Eten is niet alleen lekker. Het draait ook om tafelmanieren, emoties, om levenskeuzen en om ethiek. Want waar heb je het over aan tafel en wat eet je wel, en wat niet? We nemen de beslissingen hierover vaak vanuit onze (onder)buik. Is dat misschien iets waar de filosoof ons bij zou kunnen helpen?’ In korte essays leggen ze uit waarom ze eten wat ze eten.
In “Diner Pensant” portretteert filosoof en fotograaf Valerie Granberg, 35 bekende Nederlandse en Vlaamse denkers met hun lievelingsmaaltijd. We zien de denkers in opmerkelijke poses, omringd door rode pepers, watertandend wachtend op een bordje pap met bessensap, of met een vinger in een brique à l’oeuf.
Ze vroeg hen een gerecht uit te kiezen dat een speciale betekenis voor ze had, dat ze vervolgens bereidde. “Zij gaven mij hun verhaal erbij en zo ontstond er een brede waaier aan inzichten, herinneringen, metaforische overpeinzingen en toekomstbeelden”, schrijft Valerie Granberg, “De recepten die ik kreeg waren soms een precieze instructie uit een receptenboek, andere keren een persoonlijke beschrijving van henzelf of van een familielid (de reden waarom een bepaald gerecht zo bijzonder voor iemand is, ligt vaak in zijn jeugd besloten). Ik heb deze receptbeschrijvingen van de geportretteerden geprobeerd zo letterlijk mogelijk over te nemen. Wanneer ik alleen de naam van het gerecht doorkreeg, heb ik zelf het recept samengesteld. Als het recept uit een kookboek afkomstig is, dan staat het erbij vermeld.”
Denkend over eten ziet de ene denker een toekomst waarin we menselijke calorieën verorberen, want waarom zou je dat laten als sommigen kilo’s kwijt willen? De andere hunkert naar troostvoer, verslonden uit een nostalgisch verlangen naar vervlogen tijden. Er zijn er ook die als reactie op de overmaat teruggaan naar een calvinistische soberheid, gelegen op een bedje van oude krant. En weer anderen vragen aandacht voor het lijden van de vegetariër die omringd wordt door een carnivorenclan.
De een bestelde een driegangenmenu en de ander enkel een gekookte bloemkool. We aten snert op een warme lentedag en ik proefde voor het eerst insecten. Met een Tournedos Rossini liet een denker zien dat hij een verfijnde smaak had, terwijl een ander door voor een degelijke Hollandse stamppot te kiezen toonde dat hij daar boven stond. Weer een andere filosoof wilde een tekstuele bijdrage leveren, maar wilde liever niet op de foto. Hij/zij wilde alleen schrijven over de voedselproblematiek in de wereld onder voorwaarde dat het anoniem zou gebeuren om zo stem te geven aan de velen die honger lijden en niet gehoord worden.
Met portretten en bijdragen van o.a. Maarten Baudry, Tinneke Beekman, Jean Paul van Bendegem, Sunny Bergman, René ten Bos, Maarten Doorman, Jan Drost, Erno Eskens, Stine Jensen, René Gude, Bas Haring, Leon Heuts, Marli Huijer, Ivana Ivkovic, Bert Keizer, Eva-Anne LeCoultre, Jannah Loontjes, Frank en Maarten Meester, Martijn Meijer, Henk Oosterling, Daan Roovers, Simone van Saarloos, en Coen Simon. Een aanrader.
Valerie Granberg studeerde schilderkunst en grafiek aan de HKU. Na een propedeuse Kunstgeschiedenis studeerde ze in 2007 cum laude af in de filosofie. Nog tijdens haar studie begon ze met fotografie en film. Sinds 2007 werkt ze als fotograaf, schrijver en filmmaker. Ze maakte verschillende korte films en de documentaire, “Je bent mooi als je bent”, dat het verhaal vertelt over de band, Wimpie & de Domino’s, uit Amsterdam, die bestaat uit mensen met een verstandelijke beperking.
Valerie Granberg Diner pensant waar filosofen op kauwen 220 bladz. geïllustreerd uitg. ISVW ISBN978-94-91693-65-6