Koor en orkest van de J.S. Bach Stiftung voert de volledige vocale werken van Johann Sebastian Bach (1685-1750) binnen ongeveer 25 jaar uit. Onder leiding van Rudolf Lutz wordt elke maand een cantate van Bach uitgevoerd.
De cantate stond aanvankelijk in dienst van de ambtelijke evangelieverkondiging, de erfenis van Luther. Daarin vormde de gemeentezang een belangrijk element en gemeentezang en preek over het evangelie, waren de pijlers van de eredienst. De Lutherse theologische erfenis maakte het mogelijk dat muziek onbeperkte ruimte kreeg. Maar ook het woord, naar de evangelische “Perikopenordnung” en daarvan afgeleide teksten, zoals we die aantreffen in recitatieven en aria’s, waren belangrijk. Luther (1483-1546) sloot zich nl. aan bij de oudkerkelijke perikopen, Bijbelfragmenten, (“gottesdienstlicher Schriftlesungen”), die op zon- en feestdagen naar een vaste orde, aangeduid als het kerkelijk jaar, in de christelijke eredienst werden en worden voorgelezen. Bepaalde teksten, “Epistel- und Evangelientexte”, bleken in sommige gevallen uitwisselbaar te zijn, zoals bleek uit de parodiepraktijk.
Johann Sebastian Bach componeerde ca. 220 cantaten. Aangaande kerkelijke of geestelijke cantaten componeerde hij er voor vijf jaargangen. Zo één cantatejaargang bevatte voor elke zondag en voor elke kerkelijke feestdag een cantate in functie van de Lutherse “Gottesdienst”. Muziek en tekst volgden daarbij de Lutherse Bijbellezing van die bepaalde zondag. Daarnaast componeerde Bach ook cantaten ter gelegenheid van de inwijding van een orgel, voor de wisseling van de raad of voor huwelijken en begrafenissen, maar ook wereldlijke cantaten voor zowel het hof, de adel als voor de burgerij.
De J.S. Bach-Stiftung is een in 1999 opgerichte, Zwitserse stichting, gevestigd in Sankt Gallen. De stichting streeft een integrale opname en documentatie na van het gehele vocale werk van Johann Sebastian Bach. Initiatoren van de J.S. Bach-Stiftung waren de musicus Rudolf Lutz (muzikale leiding) en de bankier Konrad Hummler. De stichting wordt met private middelen gefinancierd. In oktober 2006 is de stichting met een eerste cantate-uitvoering met dit project begonnen. In totaal zijn 75 werken uitgevoerd. Eens per maand voeren het koor en orkest een werk uit. Het duurt dan circa 25 jaar voor het doel bereikt is. Per avond wordt een cantate twee keer uitgevoerd.
Voor elk concert vindt ter introductie een workshop plaats. Tussen beide uitvoeringen is er een reflectie over de cantatetekst. De cantates worden vrijwel altijd uitgevoerd in de Reformierte Kirche van Trogen (foto) bij Appenzell. Af en toe treedt het gezelschap op tijdens Bachfestivals zoals het Bachfest in Leipzig of het internationale Bachfest in Schaffhausen. De Appenzeller Bachdagen (foto), die in 2014, voor het eerst werden gehouden, vinden om het jaar plaats. Met dit nieuw cultureel project blijft de stichting zich richten op het bevorderen van het cultureel leven in Oost-Zwitserland met een duidelijke internationale uitstraling. Het koor en orkest van de J.S. Bach-Stiftung staan onder leiding van Rudolf Lutz. Concertmeester is violiste Renate Steinmann. Tot zijn plotseling overlijden in augustus 2012 was Norbert Zeilberger de vaste klavecinist en organist van het orkest. Alle werkintroducties, concerten en reflecties op de teksten van de cantates worden vastgelegd op audio- en videomedia en wereldwijd – gratis – beschikbaar gesteld op Bachipedia.
De Zwitserse organist, klavecinist, dirigent en componist, Rudolf Lutz (°1951) (foto), studeerde aan het Konservatorium Winterthur in Zürich en aan de Musikakademie Wien. Vanaf 1973 tot 2013 was hij organist van de St. Laurenzen Kirche. Hij doceerde improvisatie aan de Schola Cantorum Basiliensis en in 2006 werd hij artistiek leider van de J. S. Bach-Stiftung, gevestigd in St. Gallen. De Stichting is bezig met een project om de volledige vocale werken van Bach uit te voeren en op te nemen in een kerk in Trogen. De Stichting beschikt over een koor en een orkest, opgericht door Lutz als het “ensemble Schola Seconda Pratica”, en heeft internationale solisten in de Bach-uitvoeringen.
Inhoud:
Ach Gott, Wie Manches Herzeleid Bwv 3
Wer Weiß, Wie Nahe Mir Mein Ende Bwv 27
Wer Da Gläubet Und Getauft Wird Bwv 37
Es Ist Dir Gesagt, Mensch, Was Gut Ist Bwv 45
Sie Werden Aus Saba Alle Kommen Bwv 65
Du Sollst Gott, Deinen Herren, Lieben Bwv 77
Gott, Man Lobet Dich In Der Stille Bwv 120
Das Neugeborne Kindelein Bwv 122
O Heilges Geist- Und Wasserbad Bwv 165
Nun Danket Alle Gott Bwv 192
Preise Dein Glücke, Gesegnetes Sachsen Bwv 215
Elke dvd is voorzien van een bijbehorend tekstboekje. De vocale solisten zijn o.a. Gerlinde Sämann, Marie Luise Werneburg, Miriam Feuersinger, Michaela Selinger, Annekathrin Laabs, Mirjam Wernli, Lisa Weiss, Lia Andres, Georg Poplutz, Jan Börner, Christian Rathgeber, Dominik Wörner, Daniel Johannsen, Peter Kooij, Markus Volpert, Stephan MacLeod, Andreas Wolf, Raphael Höhn, Jonathan Sells, Matthias Helm, Sebastian Noack, Wolf Matthias Friedrich en Colin Balzer.
“Bach erlebt XIV” Chor & Orchester der J. S. Bach Stiftung Rudolf Lutz 11 dvd Box J. S. Bach-Stiftung St.Gallen