Al eeuwenlang heeft de mens de neiging om dingen te verzamelen en te bewaren, altijd koortsachtig op zoek naar nieuwe aanvullingen. Wat bezielt de verzamelaar? Wat schuilt er achter die bezitsdrang? Achter de zoektocht naar veel van hetzelfde? Met de tentoonstelling ‘Onder vrienden’ exploreert het MSK de nauwe banden tussen kunstverzamelaars en het museum. En dit met een uitzonderlijke reeks werken uit privécollecties, samen met historische schenkingen en legaten in de MSK-collectie. Inge Misschaert verzamelde levendige verhalen over die historische en hedendaagse verzamelaars, en bracht ze onder in haar boek.
Verzameld! Gepassioneerde verzamelaars door de eeuwen heen”, gaat over de passie van kunstenaars en schrijvers, architecten en pantologen, filosofen en gewone mensen. Het gaat over het instrumentarium van de verzamelaar en waar die zijn bezittingen bewaart, huizen worden niet alleen verzameld, maar ook speciaal gebouwd om collecties in onder te brengen. Wat bezielt de verzamelaar? Wat schuilt er achter die bezitsdrang? Achter de zoektocht naar veel van hetzelfde?
Het onderwerp van dit boek sluit perfect aan bij het thema van de nieuwste tentoonstelling in het MSK ‘Onder Vrienden’ waarin kunstwerken uit privécollecties van kunstverzamelaars worden samengebracht. In haar boek bespreekt Inge Misschaert ‘Seltsaemheden’: de curiositeitenjager, de Wunderkammer van de architect-verzamelaar, de archeoloogverzamelaar en de kunstenaar-verzamelaar, de schrijvende en de reizende verzamelaar, de filosoferende en de vrouwelijke verzamelaar en de verzamelaar van groot en klein. Tot slot heeft ze het over het huis van de verzamelaar en over de instrumenten van de verzamelaar.
“Dit boek”, zo lezen we, “probeert duidelijk te maken waar die drang vandaan komt. In twaalf hoofdstukken worden er vragen gesteld aan diverse soorten verzamelaars en wordt er geprobeerd een antwoord te vinden op de volgende prangende vragen: wat schuilt er achter de passie van de verzamelaar? Welke verschillende soorten verzamelaars zijn er gedurende de geschiedenis de revue gepasseerd?”
“Welke invloed”, zo gaat het verder, “hadden zij met hun verzamelingen op hun omgeving, of zelfs op de wereld? Zo hebben we een aantal types verzamelaars gedefinieerd: de curiositeitenverzamelaar, de archeoloog-verzamelaar, de kunstenaar-verzamelaar, de architect-verzamelaar en de reizende verzamelaar. Ook de boekenverzamelaar, de schrijvende verzamelaar en de filosoof-verzamelaar, de onzichtbare verzamelaar en de vrouwelijke verzamelaar komen aan bod. Tenslotte wordt dieper ingegaan op de smaak van de verzamelaar, de instrumenten en het huis van de verzamelaar (Huis Beaucarne)”.
Doorheen 225 jaar Museum voor Schone Kunsten Gent en 125 Vrienden van het Museum heeft het MSK een hechte band opgebouwd met talrijke privéverzamelaars. Belangrijke collectiestukken zijn te danken aan schenkingen, handgiften en erfenissen van verzamelaars die het MSK een warm hart toedragen, en die tot vandaag het MSK in belangrijke mate ondersteunen. De tentoonstelling ‘Onder Vrienden’ stelt die nauwe vriendschapsbanden centraal. Tientallen werken die normaal in de beslotenheid van huiskamers vertoeven, zijn uitzonderlijk te bewonderen naast verwante stukken uit de museumcollectie. Het geheel wordt een hinkelspel tussen verleden en toekomst waarbij diverse types verzamelaars en verschillende manieren van verzamelen de spelregels en het parcours bepalen. ‘Onder vrienden’ toont een bonte maar hoogkwalitatieve mix van kunstobjecten van het midden van de 14de eeuw tot rond 1960, en brengt ook een actieve dialoog op gang tussen bekende en verborgen collecties die elkaar gevoelig versterken.
Met werken van onder meer Pierre Alechinsky, Karel Appel, Jan Davidsz. de Heem, Raoul De Keyser, Roelant Savery, Fernand Khnopff, Auguste Rodin, Frans Snijders, Félicien Rops, Peter Paul Rubens, László Moholy-Nagy, Frits Van den Berghe, Léon Spilliaert, Medardo Rosso, Théo Van Rysselberghe en Hans Hartung.
Tentoonstelling “Onder vrienden” 25.11.23 – 28.04.24 msk Gent 
Inge Misschaert is germaniste, kunsthistorica, historica en archivaris. Ze werkt momenteel aan een proefschrift over de Gentse architect en verzamelaar Pierre-Jacques Goetghebuer (1788-1866), die zijn hele leven wijdde aan het verzamelen van meer dan vierduizend collectiestukken.
Inge Misschaert Verzameld! Gepassioneerde verzamelaars door de eeuwen heen 192 bladz. geïllustreerd uitg. Walburg Pers ISBN 9789464561043
https://www.stretto.be/2017/09/24/wunderkammer-een-exotische-reis-door-de-tijd/