Ontdek Neukomm en Plantade in de magnifieke box, “Royal Requiem”, door o.a. Doulce Mémoire, Vox Luminis en Le Poème Harmonique, op het label Alpha. Schitterend! | Stretto – Magazine voor kunst, geschiedenis, filosofie, literatuur en muziek.

Voor deze unieke 5 cd box, heeft Alpha Classics, 8 requiems verzameld, van de mis voor Anne van Bretagne, gecomponeerd door Antoine de Févin, een tijdgenoot van Josquin des Prez, tot de mis voor de ceremonie voor de bijzetting van het stoffelijk overschot van Lodewijk XVI, van de legendarische Luigi Cherubini.Tot het einde van het Ancien Régime was één van de belangrijkste activiteiten van componisten – en een van hun belangrijkste middelen van bestaan – die van “kapelmeester”, dat wil zeggen de organisatie en de leiding van de muziek die gespeeld werd tijdens de diensten die werden bijgewoond door de leden van de prinselijke families die hen in dienst hadden. Als het meestal om gewone diensten ging, soms zelfs dagelijks, moesten deze componisten ook specifieke muziek leveren voor bepaalde soms onverwachte gebeurtenissen, zoals een militaire overwinning die gevierd zou worden met een Te Deum of, helaas ook, voor het overlijden van een soeverein.

Inhoud van de box:

CD 1: Févin Requiem d’Anne de Bretagne

CD 2: Jommelli Requiem

CD 3: Neukomm Requiem

CD 4:Cherubini Requiem in C minor – Plantade Messe des morts in D minor

CD 5: Hayne Missa pro defunctis 6 vocum – Purcell Music for the Funeral of Queen Mary, 1695 – Fux KaiserrequiemNiccolò Jommelli (1714-1774) uit Aversa nabij Napels, was leerling aan het Conservatorio di Santo Onofrio a Capuana en het Conservatorio della Pietà dei Turchini in Napels. In 1737 beleefde hij zijn eerste succes met zijn opera “L’errore amoroso”. Hierop volgden onder meer “Odoardo” (1738) en “Merope” (1741). Hij verbleef afwisselend in Rome, Bologna (waar hij contrapunt studeerde bij Padre Martini) en in Venetië, waar hij directeur van het Ospedale degli Incurabili (een conservatorium) werd. Na een korte periode waarin hij als hulpkapelmeester werkzaam was in de Sint-Pietersbasiliek te Rome, ging hij in 1753 naar Stuttgart, waar hij vijftien jaar kapelmeester was van Karl Eugen van Württemberg (foto). Zijn Requiem (Missa pro defunctis) in Es voor solisten, koor en strijkers, werd in 1756 gecomponeerd voor de begrafenis van Maria Augusta Anna, prinses van Thurn und Taxis (foto), de moeder van de hertog van Württemberg en was het populairste Requiem tot 1791, tot Mozart zijn Requiem componeerde. Jommelli’s werk wordt gedomineerd door een stralende intimiteit die niet afhankelijk is van imposante en spectaculaire effecten, maar zich concentreert op vocale schoonheid en subtiele vertelling.Ludwig van Beethoven beschouwde Luigi Cherubini (1760-1842) (foto) als de grootste componist van zijn tijd. Vandaag wordt Cherubini beschouwd als een conservatieve revolutionair en een profeet van de romantiek. Cherubini kon zijn contrapuntische vaardigheden naar Italiaanse traditie, ten volle benutten voor zijn kerkmuziek, met name in zijn Requiem uit 1816, voor de sterfdag van Louis XVI, een werk dat latere componisten als voorbeeld voor het genre hebben genomen. In 1817, twee jaar na het herstel van de monarchie door Louis XVIII, nam het Franse Hof deel aan de uitvoering van het Requiem van Cherubini ter nagedachtenis van Louis XVI. In 1823 voerde men ter gelegenheid van de herdenking van de dood van koningin Marie Antoinette, de “Messe des morts” uit. Deze Mis was voor haar nagedachtenis gecomponeerd door de nu vergeten Charles-Henri Plantade (1764-1839) (foto). Cherubini en Plantade genoten de gunsten van de broer van Louis XVI, Louis XVIII. Charles Plantade was immers “mâitre de musique” van de Koninklijke Kapel van Charles (Karel) X tot het einde van zijn bewind in 1830. Het betreft twee Missen, gewijd aan twee soevereine martelaren van de Franse Revolutie. De opvallende kwaliteit van het koor uit de Introïtus van het Requiem van Cherubini, prachtige fraseringen, perfecte homogeniteit en prachtige kleuren, worden door Hervé Niquet vol emotie en energie weergegeven. Naar de tijdgeest, baseerde Plantade zijn muziek op de revolutionaire fresco’s met ostinati en expressieve chromatiek, met de nodige grandeur. Uit de hernieuwde lezing van deze Requiems, bleek dat het om representatieve werken ging van de Restauratieperiode in een muzikale taal gekenmerkt door romantiek met voorkeur voor het muzikaal verleden.Johann Joseph Fux componeerde zijn Requiem in 1720 voor de begrafenis van Eleonora von Neuburg, weduwe van de Heilige Romeinse keizer Leopold II. Fux is een muzikant die bekend staat om zijn theoretische bedrevenheid, maar wat hier opvalt, is de kwaliteit van de meerstemmigheid in combinatie met een zeer rijke instrumentatie bestaande uit hoorns, trombones en fagot bovenop de violen die concertante interventies maken. Dit requiem werd herhaaldelijk voor officiële plechtigheden gebracht, ook voor de begrafenis van Karl VI in 1740. Deze monumentale compositie is eens te meer het overtuigend bewijs, dat Fux een van de beste contrapuntisten van zijn tijd was.

Ondanks het enorm succes dat hij tijdens zijn leven had, is Sigismund Neukomm (foto’s), geboren in 1778 in Salzburg en overleden in 1585 in Parijs, vandaag bijna compleet vergeten. Toch liet hij een catalogus na van bijna 2.000 werken, waaronder vijftig missen, oratoria, motetten e.a. Neukomm studeerde bij Franz Xaver Weissauer, organist van de Dom van Salzburg, en daarna bij Michael Haydn, broer van Joseph Haydn, in Wenen. Hij gaf op zijn beurt muziekles aan Franz Xaver Wolfgang Mozart, de zoon van. Hij reisde naar St. Petersburg, Stockholm en Parijs waar hij o.a. Cherubini, Gossec, Grétry, Monsigny ontmoette. Vanaf 1816 woonde hij vijf jaar in Rio de Janeiro, waar hij de muziek van Mozart dirigeerde en een Libera Me componeerde om Mozarts Requiem te vervolledigen. In Brazilië, componeerde hij werken op Braziliaanse populaire motieven. Hij keerde in 1821 terug naar Parijs, reisde als muzikale beroemdheid van de Restauratie vandaar uit doorheen Europa en bleef componeren tot zijn dood in 1858. Neukomm werkte twintig jaar in dienst van Talleyrand (foto). Ten einde deel te nemen aan de meerdere vieringen die plaatsvonden tijdens het congres van Wenen, vroeg Talleyrand aan Neukomm een mis te componeren ter gelegenheid van de herdenking van de dood van koning Louis XVI, onthoofd in Parijs op 21 januari 1793. Neumann koos een vroeger gecomponeerde Mis die hij had opgedragen aan Michael en Joseph Haydn en aan F. X. Weissauer, en voegde een Offertorium toe voor zijn zus Elise, solo sopraan bij de ceremonie in Wenen.Het Requiem werd gespeeld in de Stephansdom in Wenen op 21 januari 1815 met meer dan driehonderd zangers verdeeld in twee koren, en dit voor keizers, koningen, prinsen en alle grote vertegenwoordigers van volkeren, aanwezigen op het congres. Neukomm leidde één van de twee koren, het andere koor werd geleid door zijn vriend Sallieri. Plechtige theatraliteit en sombere dramatiek (bvb. het Dies Irae op de oorspronkelijke gregoriaanse sequens) wisselde af met fijne lyriek en engelachtige, muzikale devotie. Als dank werd Neukomm opgenomen tot L’ordre national de la Légion d’honneur.De machtsovername in 1688–1689 door de Nederlandse stadhouder Willem III van Oranje-Nassau en zijn gemalin Maria Stuart II als koning en koningin van Engeland, Schotland en Ierland, ging de geschiedenis in als de “Glorious Revolution”. De muziek hernam geleidelijk haar plaats in de rituelen en genoegens van het koninkrijk en het was Henry Purcell (foto) die Engeland opnieuw een stem gaf, waardig aan zijn glorieuze wedergeboorte en grandioze ambities. Purcells “Funeral music” bestaat uit de “Funeral Sentences” en de “Music for the Funeral of Queen Mary”. Van twee van de Funeral sentences, “Man that is born of a woman” en “In the midst of life we are in death” bestaat het handschrift nog. De “Music for the Funeral of Queen Mary” bestaat uit een mars, een canzona en de Funeral sentence “Thou knowest, Lord, the secrets of our hearts”. Het meesterwerk werd voor het eerst uitgevoerd tijdens de plechtige bijzetting (funeral) van Queen Mary II of England in maart 1695.Koningin Mary II overleed in december 1694 op 32-jarige leeftijd. Haar begrafenis was pas in maart 1695. Purcell componeerde voor de gelegenheid de zesde en zevende sentence uit de Anglicaanse “Burial Service” “Thou Knowest Lord”, samen met een mars voor gedempte trommen en een instrumentale Canzona voor kopers. Men neemt aan dat deze samen met de toonzettingen van de andere zes sentences uit “The Burial Service” van de Elizabethaanse componist Thomas Morley (1557-1602) werden uitgevoerd. In 1695 hergebruikte Purcell de mars en de Canzona voor zijn toneelmuziek bij Thomas Shadwells “The Libertine”.Tracklist: