Uit dit boek blijkt duidelijk dat Salzburg met recht, een van de klassieke kerststal regio’s was en is, evenals de aangrenzende deelstaten, voornamelijk Tirol, naast Opper-Oostenrijk, maar ook Beieren en centra in Italië (Napels en Sicilië).

Ernestine Hutter was de afgelopen jaren regelmatig curator van tentoonstellingen van kerststallen in het Salzburg Museum. De presentaties die ze ontwierp waren gewijd aan verschillende aspecten van het onderwerp. Ze belichtten tijdperken, typen, materialen, werkplaatsen en kunstenaars en presenteerden ook de bijzonderheden en cultuurhistorische contexten van deze kunstvorm. De tentoonstelling “Salzburgse kribben” bv. op de bovenverdieping van het Panorama Museum, onderdeel van het Salzburg Museum, presenteerde een selectie van hoogwaardige kribben uit de folkloristische collectie van het Salzburger Museum. In verband met het beroemde Salzburger Panorama van Johann Michael Sattler dat in dit gebouw wordt getoond, werden kerststallen, kloosterwerken en collages tentoongesteld die verband hielden met de stad en de deelstaat Salzburg en die verband hielden met de namen van beroemde Salzburgse kunstenaars.

De beeldhouwersfamilie Hitzl, die in de 18^de eeuw in Salzburg werkte, was met hun kribbewerken een voorbeeld voor alle generaties kribbesnijders. Theodor Pfitzer en Xandi Schläffer brachten de techniek van het lamineren over van Sicilië naar Salzburg en werden de absolute meesters in deze vorm van beeldproductie in heel Oostenrijk. Onder leiding van Luise Spannring, ontwikkelde zich in Salzburg in de jaren vijftig en zestig een keramiekschool die klei propageerde als materiaal voor de moderne kunstenaarskribbe. In het Panoramamuseum werd bijvoorbeeld kerststalkunst uit drie eeuwen getoond, zoals die speciaal in Salzburg werd ontwikkeld en varieerde van traditioneel tot curieus en artistiek eigenzinnig.

Onder de titel „Op zoek naar herbergen“(“Herbergsuche“) toont het Salzburger Museum, kerststallen van de 18^de– tot de 20^ste eeuw uit zijn omvangrijke collectie kerststallen. De illusionistische voorstellingsvorm van de barokke kerststal is te zien, evenals landschapsreproducties in de lokale kerststal van de 20ste eeuw. Eén van de belangrijkste nieuwkomers van de laatste 80 jaar is een kerststal die in de jaren 1780 werd gemaakt door de beroemde Salzburgse beeldhouwersfamilie Hitzl voor een plaatselijke koopmansfamilie. De kerststal, de figuren en het decor vormen een prachtig ensemble en getuigen van uitmuntende kerststalkunst. De Salzburger Museumvereniging kon de kerststal in 2017 verwerven. Ook een geheel nieuw gerestaureerde barokke kribbe wordt gepresenteerd. Deze kerststal was het onderwerp van een afstudeerscriptie aan de Academie voor Schone Kunsten in Wenen. Tot nu toe is het altijd in de 18e eeuw gedateerd, maar uitgebreid onderzoek heeft nu aangetoond dat het daadwerkelijk rond 1750 is gemaakt.

Tussen 1930 en 1935 creëerde de in Zillertal geboren beeldhouwer, Hans Mauracher, met zijn kerststal Richard Mayr (“Richard-Mayr-Krippe”), een kerststal die uniek is in de wereld. Als Krippenberg verwerkte hij de Felsenreitschule en in plaats van herdersfiguren, modelleerde hij Richard Mayr in de originele kostuums die hij droeg tijdens zijn periode bij de Weense Hofopera. Deze kribbe werd gemaakt in opdracht van actrice Berthe Marie Denk, de echtgenote van de beroemde operazanger.

In de loop van het onderzoek dat voor deze publicatie is uitgevoerd, is nieuwe kennis opgedaan over verschillende kribben, nadat beroemde kribben kunstenaars uit de vergetelheid waren gehaald en hun biografische gegevens ter plaatse in archieven en musea waren opgezocht. Verdeeld over 9 hoofdstukken leest u alles over de historische diversiteit, kerkkribben in Salzburg en omgeving, pioniers van kerststalkunst in Salzburg, Josef Klampfer, (1892-1962), de Meester van snijwerk, kunstenaarskribben, klei als nieuw materiaal voor de constructie, en het archiefmateriaal over de kunst van kribben in Salzburg en hun conservators. In deze hoofdstukken ontdekt u o.a. de kerstallen in de Franziskanerkirche, Wallfahrtskirche Maria Plain en Stiftskirche St. Peter in Salzburg, en de kunstenaars die kerstallen ontwierpen, b.v. Jakob Tyroller, de schepper van de Dioramenkrippe, Theodor Pfitzer en Zilli Sander, Alexander “Xandi” Schläffer, Johann Rabitsch, Pater Philipp Bock, Romed Speckbacher, Hubert Spanning, Jakob Adlhart, Bernhard Prähauser, Gustav Resatz en Luise Spannring en de moderne Krippe.

Een indrukwekkend en spannend verteld inzicht in de grote verscheidenheid aan Salzburgse kribben. Na uitgebreid onderzoek, intensief bronnenonderzoek en talrijke discussies geeft dit werk de eerste gedetailleerde, wetenschappelijk onderbouwde beschrijving van kribben in de stad en de deelstaat Salzburg. Daarnaast richt het zich op lokale kribbekunstenaars en hun werken – in de collectie van het Salzburg Museum, zowel privé als in de kerk. Het toont een representatieve dwarsdoorsnede die de kostbare variëteit en hoge kwaliteit van lokale kribben uitdrukt. Een boek dat enthousiasme opwekt voor deze enscenering van de geboorte van Christus.

Dr phil., Ernestine Hutter, geboren in 1956 in Neukirchen/Großvenediger, studeerde kunstgeschiedenis en Volkskunde aan de universiteit van Innsbruck. Van 1994 tot 2021, leidde ze de verzameling Volkskunde van het Salzburg Museum en was ze het hoofd van het Museum voor Volkskunde in Hellbrunn.

Ernestine Hutter Krippenkunst in Salzburg Duits geïlllustreerd 528 bladz. uitg. Residenz Verlag ISBN 9783701735693