In zijn symfonieën creëerde Gustav Mahler (1860-1911) een heel eigen, sonore wereld voor zichzelf en voor zijn luisteraars. Meer dan welke andere componist wilde hij in zijn symfonisch oeuvre binnendringen tot in de diepste diepten van de levenscirkel, de eeuwige cyclus van groei en verval. Maar, Mahler gaf ons in zijn symfonieën ook een vergaande kijk in zijn turbulent gevoelsleven. Zijn grote liefde voor zijn vrouw, Alma, zijn verdriet over de dood van zijn 4-jarig dochtertje, Maria, zijn passie voor de natuur, het Weens fin de siècle, dit alles is te horen in zijn muziek en over dit alles gaat het in dit boek, een herziene 2de druk van de uitgave uit 2003. Zeker lezen!
Een uitvoering van de Eerste Symfonie van Gustav Mahler, uitgevoerd door het Koninklijk Concertgebouworkest onder leiding van Leonard Bernstein en Hartmut Haenchen, die in 2000, begon met de uitvoering van alle symfonieën, waren voor Jan Auke Walburg, de aanleiding om zich te verdiepen in Mahlers symfonieën. Hij maakte een zorgvuldige studie van elke symfonie, waarbij het hem vooral te doen was om de vraag wat de luisteraar ervaart en hoe en waarom Mahler deze ervaring creëerde. Zo kwam zijn boek “De Symfonieën van Gustav Mahler” tot stand.
Jan Auke Walburg beschrijft in 3 delen, op boeiende wijze, de achtergrond van de 10 Mahlersymfonieën en de relatie die de muziek had met het karakter, zijn belangstelling voor spiritualiteit en de gebeurtenissen in het leven van Mahler. Hij geeft hiermee een helder inzicht in de betekenis van de symfonieën en een boeiend portret van de componist/dirigent. De auteur baseerde zich daarvoor o.a. op brieven en aantekeningen van Mahler, van zijn vrouw Alma, van zijn vrienden en tijdgenoten.
In Deel 1 – “De aanloop naar de symfonieën”, beschrijft Jan Auke Walburg o.a. Wenen in de tijd van Mahler en is de onderverdeling van de symfonieën opgenomen. “De kern van dit boek”, (Deel 2) zo lezen we, “wordt gevormd door een beschrijving van de symfonieën, steeds volgens eenzelfde patroon: de aanleiding tot de compositie, een analyse van de muziek, de betekenis van de symfonie en de eerste ontvangst, vooral in Nederland. Hieraan vooraf gaat een deel dat betrekking heeft op de tijdgeest in het Wenen van Mahler en op de aanloop naar de symfonieën: de levensloop van Mahler tot hij aan zijn Eerste Symfonie begint. Dit deel bevat ook een groepering van de symfonieën op grond van een aantal gemeenschappelijke kenmerken.”
In Deel 3 – “De Erfenis”, beschrijft de auteur de waardering van Mahler na zijn dood en zijn plaats in de symfonische traditie. Het boek sluit af met een analyse en van de symfonieën, de ontvangst, wie Mahler inspireerden en wie hij inspireerde. Bevattelijk en vlot vertellend geschreven, is het boek van Jan Auke Walburg is een grote meerwaarde voor de Nederlandstalige Mahler bibliografie.
Jan Auke Walburg is em. hoogleraar psychologie en is geboeid door de vraag hoe muziek ons gevoel kan raken. Hij schreef eerder boeken over de muziek van Dmitri Sjostakovitsj en Mieczyslav Weinberg.
Jan Auke Walburg De symfonieën van Gustav Mahler 222 bladz. Uitgeverij Noordboek ISBN 9789464712117