Waarom slagen grootmachten er soms in om samen te werken terwijl ze op andere momenten in bloedige conflicten verwikkeld raken, zoals de oorlog die Rusland ontketende in Oekraïne? Welke rol spelen organisaties als de VN-Veiligheidsraad en de NAVO? Welke lessen kunnen we uit de geschiedenis trekken om de actualiteit te beoordelen, ondanks de belangrijke verschillen met het verleden? Conflict en samenwerking buigt zich over deze en andere vragen, die historici en politieke wetenschappers al decennia lang boeien.
De auteurs zoeken via een politiekwetenschappelijke benadering, een antwoord op de vraag waarom er in bepaalde periodes vrede en stabiliteit was, en beschrijven de opkomst en ondergang van grootmachten. Ze beschrijven in 5 delen, voorzien van historische namen en plaatsen, referenties, eindnoten en de index, 200 jaar internationale betrekkingen, vanaf het einde van de napoleontische oorlogen tot aan de meest recente evoluties zoals de opkomst van China en de oorlog in Oekraïne. Het accent ligt daarbij op de politiek van de grote mogendheden vanwege hun bepalende rol op het internationaal spelbord tijdens tweehonderd jaar van oorlog en vrede, van conflict maar ook van samenwerking. Het boek is gegroeid uit de lessen Geschiedenis van de Internationale Politiek die de auteurs samen sinds een aantal jaren aan de faculteit politieke en sociale wetenschappen van de UGent doceren.
In deel 1 “De Weense orde”, bespreken ze de geopolitieke stabiliteit en antirevolutionaire restauratie na het jaar 1815 en de vestiging van de Weense orde, de oosterse kwestie, Europa rond 1848, revolutie en restauratie en de evolutie van de Krimoorlog tot de Duitse eenmaking. In Deel 2 “De Berlijnse orde”, hebben ze het over het nieuwe Duitsland, Europa en het imperialisme, de politiek van Bismarck en het nieuwe imperialisme, de langzame vorming van twee blokken en de Eerste Wereldoorlog. In Deel 3 “De orde van Versailles”, belichten ze het verloop vanaf een mislukte vredesregeling naar een nieuwe wereldoorlog, gevolgd door de Vrede van Versailles en de jaren 1920, de ondergang van Versailles en de Tweede Wereldoorlog.
Deel 4 “De orde van Jalta” gaat vervolgens over de Koude Oorlog en dekolonisatie onder nucleaire dreiging, het begin en de institutionalisering van de Koude Oorlog en de Koude Oorlog in het Verre Oosten, de communistische wereld na Stalin en dekolonisatie, de wapenwedloop en de Cubaanse rakettencrisis, de oorlog in Vietnam, detente, de Tweede Koude Oorlog en het einde er van. Deel 5 tenslotte is gewijd aan de wereld na de Koude Oorlog, Pax Americana, een multipolaire wereld en de postwesterse wereldorde. Om te eindigen, de epiloog. Conflict en samenwerking (1815-2022).
Goedele De Keersmaeker en Dries Lesage zijn als professor verbonden aan het Gents Instituut voor Internationale en Europese Studies (GIES) van de Universiteit Gent en doceren onder meer ‘Geschiedenis van de Wereldpolitiek’ en ‘Theorie van de Internationale Betrekkingen’.
Goedele De Keersmaeker Dries Lesage, Conflict en samenwerking Internationale politiek van 1815 tot heden 556 bladz. Academia Press ISBN 9789401487900