Op deze derde cd in hun uitgave van de complete Vioolsonaten van Beethoven, wordt de populaire ‘Lente’ sonate omlijst door de vreemde maar betoverende 4de sonate en de goedaardige 8ste. Een vroeg Rondo WoO 41 en 6 Duitse dansen WoO 42, vervolledigen het programma. 
Vioolsonaten waren in de eerste plaats pianosonaten met toevoeging van een (begeleidend) solo-instrument, dat grotendeels de rechterhand van de pianopartij volgde. Pas later groeide het genre uit tot volwaardige kamermuziek met een muzikaal, Hegeliaanse, dialectische wisselwerking en dialoog tussen twee even belangrijke partijen.
In zijn vioolsonates volgde Beethoven, Mozart, die als eerste begon met het ontwikkelen van de viool van een eerder begeleidende naar een gelijkwaardige partner van de piano. Tussen 1792 en 1794, terwijl hij zich inmiddels definitief in Wenen gevestigd had, nam Beethoven lessen bij Joseph Haydn. Maar tussen de twee boterde het niet. Haydn was verbaasd over de ‘woede’ in Beethovens muziek en deed zelfs een poging om de publicatie van een van zijn eerste pianotrio’s tegen te houden. Beethoven vond dat hij te weinig leerde bij Haydn en nam in het geheim les bij de componist Johann Baptist Schenk (foto), die een betere leraar bleek, omdat deze fouten uit het werk van Beethoven haalde die Haydn, mogelijks uit gebrek aan interesse, niet had gezien. Dit zou kunnen suggereren dat Haydn toentertijd Beethovens immens talent niet juist inschatte.
Op 29 maart 1795, (de jonge Beethoven had in Wenen al een reputatie opgebouwd als pianovirtuoos in de salons van de Weense aristocratie), gaf hij zijn eerste openbaar concert in het Burgtheater in Wenen, en speelde daar (waarschijnlijk) voor het eerst zijn eerste Pianoconcerto. In juli of augustus van hetzelfde jaar verscheen zijn eerste gepubliceerd werk, de Pianotrio’s op. 1. De oorspronkelijke titel van op.12 bv. was “Tre Sonate Per il Clavecimbalo o Forte-Piano con un Violino”. Beethoven volgde het model van Mozart in het aantal en de structuur van de bewegingen. De vioolsonates van Beethoven werden gevormd door de dialoog tussen de piano en de viool en schokten het toenmalig publiek door zijn gebruik van syncopen en eigen, idiosyncratische modulaties en ritmes.
De Vioolsonate nr. 4 werd gecomponeerd in 1801, gepubliceerd in oktober van dat jaar en opgedragen aan graaf Moritz von Fries (foto). Het volgde een jaar op de compositie van zijn eerste symfonie, en was oorspronkelijk bedoeld om samen met de Vioolsonate nr. 5 te verschijnen, maar het werd gepubliceerd op papier van verschillende formaten, dus de opusnummers moesten worden opgesplitst. In tegenstelling tot de eerste drie sonates werd de 4de Sonate gunstig onthaald door critici. De Vioolsonate nr. 5 in F, op. 24, bekend als de “Lentesonate” (Frühlingssonate), werd gepubliceerd in 1801. Deze werd ook opgedragen aan graaf Moritz von Fries, een beschermheer aan wie Beethoven ook twee andere werken van hetzelfde jaar opdroeg, het Strijkkwintet in C, op. 29 en de Vioolsonate nr. 4, evenals zijn latere Symfonie nr. 7 in A, op. 92. De Vioolsonate nr. 8 in G, op. 30 nr. 3, de derde van zijn opus 30, werd gecomponeerd tussen 1801 en 1802, gepubliceerd in mei 1803, en opgedragen aan tsaar Alexander I van Rusland.
Beethoven die reeds in Bonn viool speelde,volgde in Wenen verder vioolles bij Wenzel Krumpholz (foto), een violist van het Weens hoforkest. Beethoven speelde overigens zelf als altviolist in een hof ensemble. In 1794 merkte Beethoven op dat hij driemaal per week een ontmoeting had met Ignaz Schuppanzigh (foto), de musicus die voorvechter was van werken voor viool, met name via zijn strijkkwartet ensemble. Tegen 1801, de tijd van de publicatie door de firma Tarquinio Mollo van de sonates in la klein en F, had Beethoven een grondige kennis van het instrument, zijn mogelijkheden en eisen. Vanwege problemen bij het binden van de partituren van de twee sonates in één deel, verschenen ze afzonderlijk, en werden beide opgedragen aan de industrieel en beschermheer, graaf Moritz von Fries.
Beethoven Violin Sonatas Nos. 4, 5 & 8, James Ehnes (violin), Andrew Armstrong (piano) cd Onyx ONYX4208