Op deze opname herschept Real Câmara de geest van het oorspronkelijk Portugees hoforkest en laat het een vergeten repertoire herleven dat voor uitvoeringen in Lissabon werd gecomponeerd, van instrumentale divertimenti van Pietro Giorgio Avondano, de Genuese concertmeester van het orkest, tot opera-aria’s van de Portugese componist, Francisco António de Almeida en de Italiaanse componisten, Rinaldo di Capua en Giovanni Bononcini.
In de eerste helft van de 18de eeuw, onder het bewind van koning João V (foto), werd Lissabon een modern kosmopolitisch centrum, grotendeels dankzij de komst van goud en diamanten uit Brazilië. De absolute monarch, een fervent gelovige, was erop gebrand om zijn macht te vertegenwoordigen door middel van religie. De koninklijke kapel werd in 1716 verheven tot patriarchale kerk en reproduceerde de grootsheid van Romeinse liturgische ceremonies. Muziek speelde daarbij een belangrijke rol en Lissabon zag de komst van een groot aantal Italiaanse musici, die de muziekscène van de hoofdstad zouden gaan domineren.
Pedro António Avondano (foto) was één van de belangrijke, Portugese componisten van de 18de eeuw. De anderen waren João Rodrigues Esteves, (1700-1751), een componist van religieuze muziek, de organisten, Carlos Seixas (1704-1742), Alberto Joseph Gomes da Silva (ca. 1713-1795) en Francisco António de Almeida (ca 1703-ca.1754), António Teixeira (1707-na 1769), de koorleider van de kathedraal van Lissabon, Frei Jacinto do Sacramento (1712-1780?), een klavecinist en organist, de klavecinist, João de Sousa Carvalho (1745-1798), José Joaquim dos Santos (1747-1801), een leraar, componist, zanger, organist en dirigent, beroemd om een Stabat Mater, en João Pedro de Almeida Mota (1744-1817), die vele jaren in Spanje werkte.
De naam Bononcini (foto) is bekend gebleven i.v.m. Händel. Van 1720 tot 1732 was hij nl. in Londen, waar hij in populariteit moest wedijveren met Händel, die in 1712 in Londen was gearriveerd. De Tories kozen voor Händel, terwijl de Whigs en John Churchill, 1st Duke of Marlborough en zijn echtgenote, Sarah Churchill, de hertogin van Marlborough (foto), (een hofdame en een vriendin van koningin Anna van Engeland), Bononcini prefereerden. In 1722 componeerde Bononcini het funeral anthem “When Saul was King over us” voor de Duke of Marlborough, Op de affiche stond, “The Anthem which was performed In King Henry the seventh’s Chappel at the Funeral of the most Noble & Victorious Prince John Duke of Marlborough. The Words taken out of Holy Scripture And set to Musick by Mr. Bononcini”.
Händel won weliswaar steeds meer aan populariteit en Bononcini moest Londen verlaten op beschuldiging van plagiaat. Beide componisten kregen van James Byrom (1692-1763), de uitvinder van stenografie, de bijnamen, “Tweedle-dum” en Tweedle-dee”, die bekend geworden zijn door het boek, “Through the Looking-Glass (And What Alice Found There) uit 1871 van Lewis Carroll. In 1971 werd “Tweedle Dee, Tweedle Dum” een song van Middle of the Road op hun album, “Chirpy Chirpy Cheep Cheep”.
De Italiaanse violist en dirigent, Enrico Onofri (1967) (foto) geboren in Ravenna, leerde viool spelen in zijn geboorteplaats voor hij naar het conservatorium van Milaan trok. Na zijn studie klassieke viool stapte hij over op de barokviool. Reeds als student was hij eerste violist van Jordi Savall’s Capella Reial de Catalunya. Onofri werkte ook samen met de Concentus Musicus Wien, het “Concerto Italiano” en het “Ensemble Mosaiques”. Sinds 1987 is hij solist en eerste concertmeester van het ensemble Il Giardino Armonico. Sinds 2000 leidt hij het door hem opgerichte “Ensemble Imaginarium”. Als dirigent maakte hij naam met andere ensembles, waaronder de “Academia Montis Regalis” en het Portugees barokorkest, “Divino Sospiro”, waarvan hij sinds 2005 chef-dirigent is.
In 2000 benoemde het Conservatorio Bellini in Palermo, Onofri tot docent barokviool. In 2011 werd hij als gasthoogleraar uitgenodigd door het Department of Historical Performance Practice aan de Juilliard School in New York. Hij heeft een uitgebreide discografie met meer dan 40 cd’s en zeven video- of dvd-filmopnamen, voornamelijk met werken van Antonio Vivaldi, waaronder de veelgeprezen “Viva Vivaldi” met Cecilia Bartoli, maar ook vroege barokmuziek uit Italië en Frankrijk, en een live-opname van de Brandenburgse concerti van Bach.
Tracklist:
Pietro Giorgio Avondano: Divertimento I in C Minor
Giovanni Bononconi: Mio sposo t’arresta
Pietro Giorgio Avondano: Divertimento II in G Major
Francisco António de Almeida:
Nell’incognito soggiornoz
Ogni fronda ch’è mossa dal vento
Pietro Giorgio Avondano: Divertimento III in A Minor
Rinaldo di Capua: Nacqui agli affanni in seno
Pietro Giorgio Avondano: Divertimento IV in D Minor
Francisco António de Almeida: Camminante che non cura
Pietro Giorgio Avondano: Divertimento V in E Minor
Lusitano Impero Hidden Gems of the Portuguese Baroque Real Câmara Ana Quintans Hugo Oliveira Enrico Onofri cd Passacaille PAS1127