Kent u nog de halve kruissteek of petit point, of de kettingsteek ? “Haute Bordure” belicht de fascinerende geschiedenis van vier eeuwen borduurwerk in de Nederlandse mode. Van 17de eeuwse bruidshandschoenen met parels, pailletten en gouddraad en mannenvesten versierd met zijden bloemen, tot bont geborduurde rijglijven van het eiland Marken en hedendaagse creaties van modeontwerpers als Viktor & Rolf en Jan Taminiau. 
Door toenemende welvaart konden 17de eeuwse burgers zich naar het voorbeeld uit het Verre oosten, in rijkversierde kleding steken en werd zelfs het bekleden van meubilair met borduurwerk populair. Naast kantwerk en ajourbreiwerk, bogen professionele borduurwerkers zich met een naald en wollen en katoenen garen, over complexe stiksels, en ontwikkelden een enorme variatie aan borduursteken en naaisteken, voor het bewerken van een grof weefsel van katoen of linnen, bedrukt met patronen. Vanaf 1866 werd de kettingsteekmachine ontwikkeld. Pas in de jaren 1960 kwam er concurrentie door de ontwikkeling van de zigzagmachine. Prachtige creaties vonden een weg in het Nederlands modebeeld, van met gouddraad versierde schoenen uit 1620 en 18de eeuwse mannenvesten met minutieus geborduurde details, tot ritselende roaring twenties jurkjes en een spectaculaire, van top tot teen met pailletten bestikte, catsuit van Jan Taminiau.
Uitgangspunt zijn de kledingstukken en accessoires uit de rijke collectie van het Fries Museum, aangevuld met stukken uit diverse andere musea. Het boek gaat in op de makers en dragers, gebruikte materialen en technieken, inpiratiebronnen en symboliek. Detailopnamen tonen het grote vakmanschap dat nodig is voor de uitvoering van de talrijke minutieuze steken die met het blote oog nauwelijks te zien zijn. Haute Bordure geeft context aan de hernieuwde belangstelling in borduren die enkele jaren geleden begon bij grote modehuizen als Gucci en Dolce & Gabbana.
Haute Bordure bewijst dat borduurwerk meer is dan alleen decoratie. Hoewel borduurwerk nooit verdwenen is uit de mode, is dit eeuwenoude ambacht nu weer het middelpunt van vele haute couture collecties en zien we het ook terug in het huidige straatbeeld als reactie op de onpersoonlijke massaconfectie. Dit prachtboek met 90 illustraties in kleur en 10 in zwart-wit, vertelt over de makers en dragers, gebruikte materialen en technieken, inspiratiebronnen en symboliek. Haute Bordure bewijst dat borduurwerk meer is dan alleen decoratie. Het laat zien wie je bent of wie je wil zijn.
Dit prachtboek hoort bij de al even prachtige tentoonstelling, “Haute Bordure”, in het Fries Museum in Leeuwarden. Daar wordt met bijna 150 kledingstukken en accessoires, de unieke eigen collectie verrijkt met vele historische en eigentijdse stukken van het Rijksmuseum Amsterdam, Koninklijke Verzamelingen uit Den Haag, het Amsterdam Museum, Centraal Museum (Utrecht), het Groninger Museum en het Kunstmuseum Den Haag, Zeeuws Museum (Middelburg), Zuiderzeemuseum (Enkhuizen), Museum Rotterdam, en diverse hedendaagse ontwerpers als Viktor & Rolf, Karim Adduchi en Claes Iversen. Het tentoonstellingsontwerp is in handen van Paul Toornend en de grafische vormgeving wordt verzorgd door Michaël Snitker.
Bij de tentoonstelling wordt een uitgebreid activiteitenprogramma georganiseerd. Zo kan iedereen, van beginner tot expert, aanschuiven bij de interactieve borduurinstallatie van kunstenaar Floor Nijdeken in de hal van het museum. Er ontstaat een gezamenlijk borduurwerk waaraan iedereen een steekje kan bijdragen. Daarnaast kun je een van de masterclasses van Crafts Council Nederland volgen, geschikt voor liefhebbers van textiel, mode en ambacht met enige borduurervaring. In de museumwinkel zijn bovendien alle benodigdheden te vinden om zelf aan de slag te gaan.
Tentoonstelling van 13 maart t/m 18 juli 2021 Fries Museum, Leeuwarden
Eveline Holsappel Anne-Marie Segeren Haute Bordure, Geborduurde kleding en accessoires in Nederland 1520-2020 geïllustreerd 152 bladz. uitg. Waanders & de kunst ISBN 9789462623125