Wat ongeveer een eeuw geleden begon in de straten en cafés van New Orleans als een mix van Afrikaanse muziek, ingevoerd door de slaven, en Europese invloeden, is uitgegroeid tot een internationale en wijdvertakte muziekstijl met tal van subgenres, van de swing over de bebop en freejazz, tot cooljazz of jazzfusion. Karel Van Keymeulen selecteerde heel deskundig 50 iconische jazznummers en lichtte ze in zijn boek in detail toe. Niet te missen! De Creoolse pianist en bandleider, Ferdinand “Jelly Roll” Morton (1890-1941), eigenl. Ferdinand La Menthe (foto), uit de Faubourg Marigny in New Orleans, beweerde de jazz te hebben uitgevonden, en dat was eigenlijk niet zo ver van de waarheid. De virtuoze pianist en bandleider was inderdaad vanaf het begin van de Jazz, een spilfiguur, en wordt erkend als de eerste echte jazzcomponist en een van de meest briljante vernieuwers. De belangrijkste steden waren aanvankelijk New Orleans, Chicago en Kansas. Geleidelijk aan verdrong New York, Kansas City. De heftige zwarten van het New Yorkse Harlem dansten er nl. op sterk swingende muziek.De jonge Lionel Hampton en tenor saxofonist Illinois Jacquet combineerden boogiewoogie en blues. Jacquet bracht trouwens naar men aanneemt, in 1942, de eerste R&B saxofoon solo. De stijl van de geniale, maar halve zombie pianist, Thelonious Monk, vond navolging bij de trompettist Dizzy Gillespie en de saxofonist Charlie Parker. Monk begeleidde ooit als kind het kerkkoor van de lokale Baptistengemeenschap waarin zijn moeder zong. Tussen haakjes, Martin Luther King behoorde als dominee ook tot die gemeenschap.Bepaalde Bebop muzikanten kozen voor jive en rock–’n–roll, ontstaan uit de in het midden van de jaren ‘40 erg populaire Harlem Jump van de zwarte rhythm- en blues orkesten van bv. R&B alt saxofonist en blues shouter, Eddie Vinson. Daardoor ontstond de blanke Western Swing. Het waren mijlpalen in de wonderbaarlijke geschiedenis van de meest innovatieve muziek van de 20ste eeuw, de muziek die men stilaan veralgemenend Jazz is gaan noemen, een kruisbestuiving van ragtime, blues, folk en negrospirituals.Jazz heeft ook altijd veel invloeden opgeslorpt en verwerkt, van blues over rock ’n roll, van hedendaagse klassieke muziek tot opera aria’s. Het was en is een wereld op zich, sterk verbonden met de maatschappij en de Afro-Amerikaanse cultuur. Vanuit die cultuur veroverde deze muziek de hele wereld en werd jazz een universele taal.Van Miles Davis tot de Amerikaanse jazztrompettist, componist en orkestleider. Ambrose Akinmusire (°1982) (foto), elk nummer wordt in het boek in de historische context geplaatst en is voorzien van tekst en uitleg bij “Dit hoor je”, “achtergrond”, “over de muzikant”, “wist je dat” en “opgemerkt”. De 8 hoofdstukken zijn opgedeeld in begrippen volgens karakteristieke sferen. Het zijn “Drive”, “Swing”, “Spirit”, “Blue note”, “Blues”, “Suspense”, “Hartstocht” en “Surprise”.“All that jazz” is een boek dat onderverdeeld is in moods voor elk moment. “Vertrekkend van een muziekfragment”, zo schrijft Van Keymeulen, “beschrijf ik wat ik hoor, welke sfeer en emotie die muziek oproept, schets de context en de tijdgeest en vertel over de componist of uitvoerder, gelardeerd met interessante weetjes of anekdotes.” Sommige iconen, denk aan John Coltrane, Miles Davis, Charlie Parker, Thelonious Monk en Sonny Rollins mochten niet ontbreken. Andere musici zoals Sonny Clarke, Lennie Tristano, Art Ensemble of Chicago of Lee Morgan, zullen wat meer verrassen. Hun levensverhalen leren je veel over de relatie tussen creativiteit en een samenleving, in dit geval vooral over de Amerikaanse maatschappij. Dit schitterend, rijk geïllustreerd boek voorzien van een spotifylijst, mag u geenszins missen. Een must!Inhoud :

DRIVE

COOKIN’

MOANIN’ – Art Blakey

THE SIDEWINDER – Lee Morgan

BOOGIE STOP SHUFFLE – Charles Mingus

SONG FOR MY FATHER – Horace Silver

ST. THOMAS – Sonny Rollins

BLACK CODES (FROM THE UNDERGROUND) – Wynton MarsalisSWING

ONE O’CLOCK JUMP – Count Basie

LESTER LEAPS IN – Lester Young

SING, SING, SING – Benny Goodman

JUST ONE OF THOSE THINGS – Ella Fitzgerald

MINOR SWING – Django Reinhardt

I FOUND A NEW BABY – Nat King ColeSPIRIT

SALT PEANUTS – Dizzy Gillespie

JUMPIN’ JIVE – Cab Calloway

THE JITTERBUG WALTZ – Fats Waller

COOL STRUTTIN’ – Sonny Clark

EAST ST. LOUIS TOODLE-OO – Duke Ellington

SIDEWALK BLUES – Jelly Roll MortonBLUE NOTE

BODY AND SOUL – Coleman Hawkins

’ROUND MIDNIGHT – Thelonious Monk

MY FUNNY VALENTINE – Chet Baker

A LOVE SUPREME: ACKNOWLEDGEMENT – John Coltrane

MAIDEN VOYAGE – Herbie Hancock

DESAFINADO – Stan Getz

THE PEACOCKS – Cécile McLorin Salvant

WHEN I FALL IN LOVE – Keith JarretBLUES

BAGS’ GROOVE – Milt Jackson

ALL BLUES – Miles Davis

WEST END BLUES – Louis Armstrong

FOOTPRINTS – Wayne Shorter

REQUIEM – Lennie Tristano

BLUESETTE – Toots ThielemansSUSPENSE

FREEDOM/ONRUST

KOKO – Charlie Parker

LONELY WOMAN – Ornette Coleman

UN POCO LOCO – Bud Powell

CHARLIE M – Art Ensemble of Chicago

NAIMA – Archie SheppHARTSTOCHT

HEARTBEAT/REVOLTE

STRANGE FRUIT – Billie Holiday

DRIVA’ MAN – Max Roach

SUMMERTIME – Albert Ayler

CONFESSIONS TO MY UNBORN DAUGHTER – Ambrose Akinmusire

WAR ORPHANS – Liberation Music Orchestra

TAKE FIVE – Dave Brubeck/Paul DesmondSURPRISE

SOUND OF SURPRISE

LIVING (DEDICATED TO JULIAN BECK) – Cecil Taylor

UNANIMITY – Joshua Redman

UNREQUITED – Brad Mehldau

SMELLS LIKE TEEN SPIRIT – The Bad Plus

KANAH – John Zorn

OPTIMISM – Vijay Iyer

GANGSTERISM ON A RIVER – Jason Moran

Karel Van Keymeulen (foto) was journalist bij De Gentenaar en Knack. Nadien schreef hij jarenlang voor het Nieuwsblad en was hij 24 jaar jazzrecensent bij De Standaard. Bij Radio 3 was Karel een 15-tal jaar verbonden met de cultuurprogramma’s en tijdens live-uitzendingen vanop Jazz Middelheim. Hij ontmoette en sprak talrijke grootheden uit de jazzwereld, zoals Ornette Coleman, Art Blakey, Wynton Marsalis, Chet Baker, Cécile McLorin Salvant, Archie Shepp en Sonny Rollins.

Karel Van Keymeulen,  all that jazz, 50 iconische jazznummers voor alle moods 240 bladz. geïllustreerd uitg. Klara Borgerhoff & Lamberigts ISBN 9789463932455

https://www.stretto.be/2022/08/14/karel-van-keymeulen-gent-jazz-een-niet-te-missen-uitgave-van-snoeck-publishers-bravo/

https://www.stretto.be/2017/04/06/de-grote-jazzklassiekers-verzameld/

https://www.stretto.be/2017/08/17/klara-presenteert-100-jaar-jazz/