De pianomuziek van Robert Schumann is onveranderlijk verbonden met de dramatische gebeurtenissen in zijn leven. Schumann verwerkte zowel zijn liefde voor Clara als zijn pianistische frustraties in zijn muziek, die vaak werd gecomponeerd met Clara in gedachten, zowel romantisch als muzikaal.
Tijdens de late jaren 1830 schreef Schumann talrijke werken voor piano, waarvan er vele aanzienlijk succes kenden. Het Arabeske in C, Op. 18 dateert uit begin 1839. In een brief van 15 augustus beschreef Schumann het stuk, dat was opgedragen aan Frau Majorin Friederike Serre auf Maxen, als “delicaat – voor dames”, en het is waar dat het een zacht lyrische, dromerige kwaliteit heeft. Toch is er meer aan de Arabeske dan deze bescheiden beschrijving suggereert. Schumann was in de herfst van 1838 uit Leipzig naar Wenen vertrokken nadat hij een impasse in zijn betrekkingen met de Wiecks had bereikt, en de scherpte waarmee hij de scheiding van Clara voelde, kan worden gevoeld in de mengeling van weemoed en vastberadenheid van de Arabeske.
Op de cd staan Arabeske, op. 18, Kinderszenen, op. 15, Kreisleriana, op. 16, “Vogel als Prophet” (nr. 7 uit Waldszenen, op. 82) en “Einfach” (nr. 2 uit 3 Romanzen, op.28).
Van de pianomuziek die Schumann in de jaren 1830 schreef, bevatten slechts twee collecties titels: de Phantasiestücke, Op. 12, en de Kinderszenen, Op. 15 van 1838. Schumann schetste begin 1838, 30 “schattige kleine dingen”, waaruit hij 13 koos om de Kinderszenen te creëren. De levendige titels werden aan elk van de Kinderszenen gehecht nadat de muziek was geschreven, in plaats van de muzikale inhoud te inspireren. Toch suggereert de tedere romantiek van deze stukken – vooral in Träumerei – dat Clara (foto) nooit ver verwijderd was van Schumanns gedachten toen hij ze componeerde. Hoewel Clara een krachtige inspiratiebron was voor Robert, werd hij ook diepgaand beïnvloed door zowel muzikale als literaire bronnen, wat hem hielp om zijn rijke innerlijke wereld te begrijpen. E.T.A. Hoffmann stelde Schumann in staat om de verschillende facetten van zijn aard te verkennen door het personage van Johannes Kreisler, die in verschillende delen verscheen, waaronder Hoffmanns Fantasiestücke, vandaar getiteld ‘Kreisleriana’.
Schumann identificeerde zich sterk met Kapellmeister Kreisler: beide mannen waren toegewijd aan de muziek van J.S. Bach, en beiden zwenkten tussen de extremiteiten van de stemming, van extase naar wanhoop. Deze veelzijdige natuur is ingekapseld in de acht delen van Kreisleriana, Op. 16. Kreislers bruuske stemmingswisselingen worden weergegeven door Schumanns contrasten tussen oogverblindende virtuositeit en lyrische tederheid, vaak verankerd door het tonale contrast tussen de sleutelgebieden van G mineur en Bes majeur. Schumanns tweeledig karakter, eerder gecommuniceerd via Florestan en Eusebius, had een nieuw klankbord gevonden.
In tegenstelling tot het eerste decennium van zijn carrière, dat bijna volledig in het teken stond van pianomuziek, componeerde Schumann in de jaren 1840 niet veel solo-pianomuziek en produceerde hij slechts een handvol fuga’s en stukken voor kinderen. Eind 1848 begon hij met de Waldszenen, een set van negen korte pianostukken. ‘Vogel als Prophet’ is een van de meest verontrustende stukken in de set. Schumann was in april 1839 van Wenen naar Leipzig teruggekeerd. Hij stelde zijn Drei Romanzen, Op. 28, uiterlijk op 11 december aan haar voor. Clara was zo gecharmeerd van de set dat ze erop stond hun toegewijde te zijn: “Als je bruid moet je absoluut iets meer aan mij opdragen; en ik ken niets teder dan deze drie Romances, vooral de middelste, die het mooiste liefdesduet is.”
De Georgische pianiste Nino Gvetadze (°1981) groeide op in Tbilisi. Op 6-jarige leeftijd speelde ze als soliste al samen met orkest. Ze studeerde vanaf 1998 aan het Staatsconservatorium van Tbilisi en hierna aan het Koninklijk Conservatorium Den Haag en het Conservatorium van Amsterdam. Ze kreeg les van onder andere Veronika Tumanishvili, Nodar Gabunia, Nana Khubutia, Paul Komen en Jan Wijn. In 2008 won ze de tweede prijs, de publieksprijs en de persprijs op het Internationaal Franz Liszt Pianoconcours, en in 2010 won ze de Borletti-Buitoni Trust Prijs voor jonge musici. Ze speelde samen met onder andere het Residentieorkest, het Rotterdams Philharmonisch Orkest, het Brussels Philharmonic, het Nederlands Philharmonisch Orkest, Amsterdam Sinfonietta, het Mahler Chamber Orchestra en het Münchner Philharmoniker. In het seizoen 2017-2018 was ze artist in residence van de Edesche Concertzaal.
Nino Gvetadze Einsam Robert Schumann Piano Works cd Challenge Classics CC 72855