De contratenor Philippe Jaroussky en de sopraan Emőke Baráth verschijnen op de soundtrack van een film uit 2022 van de bekroonde Tsjechische regisseur Petr Václav. “Il Boemo” (de Bohemer) vertelt het verhaal van de in Praag geboren componist Josef Mysliveček (1737-1781). Andere zangers op deze cd zijn o.a. de sopranen Simona Šaturová, Raffaella Milanesi en Giulia Semenzato en de tenor Krystian Adam. Václav Luks dirigeert Collegium 1704, het periode-instrument ensemble, dat hij in Praag oprichtte.
Hoewel de naam van Mysliveček tegenwoordig relatief onbekend is, was hij een belangrijke figuur in de Europese operascene in de 18de eeuw en bereikte hij een bijzondere bekendheid in Venetië, Napels en München. Hij componeerde in totaal 28 opera’s, en 8 van zijn aria’s zijn op dit album opgenomen. Prominent aanwezig is een van zijn belangrijkste werken, “L’Olimpiade”, gecomponeerd op een libretto van de gevierde dichter Metastasio, die voor het eerst werd opgevoerd in 1778 in Napels om de naamdag van koning Carlos III van Spanje, die tevens koning van Napels was, te vieren. Mysliveček componeerde trouwens wel 17 opera’s op libretti van Metastasio. Hij is ook opmerkelijk omdat hij goed bevriend was met een componist die bijna 20 jaar jonger was, een zekere…Wolfgang Amadeus Mozart.
In de 18de eeuw waren de meeste componisten en uitvoerders, werkzaam in de kroonlanden van het Heilig Roomse Rijk, van Moravisch-Tsjechische origine. Josef Ferdinand Norbert Seger (1716-1782) bv., was een Boheemse componist, muziekpedagoog, violist en vooral organist en een belangrijk vertegenwoordiger van de Oud-Boheemse school. Hij was een leerling van Bohuslav Matěj Černohorský (1684-1742) en werkte als zanger en violist aan verschillende Praagse kerken. In 1741 werd hij organist aan de beroemde, Rooms-Katholieke parochiekerk van onze lieve vrouw van Teyn (Týnský chrám) (foto), en in 1745 aan de Kreuzherrenkerk in Praag. Seger was de leraar van Jan Evangelista Antonín Koželuh, Karel Blažej Kopřiva, Jakub Šimon Jan Ryba, Jan Václav Hugo Voříšek en…Josef Mysliveček.
Kort nadat Josef Mysliveček in 1763 vanuit Praag naar Italië vertrok, verwierf hij daar een belangrijke positie en genoot al snel van de eerste grote successen van zijn opera’s. Opera was echter verre van zijn enige interessegebied. In Padua kon Mysliveček eind jaren 1760 nog steeds vertrouwd raken met de muziek van de vioolvirtuoos Giuseppe Tartini, en het was waarschijnlijk onder zijn invloed dat Mysliveček achtereenvolgens zes vioolconcerti produceerde. Er zijn bepaalde onmiskenbare archaïsche elementen in de concerten van Mysliveček die de invloed van Tartini laten zien. De periode waarin ze werden gecomponeerd overlapt met de periode van Myslivečeks intensieve contacten met de jonge Mozart, en veel aspecten van Mozarts vioolconcerti werden duidelijk beïnvloed door de muziek van zijn oudere vriend.
Josef Mysliveček heeft Mozart voor het eerst in 1770 in Bologna ontmoet. Voor hun vertrek uit Bologna richting Rome, ontmoetten de Mozarts de Tsjechische componist Josef Mysliveček, terwijl de uitvoeringen van diens opera “La Nitteti” werden voorbereid. Volgens de correspondentie van Leopold Mozart, kwam Josef Mysliveček (foto), regelmatig op bezoek bij de Mozarts terwijl zij in Bologna verbleven. Later in het jaar gebruikte Mozart die opera als bron van motieven voor zijn eigen opera “Mitridate, re di Ponto” en voor verscheidene symfonieën. De ontmoeting was het begin van een hechte band tussen Mysliveček en de Mozarts, die tot 1778 zou duren. Mozart gebruikte regelmatig Myslivečeks werken als voorbeelden van compositiestijlen.
De schitterende vocale solisten zijn:
Philippe Jaroussky, contratenor
Emöke Barath, sopraan
Sophie Harmsen, mezzosopraan
Krystian Adam, tenor
Giulia Semenzato, sopraan
Simona Šaturová, sopraan
Filioppe Mimeccia, contratenor
Juan Sancho, tenor
Benno Schachtner, contratenor
Raffaella Milanesi, sopraan
Instrumentale solisten zijn Katharina Andres, hobo in Demafoonte en Erwin Wieringa, hoorn in Demetrio.
“Collegium 1704” werd in 1991 opgericht door de klavecinist Václav Luks. Een gemengd koor van ongeveer twintig leden, “Collegium vocale 1704”, werd vervolgens in 2005 opgericht als onderdeel van het Musikbrücke Prag-Dresden project. “Collegium vocale 1704” biedt als aanvulling op Collegium 1704, dat alleen instrumentaal is, de gelegenheid om grote vocale werken uit te voeren. Het Praags “Collegium 1704” promoot bv. al jaren muziek van Jan Dismas Zelenka (1679-1745) en nam al vier veelgeprezen cd’s op met muziek van deze uitstekende componist. Sinds hun succes met Zelenka’s ‘Missa votiva’ in Frankrijk, werd Collegium 1704 in alle grote zalen en op de belangrijkste festivals van Europa uitgenodigd om de grote werken uit de barok uit te voeren met een accent op de Tsjechische componisten Jan Dismas Zelenka en Josef Mysliveček.
Václav Luks (°1970) uit Rakovník, is een Tsjechische klavecinist, hoornist, dirigent, musicoloog en pedagoog, die sedert 1995 vooral actief is op het gebied van barokmuziek. Václav Luks begon zijn muzikale opleiding aan het conservatorium in Pilsen waar hij hoorn en piano studeerde. Na zijn studie aan de Praagse Academie, werd hij hoornist bij de Westtschechischen Rundfunk en van 1989 tot 1991, aan het Nationaal Theater van Praag. In 1992 hervatte hij zijn studie aan de Schola Cantorum in Bazel in de klavecimbel klas van Jörg-Andreas Boetticher en basso continuo bij de Deense klavecinist en musicoloog, Jesper Bøje Christensen. In 1997 behaalde hij er zijn diploma als solist. Van 1996 tot 1999 doceerde hij continuo aan de Academie in Praag en van 2001 tot 2003 was hij docent in Leipzig. Sinds 2013 doceert hij koordirectie aan de Hochschule für Musik “Carl Maria von Weber” in Dresden en is jurylid op verschillende wedstrijden voor Oude muziek, zoals “Schmelzer-Wettbewerb Melk”.
Luks speelde natuurhoorn in de Academie voor Oude muziek Berlijn, is één van de gastdirigenten van het La Cetra Barokorkest in Bazel, en maakte cd-opnames voor labels als Zig-Zag Territories, Supraphon, Arta en Pan Classics. Zijn werk richt zich met name op de werken van componisten uit Bohemen, zoals Jan Dismas Zelenka, Antonín Reichenauer, Josef Mysliveček en Georg Anton Benda. Hij is te gast op festivals van oude muziek in Frankrijk zoals het Festival de Sablé in Sablé-sur-Sarthe, het Festival van La Chaise-Dieu, het Festival Sully en Loiret, maar ook op het Lentefestival van Praag of als artist-in-residence op het Svatováclavského hudebního festivalu in Ostrava. Meerdere keren was hij uitgenodigd op de Salzburger Festspiele. In 2014 was Collegium 1704 met Luks, Artist in residence op het Festival Oude Muziek in Utrecht.
Tracklist :
1-3. Ezio. Overture (vers. München 1777)
4-5. Demetrio (vers. Napoli 1779)
4-Recitativo «Sarete al fin contenti”
5-Aria “Mi parea del porto in seno”
Emöke Barath (Cleonice)
6-7. L’olimpiade
6-Recitativo. “Con questo ferro”
7-Aria “Gemo in un punto e fremo”
Philippe Jaroussky (Licida)
- Adamo ed Eva
Aria “Non sò se il mio peccato”
Sophie Harmsen (Eva)
- Bellerofonte
Aria “Pria ch’io perda”
Krystian Adam (Ariobate)
- L’olimpiade
Aria “Mentre dormi”
Philippe Jaroussky (Licida)
- Demofoonte
Aria “Sperai vicino il lido”
Philippe Jaroussky Timante )
- L’olimpiade
Aria “Che non mi disse”
Sophie Harmsen (Argene)
- Bellerofonte
Aria “Palesar vorrei col pianto”
Simona Šaturová (Argene)
- Demetrio (vers.Pavia)
Aria Cleonice “Nacqui agli affani in seno”
Emöke Barath
- Armida
Aria “Il caro mio bene”
Simona Šaturová (Rinaldo)
- Romolo ed Ersilia
Quartet “Deh in vita ti serba”
Emöke Barath (Ersilia), Philippe Jaroussky (Romolo), Benno Schachtner (Acronte), Juan Sancho (Curzio)
17-19. L’olimpiade
- Recitativo accompagnato “Misero me, che veggo! “
Raffaella Milanesi (Megacle)
- Recitativo “Intese tutto Aristea?”
Philippe Jaroussky (Licida), Raffaella Milanesi (Megacle)
- Aria “Se cerca se dice”
Raffaella Milanesi (Megacle)
Bonus tracks (Digital only)
- Bellerofonte
Overture – Allegro
- Demofoonte
Aria “Odo il suono”
Juan Sancho (Demofoonte)
- Ezio
Aria “Finchè un Zeffiro soave”
Giulia Semenzato (Fulvia)
- L’olimpiade
Aria „Siam navi “
Krystian Adam (Aminta)
Il Boemo Motion Picture Soundtrack A Film by Peter Vaclav Collegium 1704 Václav Luks Raffaella Milanesi Simona Šaturová Emöke Barath Krystian Adam Philippe Jaroussky cd Erato 5054197238147