Michel Le Van Quyen schreef een verrijkend en toegankelijk psychologieboek over de voordelen van buitenlucht. Hoe zorgt een boswandeling voor minder stress? Waarom zijn de geuren en geluiden van de natuur goed voor ons? En waarom hebben dieren een positieve impact op ons welzijn? Le Van Quyen onthult de wetenschap hierachter, die zowel subtiel en divers blijkt te zijn en vooral…urgenter dan ooit !
In een tijd waarin er om ons heen alleen maar over kunstmatige intelligentie wordt gesproken, lijkt, waartoe Michel Le Van Quyen ons in zijn nieuwste boek uitnodigt, misschien een beetje tegen de stroom in te gaan. “Sinds de 18e eeuw hebben we de gewoonte gekregen om het voor onszelf voor te stellen als een machine of een computercomputer”, merkt hij op. “Maar naar mijn mening is het een vergissing. Ons brein lijkt veel meer op een bos. Met zenuwcellen die met elkaar verbonden zijn zoals zoveel op elkaar inwerkende bomen”.
Als er de laatste jaren iets duidelijk is geworden, dan is het wel dat in de natuur zijn goed is voor de mens. De befaamde neurowetenschapper Michel Le Van Quyen onderzocht welke impact de natuur heeft op ons brein. In zijn boek wordt op een eenvoudige manier uitgelegd waarom contact met de natuur ons zo goed doet. Door wetenschappelijk bewijs, emoties en gevoeligheid voor de schoonheid van de wereld te combineren, maakt deze neurowetenschapper de vrucht populair van talrijke onderzoeken op het fascinerende gebied van het verband tussen natuur en welzijn. Een uitstekend boek voor het begrijpen van de subtiele mechanismen die in onze hersenen aan het werk zijn wanneer we tijd doorbrengen in de bergen, in het bos of aan het water.
Michel le Van Quyen nodigt ons uit om in 12 hoofdstukken de heilzame effecten van de natuur op het menselijk brein te onderzoeken. Om ons mee te nemen op zijn zoektocht, begint de auteur met een observatie: beroofd van de natuur tijdens de quarantaine in 2020, heeft de Franse bevolking die geen toegang had tot een tuin of uitzicht op natuurlijke elementen (bergen, zee of groen) dit meegemaakt. Deze periode bracht bij veel mensen een besef van de behoefte aan natuur teweeg.
Na de inleiding duikt de auteur direct in het groen van het onderwerp met een hoofdstuk gewijd aan het bos. Tussen de bomen, in het kreupelhout, overvalt ons een gevoel van welzijn. Dit komt door het feit dat de bosomgeving zachtjes onze 5 zintuigen stimuleert, die de Japanners zorgvuldig hebben bestudeerd bij het observeren van beoefenaars van shinrin-yoku, ook wel bosbaden genoemd. Bovendien activeert de bosrust ons parasympatisch systeem, dit deel van het autonome zenuwstelsel laat onze vitale functies herstellen via een algemene vertraging van het organisme.
Vervolgens bespreekt de auteur de impact van de zee en de oceaan. Water, branding, zeegeuren, al deze elementen dragen bij tot ons welzijn door ons reukvermogen, ons gehoor en vooral ons zicht te stimuleren. Wist je trouwens dat blauw een kleur is die ons kalmeert?
Het volgende hoofdstuk is ook gewijd aan het waterelement, dat de wetenschapper benadert vanuit een vaak vergeten zintuig: proprioceptie. Zo legt hij ons uit waarom drijven op het water ons licht laat voelen, zowel fysiek als emotioneel. De auteur belicht de invloed van natuurlijke cycli op het menselijk leven. Zo heeft natuurlijk licht een grote invloed op onze hormonen en reguleert het met name de afscheiding van melatonine. Het is daarom belangrijk om tijd buitenshuis door te brengen en te worden blootgesteld aan natuurlijk licht om onze interne klok te reguleren.
Ook de seizoenen spelen een rol. In het dierenrijk passen kleine beestjes en grote beesten zich – elk op hun eigen manier – aan deze seizoenswisselingen aan: trek, winterslaap of zelfs voortplanting in een bepaalde tijd van het jaar zijn slechts enkele voorbeelden. Ook de mens wordt beïnvloed door de seizoenen. Dit is met name het geval met ons immuunsysteem en ons vermogen om ons te concentreren en te onthouden. Michel Le Van Quyen legt uit: de onderzoekers zagen dat de aandacht zijn maximum bereikt rond de zomerzonnewende (half juni) en zijn minimum rond de winterzonnewende (half december). Aan de andere kant presenteert memoriseren een maximum rond de herfst-equinox (half september) en een minimum rond de lente-equinox (half maart). 
Dit bijzonder interessant hoofdstuk concentreert zich op de voordelen van contact met de natuur tijdens de kindertijd voor dit ’tweede brein’, het spijsverteringsstelsel. Allereerst omdat er veel neuronen zijn. Maar vooral omdat de hersenen en de maag veel informatie uitwisselen: beide zijn nauw met elkaar verbonden. Daarnaast speelt de darmflora (of microbiota) een centrale rol in het immuunsysteem. En raad eens hoe het sterker wordt: in contact met de natuur en bacteriën! De wetenschapper moedigt ouders sterk aan om met hun peuters de natuur in te gaan. Laat de kinderen buiten spelen, de aarde aanraken, het zand aanraken of in de bomen klimmen. Dit directe contact met de natuur zal hen helpen hun hele leven een evenwichtige microbiota te ontwikkelen. Laat ze af en toe vies worden, dat is goed voor hun gezondheid en hun hersenen.
Dompel jezelf onder in het bos, kijk naar de zee, ervaar de schoonheid van kleuren, ontmoet de blik van een dier, luister naar de stilte van de bergen, aanschouw de sterren… De onderwerpen die de onderzoeker in dit boek behandelt zijn talrijk en goed gedocumenteerd. Onmogelijk om tijdens het lezen geen intense drang te voelen om naar buiten te gaan! Dit boek laat ook zien dat het contact met de natuur heel afwisselend kan zijn. ‘De natuur in’ is toegankelijk, u hoeft niet meerdere dagen te trekken om de voordelen te voelen. De natuur, zoals de wetenschapper het omschrijft, ligt binnen ieders bereik. De auteur mengt de synthese van de resultaten van huidig onderzoek en persoonlijke ervaring. Hij vindt de balans tussen de sensitieve benadering en de wetenschappelijke benadering van de link met de natuur met literaire, muzikale en artistieke verwijzingen. “Cerveau et nature: Pourquoi nous avons besoin de la beauté du monde” werd vertaald door Noor Damen.
“De beroemdste onderneming is in 1845 beschreven door Henry David Thoreau in zijn boek Walden or Life in the Woods. Thoreau leefde twee jaar, twee maanden en twee dagen midden in de bossen van Maine, weg van de beschaafde wereld. Hij beschouwde dit experiment als een terugkeer naar het verloren paradijs of het gouden tijdperk van de oorsprong. De huidige ecologische bezorgdheid en de milieucrisis hebben zo’n zoektocht naar zin nog dringender gemaakt”.
Michel Le Van Quyen is een neurowetenschapper. Hij bestudeerde de hersenen vanuit elke hoek. Deze onderzoeker, momenteel onderzoeksdirecteur bij Inserm en medewerker bij het Biomedical Imaging Laboratory, heeft de kunst en de manier om de nieuwste wetenschappelijke ontwikkelingen voor iedereen toegankelijk te maken. Brain and silence (Éditions Champs, 2021) en Improving your brain (Éditions Champs, 2019) zijn andere bestsellers van Michel le Van Quyen. Na zijn voorbereidende studie kwam Michel Le Van Quyen in 1987 bij Sup Télécom Bretagne en was hij werkzaam als ingenieur in de industrie. Desalniettemin begreep hij al snel dat het wetenschap was waar hij van hield, en daarom besloot hij te promoveren op het gebied van neurowetenschappen.
Michel Le Van Quyen Waarom natuur goed voor je hersenen is Een neurowetenschappelijke verklaring Ten Have Bladz 206 ISBN 9789025911102