Van de vijf pianoconcerti die Ludwig van Beethoven gecomponeerd heeft, hebben fortepianist Kristian Bezuidenhout en het Freiburger Barockorchester onder leiding van Pablo Heras-Casado, eerder Beethovens tweede en laatste pianoconcerto (“Emporer) opgenomen in de prachtige harmonia mundi reeks, “Beethoven 2020-2027”. Nu werd hieraan het vierde Pianoconcerto toegevoegd, uitgevoerd door dezelfde musici. Het vierde pianoconcerto wordt voorafgegaan door Beethovens ouverture “Coriolan” op 62 en wordt afgesloten met de ouverture tot “Die Geschöpfe des Prometheus” op. 43, de ouverture tot Beethovens eerste en enige, grootschalige balletmuziek. 
Beethovens vijf schitterende pianoconcerti, vertellen op hun eigen manier, over een deel van zijn leven, nl. de periode tussen 1796 en 1797 en 1809-1811. Op de vorige cd van deze complete opname, verkenden Kristian Bezuidenhout, Pablo Heras-Casado en de musici van het Freiburger Barockorchester het begin (Concerto nr. 2, een springplank naar Weense roem, en het einde (Concerto nr. 5 (“De keizer”)) van het verhaal. Nu wendden ze zich tot het meest intieme, verfijnde en persoonlijke van alle Beethoven-concerti, het legendarisch vierde, dat, in een tijd waarin het spook van totale doofheid zijn carrière bedreigde, Beethoven net als in zijn “Schauspielouvertüre”, “Coriolan” en de Ouverture tot “Die Geschöpfe des Prometheus”, alle gangbare conventies op Rijnlandse wijze, verbrijzelde.
De Coriolanus Ouverture op. 62 werd in 1807 gecomponeerd voor Heinrich Joseph von Collins gelijknamige tragedie over de Romeinse leider, Gaius Marcius Coriolanus, uit 1804. De structuur en de thema’s van de ouverture volgen de tragedie. De hoofdtoonaard do klein, vertegenwoordigt Coriolanus’ vastberadenheid en oorlogszuchtige neigingen. Hij staat nl. op het punt om met een legermacht van Volsci (een Italisch volk uit de Oudheid), Rome binnen te vallen. Daartegenover staat de meer tedere toonaard Es-Groot, die de smeekbede van zijn moeder Veturia, zijn vrouw Volumnia en zijn kinderen, om daar vanaf te zien, vertegenwoordigt. 
Coriolanus geeft uiteindelijk toe aan die tederheid. Vooral de pathetische woorden van zijn moeder maakten diepe indruk op hem, zodat hij rechtsomkeer maakte. Volgens sommige bronnen werd hij daarna door de ontgoochelde Volsci wegens verraad ter dood gebracht (in 488 v.Chr.). De ouverture beleefde haar première, samen met Beethovens vierde symfonie en zijn vierde pianoconcerto, in maart 1807, op een privéconcert ten huize van prins Franz Joseph von Lobkowitz (foto). Pablo Heras-Casado dirigeert alsof hij zelf Coriolanus, of toch één van de Volsci was…Overweldigend, fantastisch!
Beethoven kreeg de opdracht om zijn toneelmuziek, “Die Geschöpfe des Prometheus” te componeren, van de danser en choreograaf, Salvatore Viganò, de neef van de componist Luigi Boccherini. In de mythe wordt Prometheus door Zeus gestraft voor het stelen van vuur ten behoeve van de mensheid. In het ballet brengt Prometheus verlichtingsideeën van kunst en wetenschap naar de mensheid. De première van “Les Hommes de Promethée” vond plaats in maart 1801 in het Hoftheater in Wenen met de prima ballerina, Maria Cassentini (foto), die de vrouwelijke hoofdrol danste. De decors waren van de architect, Josef Platzer. 
De pianoversie, van de hand van Beethoven zelf, werd niet lang na de première, in 1801, gepubliceerd. Beethoven heeft zijn symfonische stijl en vaardigheid in picturale weergave omgezet in scènes van stormachtige opwinding naast elegante dansen en de sublieme schoonheid rond de legendarische musici, Orpheus, Amphion en Arion. De complete compositie bestaat uit de hier opgenomen, (nog) eerder Mozartiaanse ouverture, en de introductie “La tempesta”, gevolgd door 17 nummers, enkel voorzien van tempo aanduidingen. Het dansant thema van de finale gebruikte Beethoven ook in zijn “Eroïca variaties” (1802) en in zijn “Eroica” symfonie (1803-1804).
Ook de uitvoering van het Pianoconcerto steekt vol verrassingen. Zo is er het innemend, gearpeggieerd akkoord als “Vorhang” of “Rideau”, tot het teder drie kort lang thema, aan het begin van de eerste beweging door de (forte)piano solo, en de ijzige staccato uitvoering van het begin van het andante con moto, door de unisono strijkers, wat we gewoon zijn legato uitgevoerd te horen, gevolgd door een uitermate intieme Bezuidenhout (foto). Het genuanceerd pianospel en de natuurlijke velociteit van Bezuidenhout op een copie van een Conrad Graf uit 1824, in 1989 gebouwd door Rodney Regier, overtreft alle verwachtingen. Het samenspel met het orkest is van een perfectie die u niet voor mogelijk houdt, en dirigent Pablo Heras-Casado (foto), legt accenten die de met dit concerto vertrouwde luisteraar, van de ene verbazing naar de andere voeren. 
Zowel op het gebied van de dynamische aanduidingen, duidelijke profilering van individuele partijen, als de tempi, getuigt deze uitvoering van een inzicht dat nauwelijks zijn gelijke kent. Beethovens onvoorstelbare inventiviteit, wordt hier door zowel de zalige strijkers met o.a. drie fantastische contrabassen, de heerlijk transparante houtblazers, de bronstige koperblazers (twee trompettisten en twee hoornisten), als Charlie Fischer op de pauken, zowel plastisch als uitermate verfijnd, in de verf gezet. Deze uitvoeringen, zowel van het magistraal Concerto als van beide ouverturen, opgenomen in het Ensemblehaus in Freiburg im Breisgau, beluistert u op het puntje van uw stoel. Dit is ongelooflijk, dit mag u niet missen!
Beethoven piano concerto no. 4 Coriolan & Die Geschöpfe des Prometheus Overtures Kristian Bezuidenhout fortepiano Pablo Heras-Casado Freiburger Barockorchester cd harmonia mundi HMM902413