Sir Adrian Boult (1889-1983) was waarschijnlijk Engelands meest gezaghebbende vertolker van de muziek van Gustav Holst en Ralph Vaughan Williams. Hij had nauwe relaties met beide componisten, vooral met Vaughan Williams, en gaf premières van drie van zijn symfonieën.
De Britse componist Gustav Holst 1874-1934), koos gefascineerd door esoterische astrologie, de planeten van ons zonnestelsel en de daaraan toegeschreven karakterkenmerken als basis voor wat hij muzikale ‘stemmingsbeelden’ of ‘belichamingen’ noemde. Tijdens een reis naar Mallorca in de zomer van 1913 bracht Holsts vriend Clifford Bax hem voor het eerst in aanraking met astrologie en de componist begon meteen met het opstellen van horoscopen voor zichzelf en zijn kennissen. De mate waarin hij daadwerkelijk geloofde in de invloed van hemellichamen op persoonlijkheidsvorming speelde daarbij weliswaar slechts een ondergeschikte rol. Het was het idee van een holistisch systeem dat zowel de mens als de wereld kon omvatten dat hem het meest fascineerde. Zijn interesse in astrologie bood hem ook een welkome onderbreking van de eentonigheid van zijn leven als leraar aan St Paul’s School for Girls en aan Morley College, waar hij lesgaf aan volwassenen uit de arbeidersklasse. Aanvankelijk werd een versie voor twee piano’s geschreven, met het deel “Neptune” voor orgel. Holst arrangeerde vervolgens de suite voor groot orkest, inclusief orgel en vrouwen- of kinderkoor in het laatste deel, “Neptunus”.
George Butterworth (1885-1916) baseerde “The Banks of Green Willow” op twee volksliedmelodieën die hij in 1907 opmerkte, “The Banks of Green Willow” en “Green Bushes”. Een soloklarinet en strijkers creëren een pastorale scène, gevolgd door een korte ontwikkeling en herformulering van de melodie. De stemming wordt somberder en geagiteerder naarmate een nieuw thema door de hoorns wordt geïntroduceerd. Een geanimeerd motief leidt naar de hoofdclimax, die verrassend gepassioneerd is voor zo’n kort werk, voor de muziek afneemt en de hobo Green Bushes aarzelend introduceert. Dit wordt zachtjes herhaald op fluit, begeleid door harp, en het werk eindigt rustig met flarden van het gevarieerd Green Willow thema op vioolsolo, hoorn en hobo.
“The Banks of Green Willow”, een muzikale illustratie van de gelijknamige ballade, vertelt het verhaal vertelt van een boerendochter die verliefd wordt op een jonge zeekapitein. Ze wordt zwanger en rent met hem weg naar zee, nadat ze eerst geld van haar ouders heeft gestolen. Wanneer haar kind aan boord van een schip wordt geboren, is de bevalling bijzonder moeilijk en is er geen “vrouwelijke hulp beschikbaar. Wetende dat ze zal sterven, vraagt ze haar minnaar om “een servet om mijn hoofd te binden en mij dan overboord te gooien, zowel ik als mijn baby”. Haar minnaar doet dit en kijkt toe terwijl ze ‘rilt’ – vermoedelijk in haar doodsstrijd – en hij zingt een klaagzang voor ‘mijn ware liefde, van wie ik ooit zo veel hield’ en die begraven zal worden op ‘The Banks of Green Willow’. Het is een schokkend verhaal, vooral in andere verzamelde versies, waar het de man is die besluit het meisje en de baby overboord te gooien in plaats van de schande te riskeren ze mee naar huis te nemen.
De première van “The Banks of Green Willow” vond plaats in februari 1914, toen Adrian Boult in West Kirby een gecombineerd orkest van veertig leden van de Hallé- en Liverpool-orkesten dirigeerde. Dit was in feite het eerste concert van de 24-jarige dirigent met een professioneel orkest. Hij gaf tijdens hetzelfde concert overigens ook de Britse première van Hugo Wolfs “Italiaanse Serenade”. De première in Londen vond drie weken later plaats en lijkt de laatste keer te zijn geweest dat Butterworth zijn eigen muziek hoorde. Butterworth sneuvelde nl. op 5 augustus 1916, tijdens de Slag aan de Somme. Hij was 31 jaar oud en was luitenant bij de Durham Light Infantry. Zijn lichaam werd nooit teruggevonden…
“Sinfonia antartica” is de bijnaam van de 7e symfonie van Ralph Vaughan Williams. De muziek was gebaseerd op de filmmuziek voor Scott of the Antarctic uit 1947-1948 over de expeditie van Robert Falcon Scott naar de Zuidpool in 1911 en 1912. Vaughan Williams bleef zo gefascineerd door het onderwerp dat hij delen van deze filmmuziek verwerkte in zijn 7e symfonie. De symfonie werd gecomponeerd voor orkest, sopraan en vrouwenkoor. De zangers zingen geen teksten, maar gebruiken hun stem als muziekinstrument (vocalise), het orkest is uitgebreid met een groot aantal percussie-instrumenten. In 1952 voltooide Vaughan Williams dit werk. Elk deel heeft een soort ondertitel, waaraan men kan herkennen waar het deel over gaat. 
De delen zijn Prelude: Andante maestoso (overwinning van de mensheid op de harde natuur in dit gebied), Scherzo: Moderato (omschrijving van de aangetroffen omgeving), Landscape: Lento (indruk van het lugubere landschap, brekend ijs etc., gletsjer), Intermezzo: Andante sostenuto ( het vertrek van kapitein Lawrence Oates om Scott en anderen een grotere kans op overleving te geven) en Epiloog: Alla marcia, moderato (non troppo allegro) (onder meer een sneeuwstorm, zang door het vrouwenkoor). De eerste uitvoering was in januari 1953, in Manchester door het Hallé Orchestra o.l.v. Sir John Barbirolli.
William Waltons eerste belangrijke compositie na “Belshazzar’s Feast”, was zijn eerste symfonie. Ze werd niet geschreven in opdracht, en Walton werkte er langzaam aan, van eind 1931 tot 1935. Hij componeerde de eerste drie van de vier bewegingen tegen het einde van 1933 en beloofde de première toe aan Hamilton Harty (1879-1941). Walton merkte echter dat hij niet in staat was om het werk te voltooien. Het componeren van de muziek viel immers samen met het einde van zijn affaire met Imma von Doernberg. Harty haalde Walton over om hem in 1934 de drie voltooide bewegingen te laten uitvoeren met het London Symphony Orchestra. Tijdens 1934 onderbrak Walton het werk aan de symfonie om zijn eerste filmmuziek te componeren, “Escape Me Never” (1934). Na acht maanden hervatte Walton het werk aan zijn symfonie en voltooide ze in 1935. Harty leidde de première met het BBC Symphony Orchestra op 6 november 1935, maakte de eerste opname, en de symfonie wekte internationale belangstelling. Aan Wilhelm Furtwängler en Willem Mengelberg werden kopieën van de partituur gestuurd, Eugene Ormandy en het Philadelphia Orchestra gaven de Amerikaanse première, en de jonge George Szell voerde de symfonie uit in Australië.
Sir Adrian Boult werd opgeleid aan de Westminster School te Londen en aan Christ Church van de Universiteit van Oxford, waarna hij naar Leipzig verhuisde om verder orkestdirectie te studeren bij Arthur Nikisch (1912 en 1913) en Max Reger. In 1914 ging hij naar Royal Opera House Covent Garden en maakte daar zijn debuut in 1918. In 1919 gaf hij les aan het Royal College of Music in Londen en werd hij van 1924 tot 1930, dirigent van het befaamd City of Birmingham Symphony Orchestra (CBSO) Daarna stapte hij over naar het BBC Symphony Orchestra en verzorgde hij in 1934, de Britse premières van Wozzeck van Alban Berg en een jaar later van Doktor Faust van Ferruccio Busoni. In 1950 verliet hij de BBC na interne verwikkelingen. Hij werd in 1951 gevraagd om de dirigeerstok op te nemen van het London Philharmonic Orchestra, waar hij bleef tot 1957. Hij gaf de wereldpremières van The Planets van Gustav Holst en de symfonieën 3, 4 en 6 van Ralph Vaughan Williams. Naast het dirigeren heeft Boult ook een aantal boeken over dirigeren geschreven.
Tracklist:
CD 1:
Gustav Holst:
The Planets
A Fugal Overture
Hammersmith
George Butterworth: The Banks of Green Willow
CD 2:
Ralph Vaughan Williams: Sinfonia antartica
William Walton: Symphonie Nr. 1
Sir Adrian Boult Holst The Planets – Hammersmith Walton: Symphony Nr. 1, Vaughan Williams: Sinfonia antartica, Butterworth: The Banks of Green Willow BBC Symphony Orchestra London Philharmonic Orchestra 2 cd ica classics ICAC5173