François-Xavier Roth en Les Siècles geven een revolutionair, nieuw élan aan Beethovens onsterfelijke “Vijfde” en pleiten voor de muziek van zijn verwaarloosde tijdgenoot, Gossec. Deze uitgave, die deel uitmaakt van de reeks van harmonia mundi die het Beethoven-jaar viert, combineert de iconische Vijfde symfonie van de grootmeester met de veel minder bekende “Symfonie in 17 partijen” van Francois-Joseph Gossec.
François-Joseph Gossec werd in 1734 in Vergnies in Henegouwen geboren. Hij werd violist in het privéorkest van Alexandre-Joseph Le Riche de la Pouplinières in Parijs, dat gedirigeerd werd door Rameau, opgevolgd door Stamitz. Van 1756 tot 1762 was Gossec er de dirigent van. Van 1762 tot 1769 dirigeerde hij de orkesten van de prinsen van Condé, Louis-Joseph en Louis-François de Bourbon, in Chantilly. Van 1769 tot 1773 was hij directeur van het orkest “Concert des Amateurs”, waarmee hij in heel Europa beroemd werd, en tussen 1773 en 1777 was hij één van de directeurs van de “Concerts Spirituels”.
Gossec was dus een gevierd componist van orkestmuziek, met name van wel 43 symfonieën. Deze worden helaas nog veel te weinig uitgevoerd en zijn dientengevolge nog grotendeels onbekend. Deze nieuwe cd brengt daar een stukje verandering in. Want, de symfonieën van Gossec zijn boeiend. Hoogtepunt is de hier opgenomen “Symphonie à 17 parties” in vier bewegingen. Het is levendige, inventieve muziek waarin actieve, dynamische passages afwisselen met lieflijke, serene en waardige muziek.
De dramatische kracht en intensiteit van Beethoven staat in schril contrast met de vrolijke en dappere muziek van Gossec. De symfonie in F van Gossec verwijst naar de bijzonder uitgebreide instrumentatie voor die tijd. Deze grandioze symfonie werd tijdens het leven van de componist echter nooit gepubliceerd. Ze bleef een manuscript en we weten niet of ze ooit werd uitgevoerd. Het werk combineert de formele principes van de symfonie, ontwikkeld door Haydn en Beethoven, de geest van instrumentale openluchtmuziek, gespeeld in de revolutionaire periode, met een belangrijke rol voor de blazers. 
Les Siècles, geleid door François-Xavier Roth, passen hun gebruikelijke virtuositeit en scherp inzicht opnieuw toe. Met weinig of geen vibrato en schril koperwerk, vooral in de trompetten, is dit een historische uitvoering vanuit een eigentijdse visie, die steunt op de levendige klankkleuren die de instrumenten bieden. Roth en Les Siècles halen met hun historische instrumenten, de klarinetten bv. zorgen voor heerlijk behendig spel in de eerste beweging, alle karakteriële eigenschappen uit de muziek van Gossec.
François-Xavier Roth dirigeert Beethovens Vijfde terecht als een soort van sonore verslaggeving van de tijd waarin hij zijn eerste schetsen noteerde (1800) t.e.m. de voltooiing in 1807-1808. Beethovens Vijfde kan nl. beschouwd worden als één van zijn “Oorlogssymfonieën”. Het internationaal conflict (de Napoleontische oorlogen), begon grotendeels met de Tweede Coalitieoorlog (mei 1798-maart 1802) tussen revolutionair Frankrijk en een bondgenootschap van Engeland, Oostenrijk en Rusland. Enkele maanden na het uitbreken van de oorlog greep Napoleon Bonaparte de macht, stak de Alpen over, en versloeg de Oostenrijkers in de Slag bij Marengo. De Oostenrijkers werden in 1801 gedwongen een vredesakkoord te sluiten met Napoleon, (de Vrede van Lunéville), en de Engelsen eindigden de oorlog met Frankrijk in de Vrede van Amiens in 1802.In de periode waarin Beethoven zijn Vijfde voltooide, werd het politiek schouwtoneel beheerst door o.a. de Slag bij Eylau en de Slag bij Friedland, de Vrede van Tilsit en het Verdrag van Fontainebleau, Napoleon die Spanje binnenviel, en de Spaanse opstand in Madrid tegen het gezag van zijn broer, Jozef Bonaparte,
Ter gelegenheid van het 250-jarig jubileum, spelen Les Siècles en François-Xavier Roth, Beethovens vijfde symfonie dan ook terecht dramatisch, met sterke dynamische, gewelddadige en levendige contrasten. Het koppelen van dit meesterwerk aan de symfonie van Gossec uit 1809, is daarenboven een krachtige, symbolische herinnering aan Beethovens Franse connecties, cfr. de ontstaansgeschiedenis van Beethovens “Eroïca”. Een heuse ontdekking. Schitterend uitgevoerd. Niet te missen !
https://lnk.to/gossec-beethoven-roth
Beethoven Symphony No. 5 & Gossec Symphonie Les Siècles François-Xavier Roth cd harmonia mundi HMM902423
