Arthur Brand krijgt beelden aangeboden in het illegaal circuit en dook in de kunstwereld van Adolf Hitler. Bestaan de paarden van Hitler echt? En waar zijn ze? Wat volgt is een spannend, waargebeurd verhaal over geheime diensten, oud-nazi’s, neonazi’s en geld, heel veel geld.

Hitler had op jonge leeftijd maar één droom, kunstschilder worden (foto’s). Tot twee keer toe werd hij echter afgewezen voor de Akademie der bildenden Künste in Wenen. De stijl waarin Hitler schilderde werd mede door de uitvinding van de fotografie, als ouderwets afgedaan. Moderne stromingen als het impressionisme en het surrealisme hadden de kunst een volledig nieuw gezicht gegeven. Een landschap kon ineens bestaan uit een blauw weiland, een groene lucht en een gele boom, tot afgrijzen van Hitler en vele anderen. De weinigen die wél Hitlers burgerlijke stadstafereeltjes kochten en hem zodoende in leven hielden, waren ironisch genoeg…vooral Joden.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog vond niet alleen de grootste massamoord uit de geschiedenis plaats, maar de nazi’s pleegden ook de grootste kunstroof aller tijden. Talloze kunstvoorwerpen werden geconfisqueerd op bevel van Adolf Hitler en zijn tweede man, rijksmaarschalk Hermann Göring. De nazi’s verkochten een deel om de oorlogsmachine draaiende te houden en de rest verdween in de privécollecties van Hitler en Göring. Nog altijd waren honderdduizenden voorwerpen zoek, waaronder schilderijen van Rembrandt en Van Gogh. In 2012 vond de Duitse politie in een appartement in München meer dan duizend verloren gewaande werken. Tussen 1933 en 1945 vond onder leiding van Adolf Hitler de grootste kunstroof uit de geschiedenis plaats. Nog altijd worden meer dan honderdduizend kunstvoorwerpen vermist waarnaar de erfgenamen van de oorspronkelijke eigenaren op zoek zijn.

Sedert 1938 stonden in de tuin van de Rijkskanselarij in Berlijn twee gigantische, metershoge beelden, bronzen paarden, van de hand van een van Hitlers favoriete beeldhouwers, Josef Thorak (1889-1952) (foto) uit Salzburg. Hitler had ze in het zicht van zijn kantoor laten plaatsen, zodat hij er altijd naar kon kijken. Aan het einde van de tweede wereldoorlog, tijdens de slag om Berlijn, werden ze vernield. Tenminste, dat dacht men. Tijdens een bezoek aan de kunstsmokkelaar, Michel van Rijn, kreeg kunstdetective Arthur Brand, een foto te zien van de paarden die Hitler ooit voor de Rijkskanselarij had laten plaatsen. Ze werden te koop aangeboden. Maar die beelden waren toch in de slag om Berlijn vernietigd? Dit moesten vervalsingen zijn.

Brand ontdekte dat de paarden geen vervalsingen waren. Hij ging als een ware detective op onderzoek uit en probeerde te achterhalen waar de beelden de afgelopen zeventig jaar bleven, wie ze in handen had en wie ze nu voor veel geld op de zwarte markt wilde verkopen. Uiteindelijk wist Brand, samen met de Duitse politie, de beelden te confisqueren. Hij haalde er het wereldnieuws mee. In mei 2015 werd in een hangar in Duitsland nl. een partij nazikunst gevonden, waaronder de twee monumentale bronzen paarden van Josef Thorak die ooit aan de voet van de rijkskanselarij stonden. In augustus 2015 werd een derde soortgelijk paard teruggevonden op het binnenplein van een school in Ising am Chiemsee (foto).

Het beeld behoorde tot de persoonlijke collectie van de kunstenaar en werd onder andere in 1939 tentoongesteld tijdens tentoonstelling van Duitse kunst te München. Het beeld was in 1961 door familie van Thorak geschonken om het schoolgeld van een van hun kinderen te betalen … Thorak was enige tijd artistiek raadgever voor de porseleinfabriek van de SS bij concentratiekamp Dachau geweest. In 1950 werd in Salzburg een tentoonstelling gehouden van zijn werk. Hij overleed op 63-jarige leeftijd in zijn woonst, Schloss Hartmannsberg (foto) in het Beierse Bad Endorf …

“De paarden van Hitler” is een ongelooflijk spannend, waargebeurd verhaal over geheime diensten, oud-kgb’ers, oud-nazi’s, neonazi’s, louche figuren, Oost-Duitse ex-politie en geld, ze bleken er allemaal mee te maken te hebben.

Het boek begint in 2014 in Livorno, Italië, bij Michel van Rijn. Sinds midden jaren ‘90 werkte hij samen met Scotland Yard en andere politiediensten en had hij een eigen website waarop hij louche kunsthandelaren, vervalsers en dieven ontmaskerde. Arthur Brand was erbij wanneer Michel van Rijn in 2005 op een oude papyrusrol, het Judas-evangelie vond. Na het zien van de foto’s van de paarden, volgde een ongelooflijk verhaal dat hem naar Amsterdam , München, Brussel , Berlijn en Eberswalde, Prenzlauer Berg , Nörvenich en Heikendorf bracht.

In 2011 richtte Arthur Brand (foto) samen met David Kleefstra het kunst- en adviesbureau Artiaz op. Hun klanten zijn verzamelaars, beleggers, handelaren, veilinghuizen en musea. Één van de expertises van Artiaz is het opsporen van roofkunst uit de Tweede Wereldoorlog. In 2015 viel na Brands undercover-operatie, de Duitse politie binnen op verschillende locaties. De Duitse pers riep de ontdekking van de verloren gewaande kunstschatten van Adolf Hitler uit tot vondst van het decennium. In de 6-delige documentaireserie “De Kunstdetective”, volgt een cameraploeg Arthur Brand tijdens het oplossen van één van zijn zaken. Te zien vanaf vandaag, (over de roof van een schilderij van Picasso), en iedere dinsdag te zien bij NPO2 om 20.25 uur. Zeker lezen en zeker kijken!

Arthur Brand, De paarden van Hitler, Het waargebeurde verhaal van de detective die infiltreerde in de nazi-onderwereld Productcode 288 bladz. geïllustreerd Uitg. Boekerij ISBN 978 90 225 9029 4

https://www.stretto.be/2017/04/23/ranzige-kunstzwendel-een-nare-zaak/