“Danish String Quartet, Prism IV – Beethoven Mendelssohn Bach”, op het label ECM New Series.

De Prism-reeks van het Deens strijkkwartet werd in 2018 gestart. Dit is het vierde deel van een project, dat uiteindelijk vijf volumes zal bevatten, waarbij fuga’s van Bach, afgewisseld worden met strijkkwartetten van Beethoven en met strijkkwartetten van latere componisten.

De violist van de groep Asbjørn Nørgaard (foto), vertelt “dat in het verleden de kwartetleden een beetje verveeld waren geraakt door veel van de klassieke muziek te programmeren. Te veel willekeur, te weinig verbinding. Terwijl ze een back-to-back uitvoering bijwoonden van Wagners Prelude tot Lohengrin en Ligeti’s Atmosphères, vertolkt door de Berliner Philharmoniker o.l.v. Simon Rattle, kwamen ze collectief tot het besef dat uiteindelijk de aanleiding was tot het idee voor het Prism-concept, meesterwerken verbinden in een volledig nieuwe omlijsting, met elegantie en respect”, zoals Nørgaard het uitdrukt.

Het Strijkkwartet van Mendelssohn uit 1827, werd gekoppeld aan Beethovens Strijkkwartet nr. 15 en Bachs Fuga in sol klein, in de bewerking van de Oostenrijkse pedagoog en componist, Emanuel Aloys Förster (1748-1823), die in Wenen, bevriend was met o.a. Beethoven. De interpretatie van het Strijkkwartet van Mendelssohn, rijk aan referenties, zinspelend op, en soms zelfs met imitaties van Beethovens tonale organisatie en gebruik van contrasten in zijn Strijkkwartetten opp. 95 & 132, werd door Mendelssohn in het Adagio en in de Finale, nog eens bekrachtigd door een levendig gebaar, contrapuntische energie, harmonische durf en formele innovatie.

Als verbindend motief nam Mendelssohn een citaat op uit zijn lied, “Frage”, op. 9 nr.1, “Ist es wahr?”, “Is het waar dat je op me wacht in het prieel bij de wijngaardmuur?”, op eigen tekst, een paar maanden eerder gecomponeerd. Mendelssohn nam de titel van het lied op in de partituur van het kwartet, herinnerend aan de woorden, “Muss es sein?”, die Beethoven bovenaan de laatste beweging van zijn op. 135 strijkkwartet schreef. In tegenstelling tot de introspectieve, existentiële kwaliteit van Beethovens kwartet, was Mendelssohns werk gepassioneerd en rijk romantisch. In zijn kwartet, dat sterk leunde op compositietechnieken van Beethoven, koppelde Mendelssohn een klassieke vorm aan een romantische expressie.

In dezelfde geest ontwikkelde Beethoven op zijn beurt, de motiefontwikkeling in de eerste beweging van zijn Strijkkwartet in la klein, naar het voorbeeld van de fuga’s uit het Wohltemperierte Klavier van Bach. Bachs fuga in sol klein leidt dan ook sierlijk naar Beethovens Strijkkwartet en bevestigt dat Beethoven duidelijk het vervolg was op Bach, en dat de jonge Mendelssohn die lijn voortzette.

Geprezen door The New York Times voor “het spelen van ongebruikelijke en ongewoon effectieve vrijheid” en een toon die “bonkt van vreugde”, heeft het Deens strijkkwartet een reputatie opgebouwd voor hun unieke interpretaties van zowel traditioneel als hedendaags repertoire, vaak met tegengesteld en contrasterend materiaal binnen een programma. De leden van het Deens strijkkwartet zijn Rune Tonsgaard Sørensen en Frederik Øland, viool, Asbjørn Nørgaard, altviool en Fredrik Schøyen Sjölin, cello. De drie in Denemarken geboren leden, Rune Tonsgaard Sørensen, Frederik Øland en Asbjørn Nørgaard, speelden voor het eerst samen kamermuziek in een muziekzomerkamp voor ze zelfs tieners waren. In 2006 maakten ze hun eerste opnames als het Young Danish Strijkkwartet, dat meteen de aandacht trok van publicaties van Gramophone tot de New York Times. In 2008 trad de Noorse cellist Fredrik Schøyen Sjölin toe tot het kwartet, en de groep is sindsdien steeds sterker geworden, met repertoire dat de kern van klassieke en hedendaagse muziek, maar ook volksmuziek, die ze ook met verve en toewijding spelen – zoals afgebeeld op hun ECM-album Last Leaf (2017). De eerste ECM-opname van de groep van 2015 omvatte Arcadiana van Thomas Adès, Quartetto Breve van Per Nørgård en Hans Abrahamsens 10 Preludes.

Tracklist:

Johann Sebastian Bach: Präludium & Fuge BWV 861 aus WTK I

Ludwig van Beethoven: Streichquartett Nr. 15 a-moll op. 132

Felix Mendelssohn: Streichquartett Nr. 2 a-moll op. 13

Danish String Quartet Prism IV Beethoven Mendelssohn Bach cd ECM New Series 2564 485 7305

 

https://www.stretto.be/2021/04/02/danish-string-quartet-prism-iii-beethoven-bartok-bach-op-het-label-ecm-schitterend/