovenste register. Weber componeerde dan ook zes werken, drie concertante werken en drie kamermuziekwerken voor Bearmann, met wie hij een langdurige vriendschap onderhield.

De verve en verbeelding in von Webers klarinetkwintet, op. 34 dat hier wordt gepresenteerd, slaagt erin om dezelfde gevoeligheid en compositorische nauwkeurigheid te belichamen van Webers grootschalige werken. Ook opgenomen is een Adagio voor klarinet en strijkers van Heinrich Baermann, en het Kwintet op. 95 van Franz Krommer. De Moravische componist, muziekpedagoog, kapelmeester en organist, František Vincenc Kramář of Franz Vincenz Krommer (1759-1831) (foto) uit Kamenice u Třebíče nabij Iglau (Jihlava) in Moravië,, waar Gustav Mahler als kind opgroeide, werkte na een carrière in Hongarije, vanaf 1810 in Wenen, als musicus (violist en blaasinstrumenten), componist en muziekpedagoog, en als balletkapelmeester van het Weens hoftheater. Franz Krommer componeerde zijn hier opgenomen Klarinetkwintet in 1817.

Eric Hoeprich (foto), sinds zijn oprichting eerste klarinettist van het Orkest van de Achttiende Eeuw, heeft zich gespecialiseerd in het uitvoeren van muziek op de historische klarinet en is tevens eigenaar van een grote collectie 18de – en 19de -eeuwse instrumenten. Op Glossa heeft hij bijna een dozijn opnames uitgebracht, waaronder het Klarinet Concerto van Mozart o.l.v. Frans Brüggen. Zijn regelmatige samenwerking met het London Haydn Quartet duurt nu al vele jaren, met als referentie een opname van de Mozart- en Brahms Kwintetten als hoogtepunt. Op deze nieuwe opname spelen Hoeprich en de leden van het London Haydn Quartet op historische instrumenten, die zorgen voor een warme klank die tegelijkertijd zowel transparant als gedetailleerd is, alles uitstekend vastgelegd door Philip Hobbs in de St Martin’s Church in East Woodhay in Engeland, en voorzien van een informatieve tekst in het bijbehorend boekje, geschreven door Eric Hoeprich zelf. De uitvoerders zijn naast Eric Hoeprich, het London Haydn Quartet: Catherine Manson, viool, Michael Gurevich, viool en altviool, John Crockatt, altviool en Jonathan Manson, cello.

De Amerikaanse klarinettist, Eric Hoeprich (°1955), studeerde aan de Harvard University en het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Als een van de oprichters van Frans Brüggens Orkest van de Achttiende Eeuw (1982) heeft hij vaak gesoleerd bij dit orkest, evenals bij de meeste andere belangrijke oude-muziekensembles onder dirigenten als Roger Norrington, Christopher Hogwood, Bruno Weil, Philippe Herreweghe, Nicholas McGegan, en Jos van Immerseel. Hij speelde ook met orkesten als St. Paul Chamber Orchestra, Australian Chamber Orchestra, Akamus (Akademie für Alte Musik), Stavanger Symphony Orchestra, the Royal Galicean Symphony Orchestra, B’Rock, en het Nederlands Radio Kamerorkest.

In de jaren ’80 richtte hij twee blaasensembles op, Nachtmusique en het Stadler Trio, bestaande uit drie bassethoorns, waarmee hij over de hele wereld heeft opgetreden. Daarnaast werkt hij regelmatig samen met strijkkwartetten, kamermuziekensembles en vocale solisten. Zijn interesse in historische klarinetten heeft geleid tot publicatie van vele artikelen en een algemeen werk over de klarinet, uitgegeven door Yale University Press (The clarinet, 2008). Hij bezit een collectie van meer dan honderd antieke klarinetten en heeft een werkplaats in zijn huis in de buurt van Londen waar hij instrumenten herstelt en replica’s van originelen bouwt.

CARL MARIA VON WEBER FRANZ KROMMER Clarinet Quintets Eric Hoeprich London Haydn Quartet cd Glossa GCD 920610

https://www.stretto.be/2020/10/18/carl-maria-von-weber-the-clarinet-concertos-door-eric-hoeprich-en-het-orchestra-of-the-eighteenth-century-op-het-label-glossa-top/

https://www.stretto.be/2020/02/25/1811-klarinetconcerti-van-weber-kurpinski-en-crusell-door-sharon-kam-op-het-label-orfeo/