Met de ontwerpen van Rafaël als uitgangspunt, tonen de tentoonstelling en het boek de evolutie van de wandtapijtkunst in de 16de eeuw, en presenteert een selectie meesterwerken uit de rijke collectie wandtapijten van het Kunsthistorisches Museum. Rafaëls ontwerpen behoren nl. tot een van de meest succesvolle series in de geschiedenis van de wandtapijtproductie. Ontdek de spectaculaire pracht er van zoals u het nooit eerder zag.
In het najaar van 2023, toont het Kunsthistorisches Museum in Wenen een medium dat een centrale rol speelde in de publieke viering van prinselijke macht en pracht tijdens de Renaissance, nl. monumentale wandtapijten. In Brussel werden de meest voortreffelijke producten vervaardigd uit delicate zijde en edele metalen draden, waaronder de reeks wandtapijten over het verhaal/Handelingen van de apostelen, in opdracht van paus Leo X (1475-1521) voor de Sixtijnse Kapel in Rome. De kartons, die tot een stilistische revolutie in het Vlaams wandtapijtontwerp leidden, waren van de beroemde, Italiaanse kunstenaar, Raffaele Santi da Urbino (1483-1520).
Rafaëls kartons voor de tapijtreeks “Handelingen van de Apostelen” in de Sixtijnse Kapel, waren zo beroemd dat ze als zelfstandige kunstwerken bewaard zijn. Ze werden geweven in het Brussels atelier van Pieter Coecke van Aelst (1502–1550) van wie u ook de reeks wandtapijten, “De triomf van de zeven hoofdzonden” (foto) ontdekt. De opdracht speelde een belangrijke rol in de stilistische ontwikkeling van de Vlaamse wandtapijten en was een prachtige illustratie van prinselijke pracht in de 16de eeuw. Onder het Habsburgs bewind ontpopte Brussel zich nl. tot een toonaangevende nijverheid, waar exquise producten werden gemaakt van delicate zijde en edele metalen draden. De ontwerpen van Rafaël behoren dan ook tot de meest succesvolle in de geschiedenis van de productie van wandtapijten.
Eén reeks werd in 1542, door Hendrik VIII van Engeland gekocht. Deze wandtapijten bevonden zich in Westminster Abbey voor de kroning van Elizabeth I en op 14 februari 1613, ter decoratie van de kapel van Whitehall Palace, voor het huwelijk van prinses Elizabeth en Frederik V van Engeland van de Palts. Na in 1649, te zijn verkocht in het kader van de verspreiding van de collectie van Charles I van Engeland, belandde Henry’s reeks uiteindelijk in Berlijn, waar het aan het einde van de Tweede Wereldoorlog door een brand werd verwoest.
De Franse koning François I had ook een reeks, maar die is eveneens verloren gegaan. Ook het hertogelijk paleis in Mantua, had een reeks, gemaakt in Brussel voor kardinaal Ercole Gonzaga aan het begin van de 16de eeuw, voorzien van het wapen van Gonzaga. Een reeks die rond 1550, werd geweven en die enige tijd in de daaropvolgende decennia deel uitmaakte van de Spaanse koninklijke collectie, behoort nu tot het Patrimonio Nacional en wordt meestal opgehangen in het Koninklijk Paleis in Madrid. De publicatie van Hannibal Books belicht uitvoerig o.a. met prachtige illustraties, de immense rijkdom van deze wandtapijten, tot in de kleinste details. Niet te missen!
“Raffael, Gold & Seide” / “Raphael, Gold & Silk” Tentoonstelling in Wenen van 26 september 2023 tot 14 januari 2024.
Openingsuren: Dinsdag tot zondag van 10 tot 18 uur, op donderdag van 10 tot 21 uur. In december is de tentoonstelling dagelijks open.
Katja Schmitz-Von Ledebur Raphael Revolution of Tapestry Design 228 bladz. Engelstalig geïllustreerd uitg. Hannibal Books ISBN 978 94 6466 659 5