Samen met Nelson Mandela en Martin Luther King is Mahatma Gandhi een van de inspirerendste iconen uit de geschiedenis. Ghandi was onlosmakelijk verbonden met het geweldloos verzet en werd na zijn gewelddadige dood een martelaar voor de mensenrechten.
In deze geïllustreerde biografie gaat de Indische auteur en Gandhi-kenner Pramod Kapoor op zoek naar de mens achter het icoon. Hij doet dat aan de hand van o.a. uniek beeldmateriaal. Zo komt de complexe persoonlijkheid van Mahatma Gandhi naar voor, van de man die van onbekende advocaat uitgroeide tot een wereldberoemde en intrigerende voorvechter van mensenrechten.
Kapoor gaat chronologisch. Eerst de periode 1869-1914, Ghandi’s geboorte en jeugd in India, Londen – India – Zuid-Afrika en in de periode 1915-1929, zijn terugkeer naar India, de non-coöperatiebeweging, en zijn oproep tot volledige onafhankelijkheid. Tussen 1930-1939, Zout-Satyagraha, de rondetafelconferenties in Londen, gevolgd door de Commisie-Cripps en de Quit India-beweging van de jaren 1940-1946. Ten slotte de sociale onlusten, de opdeling van India en de onafhankelijkheid in de jaren 1946-1947 en in 1948, de moord, zijn begrafenis en het proces.
Om de tien jaar, schrijft Kapoor, werd Gandhi opnieuw geanalyseerd en geïnterpreteerd. En telkens bleek wat een complexe en tegenstrijdige man hij was. Ghandi kon als geen ander conflicten oplossen en deals sluiten met zijn grootste critici, maar tegenover zijn naaste verwanten of volgelingen was hij soms een echte dictator. Op zoek naar vreedzame oplossingen gaf hij vaak toe aan zijn tegenstanders, maar zijn adorerende vrouw of zijn fanatiekste volgelingen dwong hij vaak tegen hun eigen wil tot handelen.
De leiders die hij ontmoette, beïnvloedde hij of kwam met hen in conflict. Het Indiase volk dat gefascineerd was door de man en zijn methoden, verhief hem in 1915 tijdens zijn kennismakingsreis door India uiteindelijk tot de positie van mahatma (‘grote ziel’).
Op advies van zijn mentor, Gopal Krishna Gokhale, maakte Gandhi in de eerste jaren na zijn aankomst in India grote rondreizen, ‘met open oren en gesloten mond’, schrijft Kapoor. Hij ontpopte zich als een leider die niet alleen de hoofdrol in de Indische onafhankelijkheidsstrijd zou vervullen, maar ook de wereld het uniek wapen van de geweldloosheid zou geven. In het begin van de jaren twintig had Gandhi een massale pan-Indiase aanhang. Door altijd derde klas te reizen bleef hij in contact met Indiërs van alle standen. Tijdens zijn treinreizen kwamen duizenden hem op spoorwegperrons bekijken of liepen kilometers om hem te horen spreken op openbare bijeenkomsten. Overal waar hij kwam, klonk steeds luider de kreet ‘Mahatma Gandhi ki jai! ‘ (Lang leve mahatma Gandhi). Zijn populariteit groeide. Gandhi’s kruistochten zouden het land uiteindelijk een plaats in het bewustzijn van de wereld geven.
Hij bedacht telkens nieuwe plannen in de strijd om vrijheid, de khilafat-beweging, non-coöperatie, de boycot van buitenlandse kleding, zelfgemaakte khadi, de Quit India-beweging en de zout-satyagraha. Gandhi vergeleek die laatste met de Boston Tea Party, de voorbode van de Amerikaanse onafhankelijkheidsstrijd. Ongetwijfeld één van de meest ontluisterende boeken geschreven over mahatma. Een revelatie die u niet mag missen. Zeker lezen.
Pramod Kapoor Gandhi Een geïllustreerde biografie 328 bladz. geïllustreerd Uitg. Lannoo ISBN 978 94 014 4335 7