Omstreeks 1560, was Willem van Oranje (1533-1584) de rijkste en meest veelbelovende edelman van de Nederlanden. Maar, nog geen tien jaar later was hij zo goed als alles kwijt, zijn bezit, zijn macht en ook zijn goede reputatie. Wat was er gebeurd?
Oranje had zich gekeerd tegen het bewind van de Spaanse koning Filips II, dat in zijn ogen despotisch en geldbelust was. Hij vond medestanders onder andere edelen, en ook onder gewone burgers. Vanaf 1566, met de Beeldenstorm, kwamen de Nederlanden in opstand. Filips II stuurde er de gevreesde hertog van Alva met een grote troepenmacht op af. Die confisqueerde alle bezit van Oranje. Dit was voor Oranje het moment om zelf de wapens op te pakken: het begin van een uitputtingsslag die de Nederlanden in een diepe crisis stortte. Er vielen tienduizenden doden – denk aan de gruwelijke slachtpartijen in Mechelen, Zutphen, Naarden, Haarlem en Maastricht. Het maakte de opstandelingen onder aanvoering van Oranje alleen maar vastberadener. Het bewind van Filips II begon te wankelen. Wat dreef Oranje? Hij was geen heilige en riep in zijn tijd meer weerzin op dan wel wordt aangenomen. Protestantse bolwerken als Gent en Antwerpen, die ooit zijn trouwste bondgenoten waren, keerden zich uiteindelijk van hem af.
Willem van Oranje, de Vader des vaderlands, de zoon van Willem I van Nassau-Dillenburg en de 21 jaar jongere Juliana van Stolberg, was Prins van Orange, bevelhebber in het keizerlijk leger en raadsman van Filips II, Stadhouder en Ridder van het Gulden Vlies, en was gehuwd met Anna van Egmond, bekend als Anna gravin van Buren en vervolgens met Anna van Saksen (foto’s). Op 10 juli 1584 werd hij van op zeer korte afstand door de Fransman Balthasar Gerards, die zich voordeed als de protestant François Guyon, doodgeschoten. 
In zijn monumentale, rijk geïllustreerde “De zwijger”, ontrafelt René van Stipriaan in 12 hoofdstukken, de duizelingwekkende loopbaan van een van de meest onverzettelijke figuren uit de wereldgeschiedenis, zijn ambities, successen, manipulaties, nederlagen, maar ook de spanningen in zijn familie, zijn bizar huwelijksleven, en zijn neiging om, als het erop aankwam, in het verborgene te opereren. Een vlot geschreven meesterwerk met nieuwe details en verrassende, nieuwe inzichten, vanuit een hedendaags perspectief, dat leest als een roman. Voortaan, hét standaardwerk over Willem van Oranje en zijn tijd. Zeker lezen!
René van Stipriaan (°1959) is literair-historicus, met een ruime ervaring als onderzoeker, schrijver en presentator, deskundig op het terrein van de Nederlandse literatuur, en met name de Nederlandse Gouden Eeuw. Maar ook de Italiaanse Renaissance, of de geschiedenis van België hebben zijn belangstelling. Hij werkte in de literaire uitgeverij en is betrokken bij de digitalisering van het Nederlands literair erfgoed. Rene van Stipriaan stelde met Geert Mak ‘Ooggetuigen van de wereldgeschiedenis’ samen en met Luc Panhuysen ‘Ooggetuigen van de Tachtigjarige Oorlog’. Veel succes oogstte hij ook met ‘Het volle leven’, over de Nederlandse literatuur en cultuur ten tijde van de Republiek, en ‘De hartenjager, zijn biografie van Gerbrandt Adriaensz. Bredero’. Hij studeerde Nederlandse taal- en letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam, waar hij in 1995, promoveerde op het komisch toneel in de 17de eeuw (Leugens en vermaak. Boccaccio’s novellen in de kluchtcultuur van de Nederlandse renaissance, handelseditie 1996). Vervolgens werkte hij enige jaren bij Prometheus/Bert Bakker en Athenaeum – Polak & Van Gennep.
René van Stipriaan De Zwijger, Het leven van Willem van Oranje 944 bladz. geïllustreerd uitg. Querido ISBN 978 90 214 0275 8