“De weg naar buiten” (“Der Weg ins Freie”) is een roman over de ongelukkige liefde van baron Georg von Wergenthin voor de kleinburgerlijke Anna Rosner. Arthur Schnitzler begon in 1902 aan het manuscript en in juni 1908, werd het boek uitgegeven door S. Fischer in Berlijn. Na meer dan een eeuw verschijnt het boek nu voor het eerst in het Nederlands en dit met een voorwoord van de schrijver Arnon Grunberg en vertaald en van een nawoord, “Liefde en kunst in Wenen anno 1900”, voorzien, door Jef Rademakers.Vanaf 1890 waren Arthur Schnitzler (foto) en zijn vrienden Hugo von Hofmannsthal, Hermann Bahr en Richard Beer-Hofmann, de belangrijkste vertegenwoordigers van “Jung Wien”, het literair Weens modernisme, wiens favoriete ontmoetingsplaats Café Griensteidl was. Naast verhalen, novelles, theaterstukken, uitgebreide dagboeken en een autobiografie, “Jugend in Wien”, schreef de Weense arts, Arthur Schnitzler (1862-1931), slechts 3 romans, “Frau Berta Garlan” (vertaald als “De jonge weduwe” door Jef Rademakers), “Der Weg ins Freie” en “Therese. Chronik eines Frauenlebens”.
In “Der Weg ins Freie” wil de jonge baron Georg von Wergenthin graag doorbreken als componist, maar besteedt al zijn tijd aan amoureuze affaires en aan oeverloze discussies over het leven en de kunst met zijn veelal Joodse vrienden. Georg, die een opera wil componeren, heeft trouwens de tekstschrijver gevonden in zijn vriend, de 30-jarige joodse schrijver, Heinrich Bermann, die Schnitzler modelleerde naar de Duits-joodse schrijver, Jakob Wassermann (1873-1934). Georg mikt op een carrière als dirigent. De Hongaarse Jood Eißler wil hem hierbij helpen. De oude man heeft nl. een invloedrijke vriend in het hoftheater in Detmold. Schnitzler noemde zijn verre verwant, de componist van Wienerlieder, Gustav Pick (1832-1921), de componist van het beroemd “Fiakerlied”, als het “archetype” voor de oude Eissler.Georg ontmoet niet alleen Anna Rosner en Else, maar ook de jonge joodse Therese Golowski, een vooraanstaande sociaaldemocraat en vriendin van Anna, waarschijnlijk gemodelleerd naar de Oostenrijkse sociaaldemocraat, vrouwenrechtenactiviste en schrijfster, Lotte Glas (1873-1944). Wanneer Georg een verhouding begint met de 23-jarige Anna, een Weense pianolerares die ook zijn liederen zingt, komt zijn bestaan in een stroomversnelling. Georg en Anna worden nl. verliefd en wanneer Anna zwanger is, verwacht ze dat Georg met haar zal trouwen. Maar Georg wil zich niet binden. Anna aarzelt tussen de vreugdevolle verwachting van het kind en wanhoop…Schnitzlers novelle “Leutnant Gustl” (1900) was reeds een satire op de huichelachtige erecode in het toenmalig Oostenrijks leger. Zijn roman, “De weg naar buiten” (“Der Weg ins Freie”), was niet alleen het verslag van een wrang liefdesverhaal, Schnitzler schetste in zijn roman ook het portret van de Weense bovenlaag rond 1900, waar vrijzinnigheid gepaard ging met hypocrisie, en waar de toonaangevende Joodse bourgeoisie, te kampen had met verborgen antisemitisme. Zeker lezen!Jef Rademakers (°1949) is een Nederlands tv-regisseur, producent, tekstschrijver en bedenker van een aantal formats. Na studie aan de Universiteit van Amsterdam die hij afmaakte met een scriptie over Mieke Maaike van Louis Paul Boon, werd hij er wetenschappelijk medewerker en schreef hij televisiekritieken voor de Haagse Post. In 1975 maakte hij zijn eerste radioprogramma’s, waarna de televisie volgde. In 1978 bracht hij zijn eerste televisieprogramma, de Geloof, hoop en liefde show, gepresenteerd door Wim Neijman. Met zijn eigen productiehuis Dutch Dream Productions produceerde hij later Klasgenoten, gepresenteerd door Koos Postema, en de voor die tijd (1987) spraakmakende PinUp Club. In de jaren negentig trok hij zich terug uit de televisiewereld en vestigde zich in het Belgische Brasschaat. In 2016 publiceerde Rademakers de roman “De muzikale vluchteling” (uitgeverij De Blauwe Tijger, 2016).
Arthur Schnitzler De weg naar buiten 487 bladz. uitg. Borgerhoff & Lamberigts EAN 9789463934985