In deze historische atlassen wordt de geschiedenis van de Lage Landen tussen de 9de en de 15de eeuw verteld. Over de eerste periode, waarvan geen landkaarten van bekend zijn, ontkiemden voorheen Frankische gouwgraafschappen zich onder de Franse koning en de koningen en keizers van het Heilig Roomse Rijk, tot soevereine vorstendommen. De kaarten zijn nieuw, informatief en innovatief. Aangevuld met stambomen, illustraties en beschrijvingen worden vier eeuwen uit de geschiedenis van België en Nederland uitvoerig in kaart gebracht. Uniek!
Onder de Nederlanden, verstaan we geografisch, het gebied van de laagvlakte in Noordwest-Europa. Tussen de 9de en 13de eeuw, groeiden in de Lage Landen Frankische gouwgraafschappen uit tot soevereine vorstendommen. Sindsdien domineerden de hertogen van Brabant en Gelre en de graven van Vlaanderen, Holland en Loon het middeleeuwse politieke landschap.
In deze Historische atlas brengt Sieg Monten vier eeuwen Nederlandse en Belgische geschiedenis in kaart. De eerste graven en hertogen in de Lage Landen, de opkomst van de Franse koningen en de teloorgang van de Rooms-Duitse keizers komen aan bod. Van Lodewijk de Vrome en Karel de Kale (814-854) tot Otto IV, Frederik II en Willem van Holland (1198-1256), plaatst Sieg Monten hun doen en laten binnen de context van de Deense en de Hongaarse invallen, de eerste kruistochten en de Investituurstrijd en staat stil bij gebeurtenissen in de Friese Landen, de Waalse Ardennen en het Keuls Rijnland.
Aan de hand van 27 speciaal voor de eerste atlas vervaardigde kaarten, illustreert de auteur hoe politieke en militaire gebeurtenissen en natuurlijke veranderingen, zoals stormvloeden, de middeleeuwse landsgrenzen van de Lage Landen wijzigden.
Aan de hand van een twintigtal kaarten vertelt Sieg Monten in zijn “Historische atlas van de Lage Landen 1257-1439”, het vervolg op zijn ‘Historische atlas van de Lage Landen’ 814-1256”, de geschiedenis van België en Nederland vanaf de dood van Rooms-koning Willem II van Holland in 1256, tot aan het einde van de eerste fase van de Bourgondische eenmaking in 1439. De kaarten tonen hoe de Lage Landen evolueerden en langzaam de vorm kregen zoals zoals we die nu vandaag kennen.
Tijdens de 13de en de 14de eeuw beleefden de middeleeuwse vorstendommen in de Lage Landen hun hoogtepunt. De overwinning van de Vlamingen tijdens de Guldensporenslag en de moord op graaf Floris V van Holland behoren niet voor niets in België en Nederland respectievelijk tot het collectieve geheugen. De bisschoppen, de hertogen en de graven bestuurden hun gebied zo goed als soeverein, en terwijl de Rooms-Duitse koningen en keizers in de Lage Landen naar de achtergrond bewogen, traden de Franse koningen naar de voorgrond. Zo ontstonden de Bourgondische Nederlanden.
De geschiedenis van de Nederlanden in de middeleeuwen is de geschiedenis van die gebieden die later Nederland, België en Luxemburg zouden vormen. Ook de geschiedenis van de gebieden die later deel uitmaakten van de Franse Republiek of Duitsland, maar gedurende de middeleeuwen deel waren van Nederlandse staatkundige verbanden, behoort hier toe. Deze gebieden werden in de middeleeuwen aangeduid als de Lage Landen of (nog tot de 18e eeuw) onder het pars pro toto Vlaanderen. Pas in de 15de eeuw, als het gebied een staatkundige eenheid is geworden, duikt de benaming Nederlanden voor het eerst op. In de 15de eeuw was het echter gebruikelijker dat de Nederlandse gewesten vanuit Brussel bestuurd werden door de hertog van Bourgondië.
Sieg Monten (°1972) studeerde geschiedenis aan de Katholieke Universiteit van Leuven. Hij werkt in het volwassenenonderwijs in Brussel.
Sieg Monten Historische atlas van de Lage Landen 814-1256 366 bladz uitg. Omniboek ISBN 97894011919005
Sieg Monten Historische atlas van de Lage Landen 1257-1439 384 bladz. uitgeverij Omniboek ISBN 9789401920322