“Niemand heeft Marais overtroffen, slechts één heeft hem geëvenaard, namelijk de beroemde Forqueray”: met deze woorden prees een tijdgenoot in 1752 een van de laatste grote virtuozen van de viola da gamba. De wereld van de Forquerays, bekend om zijn moeilijke en technisch veeleisende muziek, is immens rijk. De werken van vader Antoine, zijn zoon Jean-Baptiste en zijn neef Nicolas-Gilles onthullen een eerbiedwaardig geslacht wiens gratie en genialiteit een constante bron van inspiratie was.

Op het programma staat werk van Antoine (1671-1745), Nicolas-Gilles (1703-1761) en Jean-Baptiste-Antoine (1699-1782) Forqueray. Forqueray was de naam van een Franse familiedynastie van componisten, dansmeesters, gambaspelers en organisten, actief tussen ca. 1650 en 1785. Het bekendste lid van de familie was Antoine (bijgenaamd ‘le père’, 1672-1745) (foto), die ondanks zijn beschamend huwelijksleven, samen met Marin Marais, één van de meest vooraanstaande componisten en spelers van de viola da gamba was. In 1689, op 17-jarige leeftijd, werd Antoine “musicien ordinaire de la Chambre du Roi” en tussen 1710 en 1715, verwierf hij een functie in de Chapelle royale.

Antoine Forqueray was ook “ordinaire de la musique” van de hertog van Orléans en was één van de musici aan het hof van de keurvorst van Beieren tijdens zijn ballingschap in Compiègne. Ook de hertog van Bourgondië, de dauphin, de zoon van Louis XIV, was een van zijn leerlingen, evenals prins Karel van Frankrijk. Samen met François Couperin en Jean Buterne, Robert de Visée en Pignon Descoteaux speelde hij aan het hof, maar ook in Saint Maur bij de prins de Condé en in Sceaux bij de hertogin van Maine.

In 1742 volgde zijn zoon Jean-Baptiste Antoine, officieel zijn vader op, een functie die hij tot net voor zijn pensioen in 1761 bekleedde. Tot 1776 werkte hij nog voor de Prins de Conti. De Pieces de viole van de zoon vormden het hoogtepunt van de Franse virtuoze gambatraditie. Hij gebruikte vooruitstrevende vingerzettingen, Italiaanse strijktechnieken en versieringen en wel 260 verschillende akkoordpatronen, inclusief 42 verschillende variaties voor verminderde akkoorden. Harmonisch stonden de stukken vol verminderde en overmatige akkoorden, Napolitaanse sextakkoorden, noneakkoorden en akkoordenreeksen. Hij voegde een baslijn toe en voorzag de gambapartij van een vingerzetting. Mogelijks heeft Jean-Baptiste ook de werken van zijn vader in die zin herschreven.

De viola da gambastukken van deze Forqueray familie zijn soms trots, zelfs oorlogszuchtig, soms diep teder en nemen ons mee op een vlucht van gepassioneerde expressies waarvan de levendigheid alleen geëvenaard wordt door hun intensiteit. De uitvoerders zijn Myriam Rignol, Pau Marcos Vicens en en Mathilde Vialle (Viola da Gamba), Gabriel Rignol (theorbe, luit en gitaar), Julien Wolfs (klavecimbel) en  Lucile Boulanger (Dessus de Viole) .

Tracklist:

Antoine Forqueray: Allemande; La Girouette; La Venitienne; Rondeau; Muzette; Prelude; Menuet; Branie; Musette

Nicolas-Gilles Forqueray: Rondeau “Que je regrette Papillon”; Rondeau Musette “N’espere plus jeune Lisette”

Antoine & Jean-Baptiste-Antoine Forqueray: Suiten für Viola da Gamba & Bc Nr. 1-5

Forqueray Intégrale des Pièces de Viole Myriam Rignol 2 cd Chateau de Versailles Spectacles CVS120