“Vivaldi, 12 Concerti di Parigi”, door Stefan Plewniak en het Orchestre de l’Opéra Royal, op het label Château de Versailles. Schitterend!

De Parijse Nationale Bibliotheek bezit een zorgvuldig geschreven manuscript van 12 van Vivaldi’s zogenaamde Concerti ripieni (concerti zonder solist(en)). De herkomst is lang een raadsel geweest, maar recent onderzoek suggereert dat ze zouden zijn gecomponeerd voor Frans Stefan, hertog van Lotharingen (de latere keizer Franz Stefan), en dus een verder bewijs zouden zijn van Vivaldi’s goede betrekkingen met Frankrijk.

Het is bekend dat Antonio Vivaldi heel belangrijk was voor de totstandkoming van het soloconcerto, maar wat minder bekend is, is dat hij ook de leidende exponent was van het oudere concerto a quattro, muziek in vier stemmen, met meerdere spelers voor één partij, bedoeld voor een ensemble van strijkers met continuo. Deze recreatieve muziek bij uitstek, zeer geschikt om gespeeld te worden in tuinen, maar ook in kerken en theaters in Venetië, valt niet alleen op door haar schoonheid, maar ook door het experimenteel karakter. Daarnaast bevatten ze de belangrijkste voorbeelden van Vivaldi’s fugatische schriftuur binnen zijn instrumentale muziek. Het is echter niet precies bekend wanneer Vivaldi de concerti componeerde, maar de meeste van de in totaal bijna 50 concerti, dateren waarschijnlijk uit de jaren 1720 en 1730.

De Duitse patriciër von Uffenbach slaagde er in, om tijdens een bezoek aan Venetië voor het carnaval van 1715, Vivaldi te ontmoeten en bij hem “10 concerti grossi” te bestellen. Drie dagen later verscheen de componist met alle gevraagde muziek en verzekerde hij zijn beschermheer dat het uitdrukkelijk voor hem was gecomponeerd. Vivaldi componeerde ongetwijfeld zeer snel, maar hij was ook een promotor van zijn eigen talent. De hier opgenomen collectie van 12 concerti voor strijkers, bewaard in Parijs, heeft ook alle kenmerken van een snel en handig samengestelde reeks van eerder gecomponeerde werken, waaraan weinig nieuwe muziek werd toegevoegd. De 12 concerti zijn de Concerti RV 114, 119, 121, 127, 133, 136, 150, 154, 157, 159, 160 en 164.

Voor wie werden ze gecomponeerd? Voor de Franse ambassadeur in Venetië, Jacques-Vincent Languet, die in de jaren 1720, veel opdrachten gaf aan Vivaldi, misschien wel voor een passerende Franse muziekliefhebber, of voor Frans van Lorreinen (foto)? Deze fijne muziekliefhebber, die in 1736, huwde met Maria-Theresia en die in 1745, keizer Franz I van Oostenrijk zou worden, verleende nl. al heel vroeg, zijn bescherming aan Vivaldi. De beroemde componist stelde zich in 1731, zelfs voor als “maestro di capella di S.A.R. il Serenissimo Sig. Duca di Lorena”. De “Concertos de Paris/de Parigi” zouden dus voor het muziek minnend hof van Lunéville kunnen zijn gecomponeerd.

Het Kasteel van Lunéville (foto) in het departement Meurthe-et-Moselle in Lotharingen, was nl. het paleis dat sinds de 13de eeuw aan de hertogen van Lotharingen toebehoorde. Hertog Leopold, die niet langer tevreden was met zijn Hertogelijk Paleis in Nancy, liet het kasteel tussen 1703 en 1723, door Germain Boffrand, herbouwen naar het voorbeeld van het Kasteel van Versailles, en noemde het dan ook zijn “Versailles Lorrain”. Henry Desmarest (1661-1741) was er surintendant de la musique. Hoe dan ook, deze 12 bijzondere concerti beïnvloedden het Parijs muziekleven en de furieuze viool van Stefan Plewniak en de virtuoze vertolking van het Orchestre de l’Opéra Royal de Versailles, geven ze al hun glans terug. Schitterend!

Stefan Plewniak is een Poolse violist en een dirigent. Hij is de oprichter en muzikaal leider van het Il Giardino d´Amore-orkest in Wenen/Krakau en Cappella dell Ospedale della Pietà Venezia. In 2016 richtte hij het FeelHarmony Symphony Orchestra op. Plewniak is ook de oprichter van het exclusief cd-label Ëvoe Records, dat aandacht en erkenning kreeg van internationale prestigieuze tijdschriften en radiostations. Als dirigent en violist verwierf hij de reputatie van “Paganini van de barokviool”, “meester van emotionele chemie”, “een orkaan op het podium”. In 2018 bracht hij de nieuwe Händel cd “Enemies in Love” uit, die in de TOP 8 van de best verkopende klassieke albums ter wereld stond. In 2019 dirigeerde Plewniak ook Glucks “Orfeo ed Euridice” voor Warsaw Chamber Opera en Mozarts “Zauberflöte” in Oslo.

In 2017-2018 werd Plewniak uitgenodigd om Rameau’s “Naïs” te dirigeren, inclusief twee semi-geënsceneerde uitvoeringen voor het 25ste Opera Nova Festival en de Nationale Philharmonie in Warschau. Hij werd ook uitgenodigd om in Oslo drie symfonische en oratoriumprogramma’s uit te voeren, waaronder Mozarts Requiem met het jongenskoor, Sølvguttene, en een Dvorak/Tsjaikofski-programma met de Noorse violiste, Eldbjørg Hemsing als soliste, die haar debuut maakte in de Oslo Philharmonie. Hij gaf ook solorecitals tijdens het Actus Humanus-festival in Gdansk. In het seizoen 2016 – 2017 was Plewniak op tournee met Il Giardino d’Amore in China, en trad op in de Verboden Stad in Beijing en Wuhan. Hij bracht ook twee cd’s uit, “The Heart of Europe” met Poolse muziek, en gaf een promotietour in de VS met concerten en masterclasses in Chicago, NYC en San Diego CA. Een ander album, “Vivaldi – Carnevale de Venezia” bevatte geweldige artiesten als de contratenor Jakub Józef Orliński, en de mezzo’s, Miriam Albano en Natalia Kawalek.

In 2015-2016 debuteerde Plewniak als dirigent en solist in Carnegie Hall en in het Mozarteum. Hij dirigeerde ook Rameau’s “Les Indes Galantes” en een balletproductie met de drie balletten van Tsjaikofski. Daarnaast bracht hij ook “Amor Sacro Amor Profano” en “Cantates et Petits Macarons” uit. In de voorgaande jaren gaf hij concerten op grote Festivals en in concertzalen in Europa en nam hij cd’s op met grote musici als Jordi Savall & Le Concert de Nations, William Christie & Les Arts Florissants en vele anderen. Stefan Plewniak ontving zijn muzikale opleiding aan de conservatoria in Krakau, Praag, Maastricht en Parijs.

Vivaldi 12 Concerti Di Parigi Cycle Venise-vivaldi versailles N°. 3 Stefan Plewniak Orchestre de l’Opéra Royal cd Chateau de Versailles CVS 065

https://www.stretto.be/2022/04/06/vivaldi-la-senna-festeggiante-la-seine-en-fete-door-het-orchestre-de-lopera-royal-op-het-label-chateau-de-versailles-magnifiek/

https://www.stretto.be/2022/03/17/een-plezierreis-in-de-zomer-van-1718-de-familie-von-uffenbach-in-de-nederlanden-een-heel-bijzondere-uitgave-van-waanders/