Dit is het waargebeurd verhaal van de meest opmerkelijke ontsnappingstunnel onder de Berlijnse Muur. Een uiterst actuele ode aan de veerkracht en verbeeldingskracht van mensen die uit elkaar worden gedreven, in een tijd dat er letterlijk en figuurlijk, steeds meer muren verrijzen tussen bevolkingsgroepen.Om het vluchten te voorkomen sloot de DDR in 1952 een grens af, genoemd de Duits-Duitse grens; een 1378 kilometer lange grens tussen Oost- en West-Duitsland. De Berlijnse Muur was daar een onderdeel van. Die grens werd afgesloten met hekken, bewakingsposten en alarmen. Langs die grens was een vijf kilometer brede verboden zone; een zwaarbewaakte strook die enkel mensen met toestemming mochten betreden. Meestal kregen lokale bewoners toestemming ervoor. Maar deze grens werd niet zo goed bewaakt; door dit “lek” bij de grens ontsnapten namelijk tussen 1949 en 1961 2,6 miljoen mensen. Twee weken voor de start van de bouw van de Berlijnse Muur ontsnapten nog bijna 47.500 mensen. Ook veel Polen en Tsjechen gingen naar het Westen via Berlijn. Nog voor de bouw van de muur controleerde de politie van de DDR (Volkspolizei) op vluchtelingen en smokkelaars. Want veel West-Berlijners konden in Oost-Berlijn goed handelen, omdat (enkel in Oost-Berlijn) de Duitse Mark daar ingevoerd was, die gunstig was met de koersen.In november 1956 zijn in Mörbisch am See, vele Hongaren over de grens en door de Neusiedler Meer naar het Westen gevlucht, na de mislukte Hongaarse Opstand tegen de Sovjets. In 1989 vlak voor de val van de muur, zijn er 700 mensen vanuit de DDR tijdens hun vakantie in Sopron (Hongarije) naar Mörbisch am See (Oostenrijk) gevlucht. Hierna werd besloten om de DDR mensen oogluikend te laten vluchten. Er waren toen alleen maar dienstplichtige soldaten, die door de plaatselijke bevolking wijn en sigaretten toegespeeld kregen, met de bedoeling om de vluchtelingen door te laten. Ook Nederlanders, die op vakantie waren, hebben toentertijd aan de grens gezeten om de vluchtelingen er op te wijzen dat er geen Duitsers waren. Aan de hand van het accent konden de vluchtelingen horen dat er geen DDR soldaten zaten. Eigenlijk was dit het begin van de val van de muur.De populaire cultuur heeft de periode van communistische heerschappij in Oost-Europa vertroebeld met een aura van kitsch. Films zoals Good Bye, Lenin! hebben het een beetje komisch gemaakt; de mode voor brutalisme heeft zijn architectuur modieus gemaakt; Ostalgie heeft een hoge prijs op zijn artefacten gezet.Dit is verwijtbare blindheid voor de historische waarheid. Er was niets cools of grappigs aan de communistische heerschappij. Het maakte van miljoenen mensen gevangenen en Groot-Brittannië was medeplichtig. Op de Jalta-conferentie stemden de geallieerden in met de verdeling van Europa – en die van Duitsland – tussen het democratische Westen en de Sovjet-Unie. Het was niet in een verre uithoek van de wereld dat dit gebeurde: een paar honderd kilometer van ons vandaan werden regeringen geïnstalleerd die verschrikkelijke dingen deden. Zestig jaar geleden werd de Berlijnse Muur gebouwd. Precies een jaar daarna besluit de Oost-Duitse vluchteling Joachim Rudolph, samen met een groep studenten, er een tunnel onderdoor te graven – niet Oost-Berlijn uit, maar er juist ín. Hun plan: zo veel mogelijk landgenoten helpen om de communistische heilstaat te ontvluchten. Maar wat ze niet weten, is dat ze zijn geïnfiltreerd door de Oost-Duitse geheime dienst, de Stasi.Het is zomer 1962 en Joachim Rudolph, een student, graaft een tunnel onder de Berlijnse Muur. Wachten aan de andere kant in Oost-Berlijn – tientallen mannen, vrouwen en kinderen; allemaal bereid om alles te riskeren om te ontsnappen.“Tunnel 29”, van de bekroonde maker van de veelgeprezen BBC Radio 4-podcast, is het waargebeurde verhaal van de meest opmerkelijke ontsnappingstunnel die onder de Berlijnse Muur is gegraven. Op basis van honderden uren interviews met de overlevenden en duizenden pagina’s Stasi-documenten onthult Helena Merriman op briljante wijze het vreemder dan fictieve verhaal van de ingenieuze groep studentengravers, de glamoureuze roodharige boodschapper, het American News-netwerk die de ontsnapping filmt (maar van president Kennedy aanvankelijk geen toestemming kreeg de documentaire uit te zenden) en de Stasi-spion die het verraadt. Want wat Joachim niet weet als hij dichter bij Oost-Duitsland graaft, is dat de ontsnappingsoperatie is geïnfiltreerd. Terwijl de vluchters zich voorbereiden om door de koude, natte duisternis boven hen te kruipen, komen de Stasi dichterbij.Merriman neemt u mee in de persoonlijke levens van degenen die de tunnel hebben gegraven. We hebben het gevoel dat we de geschiedenis beleven zoals die zich afspeelt. Het is een aangrijpend verhaal over moed, vastberadenheid, menselijkheid en liefde. Het fantastisch verhaal, van verraad en rampspoed tot triomf, is buitengewoon goed en meeslepend verteld. Het is een van treffende foto’s voorziene  combinatie van een spannende thriller met een verbluffend, grimmig perspectief op geschiedenis en tirannie.Helena Merriman is een bekroonde journalist en presentatrice. Naast het schrijven en produceren van Tunnel 29, creëerde ze The Inquiry – een bekroonde BBC actualiteitenpodcast. Ze werkte jarenlang voor de BBC in diverse landen. Tegenwoordig woont en werkt ze in Londen.Helena Merriman, Tunnel 29, Liefde, spionage en verraad. De spectaculairste ontsnapping uit Oost-Berlijn 384 bladz. geïllustreerd uitg. Balans ISBN 9789463821612