Vanaf het midden van de 5de eeuw verspreidde de muzikale, lyrische poëzie rond de Maagd Maria zich over de hele christelijke wereld. Hoewel veel werken uit de vroegchristelijke periode anoniem waren, zijn de namen van veel Latijnse dichters die hun inspiratie wijdden aan de glorie van de Maagd Maria, reeds vanaf de vroege 6de eeuw, bekend.Na de 5^de eeuw zagen Gallië, Nedersaksisch Duitsland en het Iberisch Schiereiland, de bouw van veel Maria-kerken. De Spaanse kerk gewijd aan “Santo Fructuosus”, waar de introïtus “Salve Sancta Pares” van de Latijnse dichter Prudentius († na 405) voor het eerst werd gezongen, die in de 7^de eeuw de grote Mariaanse werken van de heilige Efrem de Syriër (4de eeuw), in het Latijn vertaalde, was dezelfde kerk in Tarragona waar aan het eind van de 7de– begin 8ste eeuw, het Visigotisch gebedenboek “Orationale” (“Libellus Orationum”) werd gekopieerd, vierendertig gebeden, gewijd aan de Maagd Maria.De “Cantigas de Santa Maria” zijn 420 gedichten of religieuze lofzangen in het Galicisch-Portugees met muzieknotatie (“notación musical mensurada”), geschreven tijdens het bewind van Alfonso X El Sabio (De Wijze) (1221-1284), koning van Castilië en Leon. De liederen worden aan hem toegeschreven. Voor de oorsprong van de teksten komt de troubadour en hofdichter, Airas Nunes (ca.1230-1289), in aanmerking. Het is één van de grootste en mooiste collecties liederen uit de middeleeuwen over en rond de wonderen (“milagros”) van de Maagd Maria. De met miniaturen versierde cantigas bevinden zich in een codex afkomstig uit de kathedraal van Toledo, in de Biblioteca Nacional de España in Madrid, en twee codexen in het Escoriaal, (códice de los músicos en códice rico), en in een codex enkel met teksten, in de Biblioteca Nazionale Centrale in Firenze. Ze werden in zeven delen uitgegeven door de Duitse hispanist en mediëvist, Walter Mettmann (1926-2011), als “Alfonso el Sabio, Cantigas de Santa Maria, Coimbra 1959-1972 en Madrid 1986-1989.Deze cd met 19 vocale en instrumentale stukken, sluit aan bij de cd’s, “El Grial” (CDM1845), “La Ruta de la Seda” (CDM1743), “Ramon Llull” (CDM1640), “Moresca” (CDM1028), “Musica Angelica” (PMV004) en “Lamento di Tristano” (CDM0307) van Capella de Ministrers. De editie van deze cd herdenkt de 800^ste verjaardag van de geboorte van Alfonso X el Sabio, en de 10^de verjaardag van het festival voor Oude Muziek Morella (academia y festival internacional de música medieval y renacentista), en Xacobeo (heilig jaar), in 2021. Instrumentale en schitterend gezongen, vocale stukken wisselen elkaar af en schilderen een levendig, sfeervol en devoot beeld van een repertoire, dat bijdroeg tot de vroegste ontwikkeling van de westerse muziek. Korte al dan niet geritmeerde, modale melodieën met herhaling van meervoudige stanza’s, worden afgewisseld met instrumentale stukken. Alles historisch oorspronkelijk en authentiek. Dit is een onvoorstelbaar mooie cd die u absoluut niet mag missen.“Capella de Ministrers” is een ensemble voor oude muziek, opgericht in 1987 in Valencia door de gambist, Carles Magraner. Het belangrijkste van het ensemble is hun focus op de restauratie van de Valenciaanse muziekcultuur en het herstel van het Valenciaans muzikaal erfgoed. Hun producties volgen historisch onderzoek dat o.a. resulteert in de uitgave van boeken met cd’s, zoals het boek “Muziek en Poëzie voor Ausiàs March”, gewijd aan de 15de -eeuwse dichter van Valencia. De Iberische componisten gepromoot door Capella de Ministrers beslaan een tijdspanne van 500 jaar, van anonieme middeleeuwse stukken zoals gevonden in de Llibre Vermell de Montserrat, El Cant de la Sibil·la, El Misterio de Elche, e.a. en Barokke werken zoals de ensaladas van Joan Brudieu, en bekendere componisten als Vicente Martín y Soler. Soler’s zarzuela La Madrileña (Madrid 1778) werd nieuw leven ingeblazen door Magraner in 1996. De groep heeft ook een opleving van de publieke en academische belangstelling voor de Mallorcaanse componist Antonio de Literes bevorderd door de uitvoering van zijn “Los Elementos” en andere werken.Carles Magraner (foto), geboren in Almussafes (provincie Valencia), studeerde cello en musicologie aan het Carcaixent, Conservatorio Superior de Valencia en aan de Conservatoria van Toulouse en Amsterdam (viola de arco). Hij is professor cello en viola da gamba.
Alfonso El Sabio Cantigas de Santa María Capella de Ministrers Carles Magraner cd Licanus CDM2150