“Germanies” door Capella de Ministrers o.l.v. Carles Magraner, op het eigen label CdM. Meesterlijk! | Stretto – Magazine voor kunst, geschiedenis, filosofie, literatuur en muziek.

Uitgaande van de herdenking van de 500ste verjaardag van de opstand van de Germanías, de sociale opstand tegen de adel door de gildebroederschappen, “las hermandades gremiale”, van de koninkrijken van Valencia en Mallorca, tussen 1519 en 1523, verkent dit nieuw programma van Capella de Ministrers een deel van het oorlogszuchtig repertoire, gecomponeerd in het katholiek Europa tijdens de “lange” 16de eeuw. In culturele, economische en sociale termen was de belangrijkste politieke gebeurtenis in het Valencia, van de 16de eeuw, waarschijnlijk de Opstand van de Germanías (1520-1522), “Revolta de les Germanies” of “Rebelión de las Germanías”, die plaatsvond onmiddellijk na de grote gouden 15de eeuw. Van 1519 tot 1523 teisterden opstanden tegen de adel en de Spaanse kroon, vanwege de zware belastingdruk, onder meer Valencia en het eiland Mallorca. De drijvende kracht waren de gilden of broederschappen, vanwaar de Catalaanse naam, “La Revolta de les Germanies” of “hermandades”, die een republikeins systeem wilden naar het model van Italiaanse steden.De opstand was nl. een anti-monarchistische, anti-feodale beweging, geïnspireerd door de Italiaanse republieken. Het droeg ook een sterk anti-islamitisch aspect, toen rebellen in opstand kwamen tegen de moslimbevolking van Valencia, ook wel mudéjars genoemd (in tegenstelling tot moriscos in de kroon van Castilië, waar de islam verboden was), en gedwongen bekeringen tot het christendom oplegden. Moriscos waren nl. de Moorse inwoners van Spanje die na de Opstand van Alpujarras van 1499–1501, gedwongen waren christen te worden. De germanies waren vergelijkbaar met de comuneros van het naburig Castilië, die van 1520-1522 een soortgelijke opstand tegen Karel voerden. Beide opstanden werden gedeeltelijk ingegeven door het vertrek naar Duitsland van Karel, de nieuwe koning van zowel Castilië als Aragon, in een personele unie die de basis zou vormen voor het koninkrijk Spanje, om de troon te besturen als Heilig Rooms Keizer.De germanies begonnen in 1519 de macht over te nemen in Valencia na het uitbreken van de pest, en de situatie degenereerde wanneer in 1520 een oorlog tussen de germanies en de Kroon uitbrak. De vorige koning, Ferdinand van Aragon, had kort voor zijn dood, de germanies toestemming gegeven om de wapens op te nemen, maar de Valenciaanse edelen hadden deze mogelijkheid grotendeels vernietigd, uit angst dat de germanies politieke macht zouden krijgen als ze hun eisen met geweld zouden afdwingen. Koning Karel I (keizer Karel V) vaardigde echter in 1519, een edict uit dat de germanies toeliet om de wapens op te nemen waardoor ze terug zouden kunnen slaan nadat de nieuwe onderkoning van Valencia weigerde gekozen vertegenwoordigers te aanvaarden die bevriend waren met de germanies. Na een jaar van oorlogvoering en nog een jaar van guerrilla-invallen vanuit het platteland, werden de germanies verslagen. Hun leiders werden geëxecuteerd als verraders en de Germanies werden verboden.Ter gelegenheid van de 500ste verjaardag van deze opstand hebben Carles Magraner en zijn Ensemble Capella de Ministrers een programma met Europese strijdliederen en militaire muziek uit de 16de eeuw samengesteld. In het bijbehorend boekje, krijgt u uitgebreide informatie over de achtergronden van deze opstand en over de nauwe band tussen het leger en de muziek in die tijd. Op de cd staat vocaal en instrumentaal werk van Mateo Flecha (1481-1553), Andrea Gabrieli (1533–1585), Giovanni Giacomo Gastoldi (ca.1554–1609), Claude Gervaise (1525–1583), Hans Leo Hassler (1564–1612), Heinrich Isaac (1450–1517), Orlando di Lasso (1532-1594), Cristóbal de Morales (1500- 1553), Michael Praetorius (1571-1621), Samuel Scheidt (1587–1654) en Tielman Susato (ca.1512-na 1570).“Capella de Ministrers” is een ensemble voor oude muziek, opgericht in 1987 in Valencia door de gambist Carles Magraner. Het belangrijkste van het ensemble is hun focus op de restauratie van de Valenciaanse muziekcultuur en het herstel van het Valenciaans muzikaal erfgoed. Hun producties volgen historisch onderzoek dat o.a. resulteert in de uitgave van boeken met cd’s, zoals het boek “Muziek en Poëzie voor Ausiàs March”, gewijd aan de 15de -eeuwse dichter van Valencia. De Iberische componisten gepromoot door Capella de Ministrers beslaan een tijdspanne van 500 jaar, van anonieme middeleeuwse stukken zoals gevonden in de Llibre Vermell de Montserrat, El Cant de la Sibil·la, El Misterio de Elche, e.a. en Barokke werken zoals de ensaladas van Joan Brudieu, aan bekendere componisten als Vicente Martín y Soler. Soler’s zarzuela La Madrileña (Madrid 1778) werd nieuw leven ingeblazen door Magraner in 1996. De groep heeft ook een opleving van de publieke en academische belangstelling voor de Mallorcaanse componist Antonio de Literes bevorderd door de uitvoering van zijn “Los Elementos” en andere werken.Carles Magraner (foto), geboren in Almussafes (provincie Valencia), studeerde cello en musicologie aan het Carcaixent, Conservatorio Superior de Valencia en aan de Conservatoria van Toulouse en Amsterdam (viola de arco). Hij is professor cello en viola da gamba.Tracklist :