Graham Ross rondt zijn verkenning van liturgische muziek af met Russische en Engelse koormuziek rond de Heilige Drie-eenheid, van Glinka en Tsjaikofski tot Britten, van de Engelse Renaissance tot twee creaties van hedendaagse muziek. Met de grootste vakkundigheid, legt Ross de nadruk op de vele verbanden tussen koortradities die in de loop van de eeuwen rond het mysterie van de Drie-eenheid zijn ontstaan en ontwikkeld.
Met programma’s gewijd aan de Advent, Kerst, Passietijd en Pasen, Allerheiligen en Allerzielen, en Driekoningen, hebben Graham Ross (°1985) en het subliem koor van Clare College, Cambridge, een reeks meesterlijke cd’s voor harmonia mundi opgenomen, die het liturgisch jaar schetsen. De theologische opvatting, dat er één God bestaat in te onderscheiden maar niet te scheiden, drie goddelijke entiteiten, en dat Jezus, God én mens is, (De leer van de goddelijke Drie-eenheid of Trinitas), werd in de 4de eeuw tot dogma verheven. Het dogma zou dan door de Heilige Ambrosius tot hymne verwerkt zijn. Als vroeg kerkelijke avondhymne met zijn kenmerkende lichtsymboliek, “O lux, beata Trinitas et principalis Unitas” (“O gezegend licht van de zalige Drievuldigheid”), heeft het in de loop der eeuwen, tal van componisten geïnspireerd. Ook Russische en Engelse componisten (“O Trinity of Blessed Light”).
De toenemende populariteit van de orthodox-christelijke gezangen en liturgische muziek van Tsjaikofsksi, Rachmaninov, en in mindere mate, Alexander Grechaninov, Michail Glinka, en Pavel Tsjesnokov (1877-1944), heeft het Westers koorrepertoire nieuw leven ingeblazen. Tsjesnokov was een leerling van Tanejev die een grote deskundige was op het gebied van de geschiedenis van de Russische muziek en van polyfone koormuziek. Sinds de 17de eeuw vormde polyfonie de basis van de Russische kerkmuziek. Daarvoor werd z sinds de Russische kerstening in het jaar 988, zes eeuwen lang, monofone muziek gezongen. De charme van deze eeuwenoude muziekstijl wist Tsjesnokov perfect te combineren met polyfonie. 
Dé kern van de Engelse kerkmuziek bleef weliswaar nog steeds de gebruikelijke grote, Engelse meesters uit de Renaissance (hier vertegenwoordigd door William Byrd en John Sheppard), Victorianen (Charles Villiers Stanford, John Stainer, en Charles Wood), en moderne en hedendaagse componisten (Benjamin Britten, James Macmillan, Gabriel Jackson (°1962), en Joshua Pacey (°1995)). Het Clare College Koor brengt o.l.v. Graham Ross op deze cd een grote verscheidenheid aan stijlen en stemmingen. Een toegevoegde waarde zijn de twee wereldpremière opnamen, “Duo Seraphim” van Graham Ross zelf, een intens, extatisch, antifonaal werk, en “Tres sunt”, een contemplatief motet, in wezen een overzicht van de Trinitarische doctrine in Engelse en Latijnse teksten, van de componerende bas/bariton, Joshua Pacey. De composities laten de buitengewone veelzijdigheid en de meeslepende sonoriteit van het koor horen, enerzijds in een sfeer van opwinding die meestal niet geassocieerd wordt met Engelse koormuziek, en anderzijds in de verklanking van de mystiek van de Slavische orthodoxie.
Op de cd ontdekt u o.a. “Heruvimskaya pesñ”, op. 29 van Alexander Gretchaninov, het Festival Te Deum, op. 32 van Benjamin Britten en koorcomposities van Pavel Tchesnokov, John Stainer [1840-1901], John Sheppard [c.1515-1558] en William Byrd [1543-1623], Glinka, Jackson Gabriel en Charles Wood [1866-1926]. Mooiere zang is onbestaande, een boeiender en gevarieerder programma evenmin. Dit is koormuziek van het hoogste niveau, uitgevoerd op het hoogste niveau. Meesterlijk! Warm aanbevolen.
O Lux Beata Trinitas Choir of Clare College Cambridge Graham Ross cd harmonia mundi HMM 902270